Gong is terug met een nieuw album. The Universe Also Collapses brengt de oer-psychedelische progressieve klanken van de band naar de 21ste eeuw en biedt een auditieve trip voor zowel band als luisteraar.
Het is inmiddels vier jaar geleden dat Gong-mastermind Daevid Allen overleed. De band die daarna op verzoek van Allen besloot om verder te gaan, bracht - geleid door hun nieuwe frontman Kavus Torabi op zang en gitaar - een tribuutalbum uit in de vorm van Rejoice! I’m Dead!, waarop Allens vocalen nog op twee nummers te horen waren. En voor een band die sinds de oprichting eind jaren zestig meer personele bezettingswisselingen kende dan een gewone sterveling kan onthouden, wist het gezelschap de tradities op die plaat prima in ere te houden.
Nu, drie jaar later, is er dus weer een nieuw hoofdstuk in de lijvige muziekbibliotheek die Gong op zijn naam heeft staan. The Universe Also Collapses heet het nieuwe wapenfeit, waarop de vijf leden op zoek gaan naar muziek die het genre psychedelische rock ook echt eer aan kan doen. Volgens frontman Torabi wordt de term psychedelisch veel gebruikt, maar slechts weinig muziek biedt een ervaring die lijkt alsof er geestverruimende middelen zijn geconsumeerd. The Universe Also Collapses had dus een duidelijk doel.
Het album brengt het hele verleden van de band in een vernieuwde vorm samen. Met de progressieve Canterbury klanken van weleer als basis klinkt The Universe Also Collapses modern en vooruitstrevend. Natuurlijk met de artistieke bagage van een halve eeuw op zak, wat doorklinkt in flarden van jazz rock, space rock en experimentele rock. Het experimentele aspect komt op de nieuwe Gong-langspeler vooral tot uiting in de toevoeging van koperblazers, wat de muziek af en toe laat klinken alsof Soft Machine goed is beluisterd.
Vermoedelijk net als het langzaam ervaren van de start van een LSD-trip, start de lijvige albumopener Forever Reoccurring met een geleidelijk oplopende opbouw, waarna de muziek volledig vorm krijgt in een eclectische smeltkroes van stijlen die samen inderdaad een psychedelische reis vormen. Ruim twintig minuten wordt een basisthema verkend, uitgesponnen over alle gebruikte instrumenten en toegevoegde effecten. De combinatie van saxofoon, levendige gitaarklanken en de kundige ritmesectie mogen hier gerust als absoluut hoogtepunt beschouwd worden. Iets minder sterk is de (overigens erg korte) track If Never I’m And Ever You, wat voornamelijk komt door een te simpel refrein. Gelukkig herpakt het gezelschap zich op het ruim dertien minuten durende My Sawtooth Wake en sluit men het album af met het aan een psychedelische openbaring gelijkende The Elemental, waarop Gong met veel ouderwetse progressieve invloeden laat horen nog steeds bestaansrecht te hebben.
The Universe Also Collapses is een wonderlijk album geworden met maar vier tracks en ruim veertig minuten speeltijd. Liefhebbers van zowel moderne als klassieke prog en psychedelische rock kunnen aan dit nieuwe hoofdstuk in de Gong-geschiedenis veel plezier beleven. Op compositorisch vlak is de band ijzersterk en ook de uitvoering van die composities in de Londense Snorkel Studios (waar het album werd opgenomen) is benijdenswaardig. En met de productie is ook niets mis. The Universe Also Collapses vraagt er wel om aandachtig beluisterd te worden, wil het album tot z’n volle recht kunnen komen. Het album verschijnt op 10 mei.
Muziek: 8
Klank: 8½
Label: Kscope
Speelduur: 43:02 minuten
Website: www.gongband.com