Na de elegante Neat Ekstra-vloerstaander is er nu de Ministra. Een compacte boekenplankspeaker die dankzij een isobarische opbouw met dubbele woofer veel groter klinkt dan je van een klein kastje zou verwachten. En dat is behoorlijk interessant voor muziekliefhebbers met kleinere woonkamers.
Neat Ministra boekenplankspeaker
Het is nog niet zo lang geleden dat het Britse Neat Acoustics de slanke Ekstra-vloerstaander presenteerde. Een elegante zuilspeaker met een hele mooie sound, lekker ontspannen, precies zoals we Neat kennen. Ben je daar naar op zoek maar heb je geen ruimte voor (of zin in) grotere luidsprekers, dan heeft de speakerbouwer recent iets heel intrigerend uitgebracht. Want nu is er ook de 2-wegs Ministra-boekenplankspeaker, technisch nauw verwant aan de Ekstra maar een stuk compacter. Bovendien werd er gekozen voor een zogenaamde boundary design dat net beter presteert dichter bij een muur. En dat is, opnieuw, interessant voor wie weinig plaats heeft. De fraaie afwerking in een beter houtfineer – weer iets typisch Neat – ontbreekt uiteraard ook niet.
Isobarisch design
Als we je vertellen dat de Ministra niet één maar twee bas/midrange-drivers bezit, verklaar je ons misschien voor gek. En al helemaal als je eerst keek naar de foto’s bij deze review, waar overduidelijk slechts één driver te zien is. Wie al wat langer met hifi bezig is, zal echter wel door hebben hoe de vork in de steel zit. Neat haalt hier net zoals bij de Ekstra een isobarisch ontwerp boven, een speakerdesign dat in het verleden vaker werd toegepast dan tegenwoordig. Bij dit ontwerp zit er achter de zichtbare midrange-driver aan de voorkant een tweede, identieke driver gemonteerd. Binnenin de kast en dus onzichtbaar voor de luisteraar, gemonteerd op een interne scheidingswand en eveneens naar jou toe gericht, wat meteen verklaart waarom de Ministra’s zwaarder wegen dan doorsnee monitors. Bij dit design zijn de twee identieke drivers dus niet rug tegen rug geplaatst, zoals bij sommige subwoofers wél het geval is, maar achter elkaar met de driver naar de voorkant gericht. Dit is ook geen klassieke 'één actieve woofer met een tweede passieve driver'-opstelling, een aanpak die behoorlijk populair is bij kleine Bluetooth-speakers en soundbars. Begrijpelijk want zo kun je meer bassen opwekken zonder meer energie toe te voegen. Bij een isobarische speaker zoals de Ministra zijn echter de beide woofers actief aangestuurd. De zichtbare woofer zit daarbij samen met de tweeter in een gesloten deel van de kast, de tweede voor de luisteraar onzichtbare driver is geventileerd via een baspoort aan de achterzijde van de Neat-luidspreker. Een voordeel daarbij is dat die extra basaanwezigheid niet gepaard gaat met controleverlies.
Wat dit alles betekent is dat de Ministra dieper kan duiken dan een monitor met één woofer en gelijke kastvolume. Neat heeft de luidspreker bovendien zo ontworpen dat hij het best presteert nabij een muur. Een ideale afstand specificeert de fabrikant niet, maar wij vonden hem op enkele tientallen centimeters al mooi klinken. Het hangt natuurlijk van een aantal zaken af, maar veel luidsprekers doen het net beter op een grotere afstand van de muur.
De Ministra combineert de dubbele woofer-opstelling met een ribbontweeter die op een slimme wijze in de baffle (de voorkant van de speaker) is geïntegreerd. Een pluspunt van een linttweeter is dat het hoge detail goed en met de nodige snelheid wordt weergegeven, wat een weergave luchtig en open maakt. Wie graag het fijne microdetail hoort in een opname, houdt hier wellicht wel van. Slim is dat de zijden van het voorpaneel ter hoogte van de ribbontweeter afgerond zijn, zodat er geen scherpe randovergang is naar de zijkant, maar wel een zachtere, holle transitie wordt voorzien. Dat maakt de speaker iets fascinerender om naar te kijken, maar dat is niet de reden. Neen, het doel is om door die zachte uitsparingen in de baffle diffractie te vermijden. Bij scherpe hoeken aan de voorkant kunnen immers kleine reflecties ontstaan die de beeldvorming vertroebelen.
Klassieke knapperd
Er is een nogal sterk contrast tussen de zwarte voorkant en de lichtkleurige eikenhoutenbehuizing bij de uitvoering van de Ministra die bij ons in de testruimte staat. Klassiek, inderdaad, maar best mooi. Onder meer omdat de Ministra in zijn totaliteit prima in elkaar steekt en de gebruikte materialen van een topkwaliteit zijn. Langs de achterkant zie je wel veel meer schroeven dan meestal het geval is, wat dan weer te maken heeft met die dubbele woofer-constructie. Deze vereist tijdens de assemblage een vlottere toegang tot de binnenkant van de behuizing, onder meer om de interne scheidingswand aan te brengen en daarop de tweede woofer te monteren. Eens de Ministra’s opgesteld zijn, merk je echter weinig van die schroeven.
