Eindelijk weer eens een platenspeler ter recensie in Huize Delissen, in de vorm van de Clearaudio Concept Active, een luxueuze ‘plug en play’ platenspeler met ingebouwde phonotrap én hoofdtelefoonversterker van audiofiel niveau die – volgens de brochure – speelklaar uit de doos komt. Hoe hij presteert en of het inderdaad ‘uitpakken-aansluiten-spelen’ is mocht ik over een periode van meerdere weken uitgebreid testen.
Clearaudio Concept
Wat Clearaudio precies bedoelde met het ‘Concept’ concept vond ik lange tijd een tikkeltje diffuus, behalve dat het een plug-en-play basis-speler betreft waarbij je uit meerdere kleurstellingen en afwerkingen kunt kiezen, en uit meerdere armen en elementen. Op die manier ontstaat een speler-concept – nu ik het zo lees begint het kwartje langzaam te vallen – waarbij je op een redelijk betaalbaar niveau van zo’n 1400 euro kunt instappen, en je speler al naar gelang je behoefte of je beschikbare budget modulair kunt upgraden. Qua uiterlijk bouwt het Concept-concept voort op de compacte maar solide gebouwde, mooi afgerond vormgegeven loopwerken van de Clearaudio Ovation en Performance series.
De Clearaudio Concept Active wijkt in zoverre af van het concept dat je een gewone Concept niet kunt upgraden naar een Concept Active (volgt u nog?) omdat de Concept Active niet alleen voorzien is van een ingebouwde phonotrap maar ook van een hoofdtelefoonversterker. Die hoofdtelefoonversterker heeft één enkele 6,3 mm. stereo Jack aansluiting die is geïntegreerd in het rechter zijpaneel van het chassis, en een verzonken gemonteerde volumeknop rechtsvoor bovenop het chassis. Als je van een gewone Concept naar een Concept Active wil doorgroeien zou dat een volledige vervanging van het chassis vergen.
Clearaudio Concept Active - Het Concept
Toen ik de prijslijst van Clearaudio bekeek duizelde het me even van de mogelijkheden, maar de opbouw bleek bij nadere bestudering heel logisch te zijn. De Concept Active platenspeler is om te beginnen leverbaar in vier kleurstellingen. Het chassis van het loopwerk is altijd zwart, de kleurverschillen zitten in de rand om het chassis. De keuzemogelijkheden zijn zwart of aluminiumkleurig metaal, of hout dat is uitgevoerd als licht of donker gelakt kops gezaagd multiplex. De houten uitvoeringen kosten een paar honderd euro meer.
De volgende keuze die ik moest maken betrof de arm. Dat kon de Satisfy Kardan Aluminium Black toonarm zijn, of de innovatieve, magnetisch gelagerde Concept toonarm die gebaseerd is op de los leverbare 9-inch Verify toonarm. De uitvoering met de complexere Satisfy toonarm is een paar honderd euro duurder dan de uitvoering met de Concept toonarm. Omdat ik liefst een zo primair mogelijke speler wilde testen koos ik voor de Concept toonarm en een zwart afgewerkt chassis.
De laatste keuze betreft het element. Hoewel je in principe ieder element in de arm kunt monteren is de Concept Active af fabriek standaard voorzien van een nauwkeurig ingesteld Concept MM of Concept MC element. Omdat ik de ingebouwde phonotrap graag wilde vergelijken met mijn eigen MC-only buizen-phonotrap koos ik voor deze review het Concept MC element.
Uitpakken en In Gebruik Nemen
De speler kwam in mijn geval rechtstreeks van de fabrikant en zat uitstekend verpakt in een dubbele doos. Het uitpakken verliep snel en eenvoudig, en de speler stond in no-time op de plaats van mijn ouwe trouwe Thorens TD125. De Clearaudio Concept Active legt een totaalgewicht van ongeveer 7,5 kilo in de schaal, wat bovengemiddeld is voor een speler van zulke compacte afmetingen (420 mm x 350 mm x 125 mm = B x D x H inclusief arm). De arm zit voor transport met een plakbandje, twee schuimblokjes en een reepje schuim (tussen het magnetische lager) uitstekend aan de armrust gefixeerd, en het transparante beschermkapje van het element wordt op zijn plaats gehouden met een stukje mild klevend schilderstape. Het metalen subplateau zit al in het lager en wordt in de doos op zijn plaats gehouden door een stuk stevig kunststof schuim dat over de spindle heen valt en dat wordt aangedrukt door de dichtgevouwen kartonnen flappen van het deksel.
