Je mag zeggen wat je wil over Sonus faber, maar dat de Italianen weten hoe een weelderige, piekfijn afgewerkte luidspreker te bouwen staat buiten kijf. De nieuwe Sonetto III is, opnieuw, een mooie ode aan de muzikale visie van het merk.
Met de nieuwe Sonetto-luidsprekers blijft Sonus faber helemaal trouw aan zichzelf. Goed nieuws voor de fans dus – en die heeft het merk heus wel. Ze zijn verzot op die zeldzame combinatie van weelderige luxe, verfijnd design en de zachte klanken die eigen zijn aan het Italiaanse merk. Sonus faber heeft ongetwijfeld een groot deel van zijn reputatie te danken aan de vorstelijke afwerking van topspeakers zoals de Olympica en Amarati. De nadruk op een ambachtelijke aanpak die resulteert in speakers die bijna kunst worden is er – gelukkig - ook bij meer toegankelijke producten van Sonus faber aanwezig. In een ver verleden waren we zo gecharmeerd door de moderne lijnen van de Chameleon-lijn, de Sonetto III die we hier bekijken is meer een traditionele Sonus faber-speaker. Het is spek voor de bek van luxeliefhebbers: de behuizing is bijzonder knap afgewerkt, de luidspreker heeft een in het oog springende vorm en het belooft de kenmerkende muzikale Sonus faber-klank. Elegantie op en top, precies zoals we dat van de Italianen uit Monteviale verwachten.
Een grote familie
De Sonetto-lijn is voor Sonus faber een middenklasser, net boven de oudere maar nog altijd sierlijke Venere gepositioneerd. We bekijken in deze test de Sonetto III, de kleinste van drie Sonetto-vloerstaanders. Want ook dat is Sonus faber: een luidsprekerfamilie is bij hen vaak talrijk. Het is een cliché, maar misschien is ook dat Italiaans. Naast de drie vloerstaanders bestaat la familia Sonetto uit twee boekenplankspeakers, twee center-speakers en een on-wall-luidspreker. Als je dat wenst kun je nog bijkomend investeren in een Gravis I of II-subwoofer die qua afwerking en klank honderd procent bij een Sonetto-luidspreker past. Nog niet voldoende keuze? Dan is er nog Palladio, de nieuwe lijn inbouwspeakers van Sonus faber die dezelfde drivers gebruiken en die dus zeer combineerbaar zijn met de losse Sonetto’s.
We hebben een tijdje terug een volledige surroundopstelling op basis van Sonetto getest voor homecinemamagazine.nl. Voor die surroundtest gebruikten we de Sonetto III-vloerstaander als de stereokanalen binnen een 5.1-opstelling. Een logische keuze, want de Sonetto III is een behoorlijk slanke speaker die de audiovoordelen van een vloerstaander biedt en tegelijkertijd ook niet zo groot is dat hij de woonkamer of thuisbioscoop overheerst. Dat zijn mooie kwaliteiten die vast eveneens op prijs worden gesteld door mensen die puur naar 2-channel muziek luisteren.
Liefde voor de luit
De Sonetto III is allesbehalve een klassieke vloerstaander. De vorm wijkt sterk af van de traditionele rechthoek, dat is het minste wat je kunt zeggen. Als je de luidspreker vanaf boven bekijkt, valt dat meteen op. Het heeft een gewelfde vorm die aldus de fabrikant geïnspireerd is door de luit, een middeleeuws snaarinstrument dat wij associëren met troubadours. Kijk naar de foto’s bij dit artikel en je ziet meteen wat we bedoelen: de voorkant met de drivers is relatief klein, de lange zijkanten golven even naar buiten en duiken dan weer naar binnen, om te eindigen bij een zeer smalle achterkant. Al die gebogen lijnen zijn akoestisch vast interessant om staande golven in de behuizing te voorkomen. Ze zorgen er ook voor dat deze speaker vanuit je luisterplek nog slanker overkomt dan ze echt is. Kijk je meer van de zijkant, dan zorgen die welvingen voor een zeer elegante verschijning. De 101 cm hoge Sonetto III staat echt wel mooi in een middelgrote woonkamer. Als je het ons vraagt vooral in de walnotenversie, die echt héél knap is. Maar ook de zwarte glanslak- en – ook heel knap – de satijnwitte uitvoeringen zijn mooi.
