De Xeo-familie van Dynaudio krijgt een update – en dat levert nieuwe actieve speakers op die hun kwaliteiten uit het verleden behouden én er veel beter uitzien. Maar inmiddels lopen er wel meer concurrenten rond op het speelveld.
Hoewel actieve speakers zeker geen nieuw fenomeen zijn, zijn ze momenteel wel de grote hype in hifi-land. Het succes van de KEF LS50 Wireless en het positieve ontvangst van de Dali Callisto-familie maken indruk. Blijkbaar zijn er veel mensen die hun uitgebreid muzieksysteem en passieve speakers graag vervangen door een alles-in-één-oplossing die tegelijkertijd niet enorm afwijkt van een klassieke opstelling met twee losse luidsprekers. Gegeven die hype wil Dynaudio natuurlijk niet bij de pakken blijven zitten, vooral omdat hun actieve Xeo-speakers eigenlijk veel vroeger verschenen dan de eerder genoemde producten van de concurrentie.
In feite waren de Denen er zo vroeg bij dat ze inmiddels al aan een tweede Xeo-generatie toe zijn. Dat zijn de Xeo 20 en Xeo 30, die op ISE 2018 afgelopen februari werden voorgesteld. Het zijn de opvolgers voor de Xeo 2, 4 en 6, die je nu nog in de winkels kan vinden. In dit artikel bekijken we de Xeo 20, een set van twee vrije slanke 2-wegs boekenplankspeakers van 2.200 euro per paar. Ze passen op een meubel of een standaard, maar voelen zich even goed thuis op een bureau naast je computer of aan de muur. Dynaudio verkoopt trouwens de nodige accessoires om die verschillende plaatsingen mogelijk te maken.
Dynaudio Xeo: Nieuw uiterlijk
Visueel is het verschil tussen de nieuwe Xeo 20 en de oudere Xeo’s meteen heel duidelijk. De nieuwe Xeo-speakers spreken de nieuwe designtaal die Dynaudio ook hanteert voor recente passieve luidsprekers zoals de Special Forty en de Contour. Dat betekent dat ze er heel wat strakker, slanker en beter afgewerkt uitzien – al blijven er wel nog stijlelementen die heel herkenbaar blijven, zoals de zes schroeven in een Mercedes-achtig sterpatroon rond de tweeter. Wat ons de laatste tijd opviel bij Dynaudio is dat het merk toch wel grenzen verlegt qua materialen en bouwkwaliteit. Het mooie grijze of rode houtpatroon van de Special Forty bijvoorbeeld, moet je echt wel eens gezien hebben. En ook de nieuwe Confluence en de Contour zijn in heel fraaie kleuren en luxueuze fineren te krijgen. De Xeo 20 is echter enkel in een wat mat wit of zwart te koop. Ook mooi, maar wat meer opties zoals bij de luxueuzere Dynaudio’s was natuurlijk leuk geweest. Wie toch een afwerking zoekt zoals Grey Oak of een gestreepte Rosewood én een actieve oplossing wil, moet gaan kijken bij de duurdere Focus XD-familie. De tegenhanger van de Xeo 20 is bij die premiumfamilie van Dynaudio de Focus XD 20, met een kostprijs van circa 2.750 euro per stuk. Meer dan het dubbele dus.
Maar wacht, we willen niet de indruk geven dat er iets scheelt met de afwerking van de Xeo 20. Los van beperktere keuzes qua kleuren (en dat heb je ook bij de directe concurrenten) vinden we de Xeo 20 wel chic overkomen. Het is fijner en knapper dan zijn voorgangers, zonder twijfel. Een interieurvriendelijk aspect dat we heel positief vinden is dat de boekenplankspeaker zeer slank oogt, vooral als je er recht op kijkt. Dat komt door de afgeschuinde zijranden van de behuizing, die op subtiele wijze het geheel verslanken.
