Het heeft wat langer geduurd dan werd verwacht, maar Monomyth levert begin september 2019 dan eindelijk Orbis Quadrantis af. De vierde langspeler van het Haagse gezelschap laat horen dat Monomyth evolueert zonder daarbij de wortels uit het oog te verliezen.
Orbis Quadrantis zou al in het voorjaar van 2019 worden uitgebracht, totdat Peter van der Meer (toetsenist van Monomyth) wegens medische redenen uitviel. De band besloot de release van het langverwachte vierde album uit te stellen om Peter zijn herstel te gunnen en alle concerten en de releaseparty werden verplaatst. Op 13 september zal Orbis Quadrantis, de derde Monomyth release op het Suburban label, dan eindelijk voor het grote publiek beschikbaar zijn.
Voor wie nog nooit van Monomyth gehoord heeft; de band werd in 2011 opgericht door bassist Selwyn Slop (o.a. Incense, Lucid en Polar Exploration Ship) en drummer Sander Evers (o.a. 35007 en Gomer Pyle). Van der Meer, Tjerk Stoop (digitale instrumenten en gitaar) en Thomas van den Reydt (gitaar) maakten het geheel compleet en het drieluik Monomyth (2013), Further (2014) en Exo (2016) zorgde samen met het opbouwen van een zeer goede naam op de livepodia van ons land voor een fanbasis die al snel groeide.
De puur instrumentale muziek die Monomyth van meet af aan ten gehore heeft gebracht is een wonderlijke mix van Krautrock, Spacerock, Stonerrock en psychedelische muziek, die dankzij uitgestrekte soundscapes en verslavende riffs en ritmes in het gehoor van de luisteraar of concertbezoeker blijven hangen. Nadat Van den Reydt aan het einde van 2017 besloot te stoppen met de band, vond Monomyth een opvolger in de vorm van gitarist Boudewijn Bonebakker, bekend van onder meer Gorefest en Gingerpig. In de zomer van 2018 volgden de opnames voor het vierde album, dat Orbis Quadrantis genoemd werd.
Al enkele weken lang draait de in doorzichtig groen met zwarte zwemen uitgevoerde persing van Orbis Quadrantis met enkele tussenpozen rondjes op het draaiplateau van mijn platenspeler. Het kwadrant bestaat uit vier afzonderlijke tracks, die allen duidelijk de signatuur van Monomyth dragen, maar ook laten horen dat de band is geëvolueerd. Waar bijvoorbeeld Krautrock op de vorige drie albums een grotere rol innam, levert Monomyth op Orbis Quadrantis vooral een psychedelische mix van Stonerrock en Spacerock af.
Opener Aquilo start met kalme zeegeluiden, die langzaam overgaan in een beklijvend ritme waarin de gitaar uiteindelijk een fraaie hoofdrol speelt, met een duidelijk gepositioneerde tempowisseling in het midden van de track en een stevig fundament vol melodie. Psychedelische elementen worden op die manier uitvergroot, terwijl de opbouw uiteindelijk culmineert en de luisteraar licht gehypnotiseerd achterlaat. Die hypnotiserende werking wordt op de tweede track vervolgd, in een meer uptempo setting met progressieve rock-invloeden. Ook hier weer een belangrijke tempowisseling in het nummer, wanneer Monomyth gas terugneemt om verfijnd het thema verder te verkennen, vergezeld van heerlijk ronkend toetsenwerk en ondersteunende soundscapes.
Veel harmonieën begeleiden de luisteraar langs de psychedelische weg van een ware science fiction reis langs onbekende oorden, met op het tweede deel van Orbis Quadrantis een nog grotere rol voor elektronische elementen (luister maar naar het ritmisch erg sterke nummer Auster, met daarin nog de meeste verwijzingen naar het genre Krautrock op het hele album) en uitgesponnen soundscapes die de rust laten terugkeren. Monomyth klinkt volwassen, kiest duidelijk een bewuste weg om hun muziek op urgente wijze tot wasdom te laten komen in de oren en geest van de luisteraar en doet dat met verve. Er wordt weliswaar nog steeds geëxperimenteerd met klanken, toch komt Orbis Quadrantis uitgebalanceerd op de luisteraar over en vergaloppeert de band zich niet.
De plaat laat waarlijk horen dat Monomyth tot de absolute top van de hedendaagse Nederlandse muzikanten behoort en is (wellicht dankzij het toevoegen van Boudewijn Bonebakker aan de gelederen) duidelijker in hun richting dan voorheen. Dat maakt van deze vierde langspeler wellicht een iets minder heftige ervaring dan de vorige drie albums, maar het werkt simpelweg intensiever door op de luisteraar. Het album is dan ook geen lichte kost en zal daarom alleen door echte fijnproevers op waarde geschat kunnen worden en zelfs die zullen er een aantal malen voor moeten gaan zitten. Wat de muziek wellicht minder toegankelijk voor een groot publiek, maar des te meer genietbaar maakt. Geen plaat om ‘eventjes’ op te zetten, Orbis Quadrantis vraagt om de aandacht en zal die moeten krijgen ook.
Klankmatig heeft mixer en producent Pieter Kloos gekozen voor een wat warme, niet over-dynamische sound, wat ervoor zorgt dat Orbis Quadrantis een rustige en tegelijkertijd ‘vintage’ klank mee heeft gekregen. Een goede platenspeler met dito element en afstelling kan dit absoluut waarderen, maar simpeler modellen zouden het weleens moeilijk kunnen krijgen om de ware intentie achter de plaat weer te kunnen geven. De van zeer fraai artwork voorziene LP (met uitklapposter als album cover) die mij ter recensie werd aangeboden had weliswaar een wasbeurt nodig (de eerste track had wat last van hoorbaar persresidu), maar werkte verder doodstil.
Orbis Quadrantis is verkrijgbaar op gelimiteerd, gekleurd vinyl en is het ontdekken meer dan waard. Daarnaast speelt Monomyth vanaf oktober meerdere malen live op diverse podia, en de ervaring leert dat ook dat van harte aanbevolen kan worden. Ik ben in ieder geval benieuwd naar de live vertolking van deze vier tracks. Hoe dan ook: aanbevolen!
Muziek: 9
Klank: 8
Kwaliteit persing (8 ½ (na een wasbeurt)
Label: Suburban Records
Speelduur: 39:53 minuten
Website: monomyththeband.com/