Het zwarte kunststof plateau (van het materiaal POM) is 3 centimeter dik en prachtig afgewerkt. De op maat geslepen platte snaar valt perfect passend om de relatief kleine poelie van de DC motor, die ontkoppeld in het chassis is gemonteerd en op redelijk hoge snelheid en praktisch trillingsvrij draait. De meegeleverde 12 Volt muuradapter is van goede maar niet opmerkelijke kwaliteit. Clearaudio levert voor 690 euro een eigen ‘Smart Power’ upgradevoeding, maar ik kan me voorstellen dat andere aftermarket voedingen zoals een SBooster ook mooie dingen zullen doen. Niet alleen met de gelijkloop van de speler, maar ook met de geluidskwaliteit van de ingebouwde phonotrap en hoofdtelefoonversterker. Die optie is voor deze recensie echter niet beoordeeld, ik wilde de speler zoveel mogelijk op eigen merites beoordelen. Achterop de speler zijn drie verzonken schroefjes te vinden waarmee de draaisnelheid kan worden bijgerekend, maar dat bleek niet nodig te zijn, het plateau draaide volgens de handige Turntabulator app op mijn telefoon perfect op 33,33 toeren.
De vier kleine tuimelschakelaars op de phonotrap werden met behulp van de gebruiksaanwijzing ingesteld op Subsonic Off, MC, Low (de correcte gain voor een Low Output Concept MC element) en Variable. Die laatste instelling verdient enige toelichting omdat hij net iets anders werkt dan je zou verwachten. Je kunt namelijk kiezen uit de standen Passive, Variable en Active. In de Passive stand doet de ingebouwde phonotrap niet mee en moet je de rca-uitgang aansluiten op een externe phonotrap. Dat is nog volkomen logisch. Maar in de Active stand, waarbij je de ingebouwde phonotrap gebruikt, regel je met de volumeknop voor de hoofdtelefoonversterker óók het uitgangsniveau van de phonotrap. Dat is niet alleen handig maar zelfs essentieel als je de speler op een paar actieve luidsprekers wil aansluiten. In de Variable stand heeft de rca-uitgang van de phonotrap een vast uitgangssignaal op lijnniveau, om de speler op een gewone ingang van je (voor)versterker aan te sluiten.
In deze stand regelt de volumeknop alleen de hoofdtelefoonuitgang. Het was duidelijker geweest als Clearaudio voor de Active instelling bijvoorbeeld de naam ‘Preamp’ had gekozen. Maar goed, éénmaal correct aangesloten hoef je je niet meer om de schakelaars te bekommeren en werkt alles zoals je verwacht. De speler zélf biedt geen mogelijkheid om er een stofkap op te monteren, maar er is tegen een meerprijs van pakweg 150 euro een op maat gemaakte losse stolp leverbaar. Bij mij stond de speler veilig maar een beetje ruim onder de nogal grote stolp die ik voor mijn Thorens heb laten maken.
Plug en Play?
Als een platenspeler als plug-en-play wordt aangeboden is dat een Unique Selling Point. Dan is het belangrijk dat de consument daar ook op kan vertrouwen. Laat ik daarom beginnen met een tweetal zaken die ik tóch als aandachtspunt moet bestempelen. Ten eerste viel op dat de naalddruk echt te hoog stond ingesteld. Het Concept MC element vraagt volgens specificatie een naalddruk van 2,2 gram, maar recht uit de doos gaf mijn naalddrukweger 3,45 gram aan. Verloop tijdens het transport lijkt me niet logisch, want het contragewicht draait behoorlijk stroef en ik moest het ruim 8 slagen naar achteren zetten om de gewenste naalddruk te bereiken. Dit kan de gemiddelde particulier met behulp van een naalddrukweger trouwens ook zélf doen, maar het is tóch vreemd bij een plug-en-play speler.