Dat visueel effect is heel sterk op foto’s die de Dynaudio-luidspreker wel heel dun tonen. In de realiteit en als je schuiner op de Xeo 20 kijkt lijkt de luidspreker toch wat blokvormiger. Niettemin, toch een heel mooie verschijning. Bij de nieuwe Xeo’s is er ook geen uitstulpende infraroodoog meer bovenaan de speakers. Een detail, maar speakers zoals deze dienen net voor mensen die een goede klank willen verenigen met iets dat naadloos in het interieur past.
Meer met de Connect
We hebben de Xeo 20 enkel als actieve speakers getest. Met andere woorden, voor onze test hebben we bronnen rechtstreeks op de luidsprekers zelf aangesloten. Naargelang hoe je het aanpakt, betekent dit extra snoeren die naar één van de speakers gaan. Veel hangt af van waar je de Xeo’s plaatst. Op een meubel of op een staander met kabelmanagement kun je wellicht alles discreet wegwerken. Maar het is niet echt draadloos – een beschuldiging die je ook op rivalen zoals de LS50W kunt afvuren.
Maar het kan ook anders. Als je verder investeert in een Connect-doos (350 euro), dan kun je wel kabels schrappen. De Connect is een draadloos kastje waarop je bronnen aansluit (incluis computers via USB) of waarnaar je draadloos kunt streamen (via WiFi en DLNA of over Bluetooth). De Connect stuurt op zijn beurt de muziek draadloos door naar de Xeo-speakers. Er bestaat daarnaast ook de Hub, wat een oudere versies is van de Connect met minder features. Wie zaken als WiFi, Bluetooth, Spotify Connect of hi-res overdracht wil, moet de nieuwere Connect kiezen. Het prijsverschil is sowieso niet zo relevant. Een bijkomende troef van de Connect is dat het kastje klaar is voor multiroom-gebruik en kan werken met de Focus XD-speakers. Je kunt dus in meerdere kamers verschillende actieve Dynaudio-speakers plaatsen en die allemaal bedienen via een app.
De Chromecast-truc
Als je een set Xeo 20’s uit de doos haalt, zal je ontdekken dat één van de twee een master-speaker is. Je herkent deze meesterspeaker aan de aansluitingen achteraan op de speaker. Het zijn er niet veel, maar net wat je nodig hebt: een 3,5-mm aux-ingang (voor een muziekspeler), een analoge cinch-aansluiting en een optische digitale ingang. Mensen met arendsogen bespeuren wellicht de USB-poort, maar die is enkel bedoeld voor firmware-updates. Maar wacht: omdat deze USB-poort altijd ingeschakeld blijft als de speakers in gebruik zijn, kun je het gebruiken om 5V naar een Chromecast Audio-adapter te brengen die je op de optische ingang hangt.
Als je zeer korte optische en USB-kabels gebruikt, kun je zo heel discreet je Xeo 20’s Chromecast-compatibel maken. En voor een prikje, want een Chromecast Audio-adapter kost nog geen 40 euro. Dat vinden we handig, want de meeste streamingdiensten (Spotify, Deezer, Qobuz en Tidal) ondersteunen Chromecast in hun apps. Voor onze test hebben we precies dit gedaan. Na het aflopen van het testwerk kwam het nieuws dat de laatste versie van Roon nu streamt naar Chromecast-adapters, waardoor je meteen een goedkope manier hebt om de Xeo 20’s Roon-compatibel te maken. Het is niet helemaal hetzelfde als Roon Ready, maar werkt wel.
Chromecast werkt prima, is stabiel en biedt via de optische uitgang een zeer acceptabele kwaliteit. Het is gewoonweg een heel goed idee voor speakers zoals deze. We zouden het aanraden, want voor het geld (en zelfs een meervoud ervan) vind je niets zo veelzijdig en handig. Wil je toch het wat hoger zoeken, dan is een netwerkbrug zoals een Auralic Aries Mini van 499 euro een optie. (Voor de volledigheid: Dynaudio Benelux verdeelt ook Auralic).