Wie niet van de Natural Oak-afwerking houdt, kan bij Neat trouwens terecht voor Ministra’s in een donkere walnoot, een nog zwartere walnoot of een satijnwit kleurtje. Welke uitvoering je ook kiest, wat je niet ziet is het membraam dat de voorkant scheidt van de rest van de kast. Deze voorkomt dat eventuele trillingen van de baffle worden overgedragen naar de zijkanten, en zo kleuring veroorzaken.
Onder meer door het isobarische ontwerp en het gebruikte hout is de Ministra een relatief zware speaker: 8 kg. Gegeven de bescheiden grootte van 30 x 17 x 29 cm komt dat heftig over. Je wil deze Neats bijgevolg niet op goedkope, lichte stands plaatsen. Wij gebruikten de mooie, Eames-achtige Kanta-stands van Focal, maar Neat heeft zelf hele bijzondere die de Ministra’s opeens omtoveren van klassieke hifi-speakers naar een designstatement. Ze zijn eveneens in hout en hebben een sierlijke, organische vorm. In het echt hebben we ze nog niet gezien, maar op beelden zien de Ministra’s op deze stand er bevallig uit.
Je komt voor het laag, maar blijft voor de vocals
Op de eerste plaats in onze vaste playlist voor testing staat geheel toevallig het tango-esque ‘Wow!’ van Vincent en Guy Belanger, een track die even toevallig de kwaliteiten van de Ministra in de kijker zet. Net zoals bij de volgende playlist-item, Griegs ‘Concerto for Piano and Orchestra in A minor Op.16: 1. Allegro molto’, met Alice Sarah Otto achter de toetsen, weten de Neats een heel grote soundstage neer te zetten. Al helemaal als je rekening houdt met de bescheiden grootte van deze Britten. Het mooie is dat de Ministra’s niet zomaar een homogene muur van sound neerzetten, maar een beeld neerzetten waarin de instrumenten vrij goed geplaatst zijn. De linttweeters leveren de nodige hooginformatie om dit mogelijk te maken, gelukkig zonder te fel door te klinken. We vinden ze niet extreem zacht klinken, zoals soms van Neat wordt gezegd, maar wel lichtwarm en voor easy listening getuned.
Het zijn wel speakers waarbij je niet overdreven mag indraaien, of dat vinden wij tenminste. Bij het zenuwachtige maar mooie ‘A Quai’ van Yann Tiersen is de klavecimbel bij volledige toe-in iets te scherp; de Ministra’s gewoon parallel met de muur of met een kleine toe-in brengt het geheel meer in balans. Ja, dit is een smaakkwestie, maar basisstappen zoals experimenteren met een goede plaatsing zijn belangrijk om alles uit je systeem te halen.
Voor deze tests leverde Neat-importeur de Nova mee, het topmodel uit de ik-kan-alles Uniti-lijn van Naim. Niet dat je per se een versterker uit deze prijsklasse (circa 5.500 euro) nodig hebt voor de Ministra’s. De Nova kwam op bezoek omdat we persoonlijk benieuwd waren naar het enige Uniti-model dat nog niet op de testbank was gelegd – en dat ook over een naar het verluidt significant beter eindtrapgedeelte dan de lagere Uniti’s beschikt. Maar goed: enorme overkill voor de kleine Neats, al hongeren de Ministra’s (4 Ohm, 86 dB) wel degelijk naar een degelijke versterker. Maar bijvoorbeeld de Uniti Atom of de Primare i15 die we nog in de testruimte hebben staan zouden moeten volstaan. Een supergoedkope versterker zouden we evenwel niet aanraden; nooit eigenlijk voor moeilijker aan te sturen boekenplankspeakers.
Soms kun je na tien minuten luisteren naar nieuwe luidsprekers al een duidelijk beeld hebben van wat ze kunnen. Soms duurt het wat langer. Dat was zo bij de Ministra, omdat je aanvankelijk wellicht paf staat van hoe deze kleine dozen toch zeer volwassen klinken. ‘One United Power’ van Modeselektor kwam op die manier spectaculair binnen. Maar naarmate we langer luisterden, waren het eigenlijk de vocals – met name vrouwelijke - en de weergave van snaarinstrumenten die nog meer indruk maakten. Bij Max Richters ‘War Anthem’ horen we dat die allerdiepste bassen niet haalbaar zijn voor de Ministra’s – wat niet mag verbazen – maar de cello klinkt dan wel heel fraai en vloeiend. ‘Amazing Grace’, op een amazing manier gespeeld door alweer cellist Vincent Belanger, het beroert op deze kleintjes echt de melancholische kant van je ziel.
Conclusie
Net zoals vele andere luidsprekers zijn de Ministra’s niet voor iedereen. Maar voor wie dan wel? Om te beginnen voor mensen die in een kleine ruimte toch streven naar een grootser geluid. Plaatsing is heel eenvoudig met deze compacte luidsprekers en dankzij de isobarische dubbele wooferopstelling is er ook bij lage volumes nog een mooi basfundament aanwezig. Ook muziekliefhebbers die graag lang ontspannen luisteren komen goed aan hun trekken met deze detailrijke luidsprekers van Britse afkomst. Goed om weten: de grote vloerstaander-broer van de Ministra, de Ekstra, is eigenlijk niet zoveel forser. Wie luistert in een iets grotere kamer, kan dus misschien wel sneller de overstap overwegen naar Ekstra dan verwacht.
Neat Ministra
2.350 euro/paar | www.lathamaudio.nl
Beoordeling 4,5 op 5