Toen we je aanmaanden om de Sonetto III zeker van bovenaf te bekijken, gingen we voorbij aan een opmerkelijk stijlelement van de Sonetto-speakers. De bovenkant is namelijk grotendeeld afgedekt met een verfijnd stuk zwart leder, met mooi stiksel rondom. Dat is nu echt eens typisch Sonus faber, de keuze om een luidspreker een scheut klasse te geven door hem te verfraaien met een natuurlijk materiaal.
Het knappe is dat de Sonetto III ondanks de ambachtelijke aanpak van Sonus faber toch modern en fris blijft ogen, net zoals de Venere-lijn. De nog hogere Sonus fabers zijn qua design heel wat meer gericht op een traditioneel publiek dat wel houdt van hoogwaardige materialen maar niet per se een voorliefde heeft voor spraakmakende designuitspattingen. We zouden de duurdere SF's dus niet per se plaatsen in een modern interieur, de Sonetto’s wel. (Dit is natuurlijk allemaal een kwestie van persoonlijke smaak, uiteraard).
Bassen uit de voet
De Sonetto III is een driewegsluidspreker met een DAD dome-tweeter met daarvoor een kleine wave guide geplaatst (wellicht om het hoog wat te verzachten en diffuser de kamer in te sturen), een 150mm midrange-driver uit cellulose (en met het SF-logo in het midden) en twee aluminium woofers van 150mm. De crossovers liggen op 220 en 3.250 Hz. Als die tweeter je bekend voorkomt, dan ben je waarschijnlijke een echte Sonus faber-kenner. De DAD-tweeters druppen namelijk neer van de duurdere modellen. Op die smalle achterkant van de Sonetto III bespeur je geen baspoort, in tegenstelling tot heel wat andere vloerstaanders. Dat is handig, want hierdoor is plaatsing ten opzichte van de muur minder een issue. Toch heeft de Sonus faber wel een uitgang om lage frequenties te verstevigen. Maar die zit aan de onderkant. De meegeleverde metalen voet plaatsen is dus een absolute must, want anders verlies je een deel van de laagweergave.
De Sonus faber is een 4 Ohm speaker met een gevoeligheid van 89 dB (2,83 V/1m). Relatief makkelijk aan te sturen dus, wat een noodzaak is voor een speaker die geschikt moet zijn voor surroundopstellingen aangestuurd door een AV-receiver. Tijdens de wat langere testperiode heeft de Sonetto III aan een varia van versterkers gehangen. Eerlijk gezegd toonde de luidspreker zich daarbij nooit echt een lastigaard. Het liet zich even gewillig aansturen door de Devialet Expert 220 Pro als door een Primare i15 of een Auralic Altair-Hegel Röst, of zelfs een ELAC-versterkertje van 699 euro die we koppelden aan een Auralic Aries. Ook de Denon AVR-X6300H-receiver – die we gebruikten voor de surroundtest – deed prima dienst. We hebben zeker al moeilijkere speakers om aan te sturen op bezoek gekregen.
Plaatsing is geen probleem
We hebben volop geëxperimenteerd door de Sonetto III op verschillende plaatsen neer te zetten, kwestie van de claim van de fabrikant te onderzoeken dat je deze speakers nagenoeg overal in een kamer kunt plaatsen. En grotendeels klopt dat ook echt. De Sonetto is heel wat flexibeler op dat vlak dan doorsnee vloerstaanders. Zelfs vlak tegen de muur verandert er niet echt veel aan (laag)weergave, al verkiezen we toch de luidspreker wat verder weg te zetten.