De aansluitingen achteraan de Xeo 20-master zitten in een nis en wijzen naar de grond. Praktisch, want zo kun je kabels netjes wegleiden achter een meubel of naar de kabelmanagement van je staander.
Overigens moet je niet per se een Chromecast-adapter of een Connect aanschaffen om draadloos te streamen naar deze speakers. Elke Xeo 20-set heeft Bluetooth ingebouwd. Dankzij de ondersteuning voor aptX kun je zelfs op een redelijk goede geluidskwaliteit rekenen. Omdat de Xeo 20’s vergevingsgezinde speakers zijn hebben we tijdens het testen zelfs veel langer dan gewoonlijk via Bluetooth gestreamd, gewoonweg omdat het echt wel prima klonk. De bron was wel lossless streaming via Qobuz via een aptX-compatibele Huawei Mediapad M3 – vooral dat lossless aspect maakt volgens ons een verschil, omdat Bluetooth-transmissie zelf altijd lossy is. Je wil vermijden dat je luistert naar MP3-bestanden die door Bluetooth twee keer door een lossy algoritme worden gestuurd (één keer bij het creëren van het bestand, één keer door het Bluetooth-streamen).
Installeren
Vergeleken met het uitpakken en plaatsen van een traditionele hifi-set is de Xeo 20 installeren echt kinderspel. Je haalt de speakers uit de doos en verbindt elk apparaat via de lange stroomkabel met een stopcontact. Dan moet je enkel nog achteraan schuifknopjes verplaatsen om aan te geven welke van de twee de linkse of rechtse speaker is, om aan te geven in welke zone de set zich bevindt (dit is voor multiroomopstellingen, tot drie zones zijn mogelijk) en hoe de speakers gepositioneerd zijn. De laagweergave wordt namelijk aangepast of de Xeo 20’s vrij staan, dicht bij een muur of in een hoek. Omdat de speakers achteraan twee smalle baspoorten hebben, is dit wel belangrijk.
Zonder Connect moet je nog minstens één fysieke bron aansluiten of streamen via Bluetooth. De Xeo 20 zal zelf automatisch detecteren op welke ingang er een audiosignaal is, maar je kunt ook handmatig schakelen via de degelijke meegeleverde remote. Dit oogt iets drukker dan verwacht omdat de afstandsbediening meteen ook klaar is om een Connect of Hub te bedienen. Lichtjes verwarrend is dat er hierdoor twee Opt- en Line-knopjes op de remote staan, enkel de linkse zijn relevant als je een Xeo 20-set zonder Connect hebt.
De Xeo 20 heeft in tegenstelling tot sommige van zijn concurrenten geen knopjes op de speakers zelf. Je doet alles met de remote. Verlies hem dus maar niet. Heb je de Connect, dan heb je wel bijkomende controle via een app, maar zonder – zoals bij onze test – is app-sturing niet mogelijk. Het ontbreken van fysieke knoppen maakt de speakers zonder twijfel nog strakker, maar onzichtbare touchknoppen – zoals op de duurdere Dali Callisto 2C – waren een mooier compromis geweest tussen esthetiek en bedieningsgemak.
Een groot pluspunt van de Xeo-speakers is dat er geen kabel loopt tussen de twee luidsprekers. Dat is bijvoorbeeld bij de KEF LS50 Wireless wel het geval. De KEF heeft dan wel weer andere voordelen, zoals iets meer ingangen en WiFi.
Machtiger dan je zou denken
We hebben de Xeo 20’s op staanders geplaatst, op ongeveer 1,2 meter van de muur. De Speaker Position-knop plaatsen we dan in neutraal. En dan maar muziek beluisteren, want dat doe je dus heel snel met deze Dynaudio’s. We blijven er op hameren telkens we actieve speakers reviewen: we geloven dat ze voor heel wat mensen de juiste keuze zijn, net omdat ze je heel snel brengen naar een muziekbeleving. Je bent niet bezig met het matchen van losse toestellen en speakers, er is minder gedoe met bekabeling, en je bent verlost van die eeuwige upgraditis.