Waar ik vervolgens tegenaan liep was dat de arm in mijn review-exemplaar nét niet ver genoeg naar beneden kwam, waardoor de naald regelmatig uit de inloopgroef werd geworpen en naast het plateau ‘viel’. Of tijdens het afspelen de weg kwijtraakte en oversloeg of vervorming veroorzaakte. De reden daarvoor was snel gevonden: het geleidesteuntje van de armlift stond in zijn onderste positie nét niet ver genoeg naar beneden, waardoor het de arm tijdens het afspelen nog heel licht raakte. Dat kun je verhelpen door met behulp van de – overigens uitstekende – handleiding en het meegeleverde zeskantsleuteltje de arm een klein stukje lager te zetten, maar dan moet je voor lief nemen dat de VTA (Vertical Tracking Angle, oftewel de hoek waaronder de arm ten opzichte van de plaat staat) eigenlijk niet meer klopt, en je geluid minimaal warmer wordt. De betere optie is om het hydraulische zuigertje van de armlift net wat lager in de arm te zetten. Beide geen ongelooflijk ingewikkelde klussen, maar een koper van een plug-en-play platenspeler zou er geen rekening mee moeten hoeven houden. Overigens adviseer ik om een speler in deze prijsklasse bij een ervaren dealer aan te schaffen, waar dit soort dingen van tevoren worden gecontroleerd. Ik koos uiteindelijk voor een derde optie in de vorm van een dunne viltmat van 1 millimeter. Die loste niet alleen het tracking-probleem perfect op, maar zorgde wat mij betreft ook voor een iets mildere klank dan wanneer de plaat rechtstreeks – en volgens Clearaudio’s instructie in de manual - op het POM van het plateau werd gelegd. Maar dat is natuurlijk een smaakkwestie.
De fouthoek-instelling van het element was trouwens wél spot-on. Met behulp van de Dr. Feickert mk2 protractor kwam ik er achter dat Clearaudio een eigen geometrie hanteert. Dus nóch Bärwald, nóch Loefgren, nóch Stevenson. Maar desondanks lijnde de cantilever op beide referentiepunten perfect uit met de groef. Er was ook geen enkele aanpassing van de azimut nodig, wat aangeeft dat het element zeer zorgvuldig is gebouwd. Hulde daarvoor! In de praktijk was er aan het uiterste einde van de plaatkant geen enkele vervorming (inner groove distortion) hoorbaar, dus Clearaudio’s eigen geometrie werkt perfect. En dat is wat mij betreft méér waard dan een paar eenvoudig te verhelpen mechanische aandachtspuntjes die door een zorgvuldige dealer sowieso zullen worden opgespoord en verholpen.
Luisteren met de Ingebouwde Hoofdtelefoonversterker
De ingebouwde phonotrap annex hoofdtelefoonversterker is geen ingekochte OEM oplossing maar een door Clearaudio zelf ontwikkelde schakeling die volgens mij ook te vinden is in hun eigen nano phono headphone V2 phonotrap die los 390 euro kost. Geen flauwekulspul dus, maar serieuze plug-en-play hifi. Ik ben eerlijk gezegd geen liefhebber van het luisteren naar vinyl via een hoofdtelefoon, want dan komt het allemaal wel heel erg op schone platen aan. Maar ik moet zeggen dat ik in een binnen snoerbereik geplaatste leunstoel een aantal zeer genoeglijke uurtjes heb doorgebracht onder mijn AudioQuest NightHawk Classic hoofdtelefoon. De klank van de hoofdtelefoonversterker in de Clearaudio Concept Active is transparant en dynamisch, maar ook kleurrijk en ruimtelijk. Als ik een vergelijk zou moeten maken in geluidskwaliteit zou ik zeggen dat deze Clearaudio het niveau van een iFi nano iDSD Black Label van 229 euro zeker benadert. De iFi is iets warmer van toon, maar de Clearaudio is wat ruimtelijker. Gewoon heel erg goed dus.