En ja, de meegeleverde voet bevestigen is wel echt een must, net vanwege de onzichtbare baspoort in de basis van de Sonetto III. We hebben in de testruimte een hoogpolig tapijt liggen die ligt tussen de speakers en luisterplek; het was snel duidelijk dat dit tapijt niet vlak tegen de speakers aan mocht liggen, wegens te dempend. Het is sowieso geen basmonster, deze Sonus faber. Als je hem zonder voet op de vloer zet klinkt het wel echt mager. We vinden de Sonetto III ook wel echt een luidspreker om in te draaien. Off-axis verlies je niet zoveel sprankel, maar het geluidsbeeld blijft toch mooier met de voorkant naar jouw oren gericht. De elegante gebogen vorm is hierbij wel een hulp, want ingedraaid komt de Sonetto visueel niet bruter over dan als het evenwijdig met de muur staat. Dat is bij een klassieke rechthoekige luidspreker anders; indraaien vergroot dan vaak visueel het profiel van de luidspreker waardoor het meer ruimte lijkt in te nemen. Dat vindt misschien een partner die sowieso niet dol is op grote speakers in de woonkamer al helemaal niet leuk.
We hebben vele fijne luisteruren met de Sonetto III doorgebracht. Dat lang luisteren, daar blinkt deze luidspreker dan ook in uit. Het greep ons niet meteen naar de keel, maar liet ons wel meer concentreren op de muziek zelf. In die zin is het echt muzikaal: je denkt niet ‘wow, wat een diepe bassen’ of ‘hoor die derde strijker achteraan in de zaal’, maar je ervaart een muziekstuk alsof je in het publiek zit. We genoten van hoe de Sonetto III het snelle tempo van de big band-jazz van de openingstrack van de soundtrack van het wrang-komische ‘Au revoir là-haut’ neerzet, met fraaie blazers die soms schel, soms gedempt klinken. Maar ook de latere, intimistische orkestrale tracks van deze soundtracks, in bijzonder de strijkers en de blazers, klinken prachtig. Net zoals de meeste Sonus fabers die we eerder hoorden, is het een luidspreker die beetje warm is maar zeker niet donker; goed opgesteld presenteert de Sonetto-vloerstaander veel detail rijk en vloeiend, en worden orkesten op een grootse soundstage neergezet. Ook heel knap weergegeven vonden we de verleidelijke zuiderse stem van Rhiannon Giddens op ‘Freedom Highways’. Het is zeker niet het enige album waar we van dachten: die Sonetto’s zijn sterk in vrouwelijke vocals.
Zoals mogelijk al uit andere tests bleek, horen we graag elektronische muziek, een genre dat de Sonetto III zonder twijfel aankan. Maar wij hebben wel graag iets meer low-extension, want dat echt diepe laag misten we een beetje bij het beluisteren van ‘III’ van Moderat (tip: een deel van deze Berlijnse gelegenheidsgroep, Modeselektor, bracht nog onlangs een prima nieuw album uit). De Sonetto III is natuurlijk de slankste vloerstaander van de familie; de grotere Sonetto V of VIII zou misschien die techno-honger beter stillen. We vonden nog een interessant alternatief dat je gerust een beetje overkill mag noemen: de Gravis I-subwoofer toevoegen aan de stereo-setup. Het is een kleinere sub die we ontvingen voor de surroundtest van de Sonetto’s, maar die volgens ons ook heel geschikt is om een stereo-opstelling wat meer pit te geven. Een straf ding, gegeven zijn kleine, huiskamervriendelijk formaat.
Conclusie
Op dit prijspunt zijn er maar weinig luidsprekers even sierlijk als de Sonetto III. Visueel is het een hit. Maar ook qua geluidsweergave. De Sonetto III is een fijne, zeer aangenaam klinkende luidspreker die je met veel versterkers kunt combineren en in het bijzonder fantastisch klinkt met vocals, klassiek en jazz. Andere genres kunnen ook, uiteraard, maar dat is toch waar deze Sonus faber echt goed tot zijn recht komt.
Sonus faber Sonetto III
1.749 euro/stuk | www.sonusfaber.com
Beoordeling 4 op 5