In de luisterruimte staan twee luidsprekersets uit de Lyra-serie van Shan audio: de Lyra S mini-monitor en de Lyra L vloerstaander. Shan Audio is geen eendagsvlieg. Het bedrijf bestaat sinds 1991 en de producten zijn, sinds de succesvolle introductie op de XFI, verkrijgbaar in ons land.
Shan Audio
Shan Audio is bekend omdat het in de negentiger jaren kwam met innovatieve luidsprekersystemen als de Aztec en de Emotion. De roots lagen in Vráž u Berouna in de buurt van Praag. Het is daarmee de oudste Tsjechische luidsprekerfabrikant. In 2008 kwamen er nieuwe eigenaren en het bedrijf werd verplaatst naar Třanovice aan de voet van de Beskid Mountains. RNDr. Bohumil Sýkora is de ontwerper van veel luidsprekersystemen en hij is permanent verbonden aan Shan Audio. Hij is een expert op het gebied van akoestiek en electroakoestiek.
Het bedrijf is erg flexibel en bouwt voor klanten ook custom audiosystemen. De volledige productie is in eigen huis en de systemen worden met de hand gebouwd. Luidsprekers en standaards kennen veel afwerkingsmogelijkheden, zijn in vrijwel elke RAL-kleur leverbaar en de afwerking is van absolute topkwaliteit. De huidige series heten Lyra, Cithara en IceBox. In principe kunnen de modellen uit de verschillende series worden gecombineerd in home-cinema opstellingen en systemen voor multichannel audio.
Lyra S
De Lyra modellen kenmerken zich door een eenvoudige maar fraaie vormgeving en de hoge kwaliteit van de constructie en afwerking. Echt iets anders dan veel kastjes van dun hout met plakfineer, bestaande uit een papieren fotoprint. De Lyra modellen hebben fraaie aluminium bas-reflex poorten, bestaan uit dikke panelen (22mm MDF), die resonantiearm zijn en komen met degelijke aansluitterminals.
De luidspreker is fraai afgerond en maakt daardoor een moderne impressie. De S meet 250x160x200 mm, heeft een frequentiebereik van 60-20000Hz en een gevoeligheid van 88.5dB. Het is een tweeweg-systeem en door de gevoeligheid ook geschikt voor laagvermogen buizenelectronica.
Lyra L
Deze vloerstaander meet 160 x 160 x 900 mm, heeft een frequentiebereik van 55-20000Hz en een gevoeligheid van 88.5dB. Het is een tweeweg-systeem met een tweetal drivers voor het laag. De luidspreker staat op een viertal naar de zijkanten uitstekende voeten met verstelbare spikes. Ook deze weergever komt in aanmerking om aangestuurd te worden met low power buizenversterkers. De gemiddelde impedantie ligt op 6ohm, terwijl dat voor de S 4ohm is. De extra woofer van de L verhoogt de impedantie.
Luisteren
Kennismaken met nieuwe luidsprekers is altijd spannend. Producten moeten tegenwoordig outstanding zijn om verkocht te kunnen worden. De consument heeft namelijk een brede keuze in de overvoerde luidsprekermarkt en daar zijn merken en exemplaren bij die altijd een zeer goede kwaliteit leveren. Zoals altijd werd er een volledig nieuwe set gebouwd rondom deze Shan's, waarbij de electronica perfect matched met de luidsprekers. Goed geluid resulteert uiteraard vanuit de kwaliteit van het product, maar de match en kwaliteit van de aansturing, de akoestiek en de plaatsing zijn extreem belangrijke factoren. De laatste twee bepalen 70 procent van de kwaliteit die u hoort.
De Lyra's werden dan ook voorzien van een high quality analoog geluid, afkomstig van enkele draaitafels die hier in het kader van toekomstige reviews bivakkeren. Tijdens zo'n eerste moment dat er geluid komt uit een luidspreker, is het direct waarneembaar of de weergave fundamenteel klopt. Als dat niet het geval is, is verder werken en eventueel tunen zinloos. Fouten in de filtering, met de fase, in het tijdsdomein, met de afstemming, de integratie van drivers, het overnamegebied en resonanties zijn niet te corrigeren met kabels, plaatsing of andere versterkers. Maar de Lyra L, in de zeer fraaie pianolak geel uitvoering, liet binnen enkele seconden horen dat de weergave fundamenteel klopt.
Deze vloerstaander klinkt relatief neutraal en lineair. Het beeld is erg ruimtelijk en kan dynamisch enorm uithalen. Draai maar een track van If I'm Lucky (Zoot Sims meets Jimmy Rowles Pablo), Out to Lunch (Eric Dolphy Blue Note 4163) of Fire in the Lake (Kitwalker Windham Hill Productions). De Lyra L luidsprekers klinken enorm volwassen en zetten een groots beeld in de luisterruimte, hetgeen niet wil zeggen dat de afmeting van de weergegeven instrumenten en stemmen te groot is. Het laag is strak en goed gedefinieerd. Deze luidsprekers klinken nergens agressief of gemeen en de weergave van het middengebied is zeer fraai. Dat hoor je dan weer overtuigend op Hank Mobley Quartet (Hank Mobley Blue Note 10-inch BLP 5066).
De Lyra S, hier in de fraaie pianolak rode uitvoering, heeft een vergelijkbaar geluidsbeeld. Opvallend is het strakke en fraai gedefinieerde laag. Dat komt opvallend naar voren op West Coast Blues van het album Look Up (Monty Alexander Trio), maar dan van de kostbare Japanse herpersing. Dinah Washington laat horen hoe zuiver de stemmen weergegeven worden. Ze zingt I've got you under my skin. Een opname uit 1954 in mono op een Japanse herpersing van het bekende album op EmArcy. De kleine Lyra S presenteert ook een groots beeld met fraaie dynamics en een overtuigende stage-weergave. Dat deze kleine Lyra's met de nodige power kunnen spelen bewijst de track Bad van Michael Jackson's gelijknamige elpee (EPC 450290 1). Maar ook Dave Grusin's Night Lines (GRP 91006) wordt overtuigend gepresenteerd.
Met betrekking tot de kleuren levert Shan Audio standaard White, Black, Red, Yellow en Grey. Die kleuren gelden ook voor de statieven voor de Lyra S. De kleuren zijn in matt of in high gloss verkrijgbaar. Custom colors hebben een meerprijs van 100 euro per paar.
Epiloog
De Lyra luidsprekers van Shan Audio zijn uitermate degelijk gebouwd en luxe afgewerkt. De vloerstaander (Lyra L) is bescheiden van afmeting en zal in geen enkel interieur dominant aanwezig zijn. De Lyra S is een mini-monitor en kan geplaatst worden op optioneel verkrijgbare statieven die in dezelfde kleur als de luidsprekers beschikbaar zijn. Plaatsing in kasten of op een dressoir is mogelijk voor de S, maar elke mini-monitor profiteert uiteraard van een vrije opstelling in de kamer.
De geluidskwaliteit is erg goed. Een homogeen en lineair geluidsbeeld met nagenoeg geen kleuring. Beide luidsprekers zetten een groot beeld neer, klinken dynamisch, voldoende gedetailleerd en hebben een fraai gedefinieerde laagweergave. Het zijn beauties om te zien en je hebt eens wat anders in huis als de gebruikelijke merken die iedereen al heeft staan.
Shan Audio
Lyra L: € 1899 per set matt, € 2199 per set high gloss
Lyra S: € 1149 per set matt, € 1299 per set high gloss
Lyra S: Stands € 289 per set matt, € 379 per set high gloss
Lyra: custom colors, € 100 per set