De Clearaudio Concept Active via de Ingebouwde Phonotrap
Daarna begon de hoofdmoot van de luistersessies voor deze recensie. Ik heb bijna vier weken lang dagelijks platen gedraaid op de Clearaudio Concept Active, die met de meegeleverde Smart Wire interlink werd verbonden met een Aux ingang op mijn PrimaLuna Dialogue Premium HP Integrated versterker. De losse aardedraad die Clearaudio meelevert sloot ik aan op het aardpunt van mijn AudioCreative Phonodude phonotrap. Omdat de speler splinternieuw uit de doos kwam was enig mechanisch inspelen van het element wel nodig, en ook de elektronica in de phonotrap kon wel een paar uurtjes op de teller gebruiken. In het begin klonk alles nog wat dun en opgesloten, maar na een plaatkant of 30 was de weergave open, transparant en kleurrijk en hoorde ik eigenlijk geen grote veranderingen meer. Vanaf dat moment ontpopte de Clearaudio Concept Active zich als een betrouwbare, trefzeker te bedienen en vooral modern en dynamisch klinkende platenspeler. Daarmee bedoel ik dat er geen enkele sprake was van wollige nostalgie of overdreven warmte in de weergave.
Het eerder dit jaar op vinyl heruitgebrachte meesterwerk Gone To Earth van David Sylvian bleek een voortreffelijke testplaat te zijn. Het is niet alleen mijn favoriete album aller tijden, maar deze reissue is uiterst smaakvol en zorgvuldig geremasterd, waardoor het ook nog eens de best klinkende versie is die ik van dit album in huis heb. Daarmee werd duidelijk dat de ingebouwde phonotrap een prachtig breed en diep stereobeeld produceert, met veel dynamiek en snelheid en een transparante, kleurrijke klank die nóch typisch analoog, nóch ‘te digitaal’ klinkt. Schoon vinyl op een goede platenspeler als deze Clearaudio heeft absoluut een bepaalde magie. De muziek vloeit meer, en op de een of andere manier kloppen de harmonische textuur van het geluid en de timing van de muziek ook beter. En dat klinkt dan weer natuurlijker, met minder luistermoeheid tot gevolg. Het gebeurde meer dan eens dat mijn betere helft me vér na middernacht naar bed kwam manen, omdat ik niet kon stoppen met luisteren.
De Clearaudio Concept Active aan de Phonodude
Om de kwaliteit van de ingebouwde phonotrap van de Concept Active nog beter te kunnen duiden sloot ik de recensieperiode af met een aantal avonden waarop de output van de Clearaudio op Variable werd ingesteld, en de Smart Wire verhuisde naar de inputs van mijn eigen buizen-phonotrap. Ten opzichte van de ingebouwde phonotrap van de Concept Active was er wat meer klankkleur en textuur te horen en pakte het ruimtelijk beeld nóg groter uit, maar ik moet zeggen dat de Clearaudio absoluut zijn mannetje staat.
Hiervoor geldt eigenlijk wat door té veel mensen over het hoofd wordt gezien bij onderlinge vergelijkingen in de hifi: wanneer je iets neerzet dat beter is hoor je vaak niet alleen wat je nog mist, maar óók hoe goed je uitgangspunt eigenlijk al is. De Clearaudio Concept Active in de door mij geteste samenstelling is gewoon een zeer goede en bovendien volledig autonoom te gebruiken platenspeler.
Finale Overwegingen
Hoewel ik ze natuurlijk vaak genoeg en op allerlei plaatsen gehoord heb, was dit mijn eerste uitgebreide kennismaking met een Clearaudio platenspeler in mijn eigen set. En dat beviel prima. Het gebruiksgemak, de compacte afmeting en de fraaie dimensies van het ontwerp, de solide constructie en de uitstekende geluidskwaliteit van zowel de ingebouwde phonotrap als de – in dit prijssegment unieke –hoofdtelefoonversterker leveren samen een hartelijke aanbeveling op. Ik zou hem kopen bij een vakkundige en ervaren dealer, dan biedt de Clearaudio Concept Active met Concept arm en Concept MC element recht uit de doos gegarandeerd veel plug-en-play muziekplezier. En daarmee dus veel waar voor zijn geld. Hoewel ik het principieel nogal bezwaarlijk vind om een prijs van bijna 2500 euro ‘betaalbaar’ te noemen denk ik dat een speler als deze door veel mensen toch nog goed bij elkaar te sparen valt. En dan is het heerlijk plaatjes draaien op zijn allereenvoudigst, wie wordt dáár nou niet blij van?
Clearaudio Concept Active
Mét Concept arm in zwarte afwerking: € 2430,-
Distributie: D&D Audio
Meer informatie: dendaudio.nl/merk/clearaudio/