Ondanks de grotere afstand naar de muur en de neutrale stand waren we verrast door hoe aanwezig deze kleine speakers zijn in het laag. Bij compacte luidsprekers denk je snel: was hier maar een subwoofer bij. Maar de Xeo 20 heeft dat niet nodig, wellicht onder meer omdat de versterker in deze actieve speakers is afgestemd op de drivers. Zelfs ambient-techno, zoals het nieuwe ‘Song for Alpha’-album van Daniel Avery, verliest maar weinig van zijn diepgang. Die eigenschap, samen met een zachte roll-off van het prominentere hoog, maakt de Xeo 20 een heel aangename weergever die van alle markten thuis is. Wat we ook spelen, nooit denken we: “Tja, dit gaat niet”. Mannelijke vocals klinken echt mooi en vol. Een album als ‘Be More Kind’ van folkrocker Frank Turner kan al gauw chaotisch overkomen op kleine speakers van lage kwaliteit, zeker op rockende tracks als ‘1933’, maar de Xeo 20 behoudt controle en evenwicht. Je hebt de scheurende gitaren, de beukende drums en de oerengelse proteststem van Turner netjes, allemaal mooi naast elkaar gepresenteerd zonder een spoor van hardheid.
De beperkingen van de compacte vorm blijven natuurlijk. Bij ‘Sirba Orchestra!’, een recente Deutsche Grammophon-album met een fusie tussen Russische, zigeuner- en klezmermuziek opgenomen met het filharmonische orkest van Luik, zet de Xeo 20 niet de volledige diepte en breedte van deze knappe opname neer. Maar de speelse deuntjes worden wel snel en levendig gepresenteerd, wat net moet met deze genres.
Deze Dynaudio-speakers zijn voor ons – opnieuw - het bewijs dat een actieve aanpak (waarbij elke driver zijn eigen getunede versterkermodule heeft) boven zijn gewichtsklasse kan spelen. Het mooie is dat de speakers zichzelf in de hand houden. Als je echt hard speelt, dan zorgt de actieve elektronica in de Xeo 20 voor de nodige controle. Vervorming krijg je niet gauw te horen. Minstens even belangrijk is dat de speaker ook aan lage volumes zijn evenwicht behoudt. Achtergrondmuziek moet niet per se enkel uit wat zoemend hoogmidden bestaan, toch?
We konden de Xeo 20’s ook vergelijken met de KEF LS50 Wireless. Dat is wel toepasselijk, want kandidaatkopers zullen wellicht net deze twee producten zitten vergelijken. Uit de doos kun je met de LS50 Wireless meer. Een USB klasse B-aansluiting, WiFi-streaming en app-bediening (weliswaar met een matige app) zitten er standaard bij. Bij de Xeo 20’s die wij hebben getest moet je nog de Connect toevoegen om dezelfde mogelijkheden te krijgen, al kun je natuurlijk een deel oplossen met een goedkope Chromecast of Raspberry Pi-streamer. De Xeo 20’s hebben ook geen kabelverbinding tussen de speakers. Werk je met een Connect, dan lopen kabels van bronapparaten daar naartoe en niet naar de speakers zelf.
Klankmatig zijn de Dynaudio en KEF behoorlijk anders, maar moet één kwalitatief niet onderdoen voor het ander. En dat is natuurlijk een pluspunt, want je kunt kiezen uit twee verschillende recepten die elk wel goed bereid zijn. Potentiële kopers doen er goed aan om deze twee opties te beluisteren en vergelijken. Onze indruk: de coaxiale Uni-Q-driver van KEF blijft een mirakel van engineering dat instrumenten en vocals heel natuurlijk en coherent laat klinken, en een verrassend grote soundstage kan produceren. Het tweewegsontwerp van de fraaier afgewerkte Xeo 20 is niet bepaald incoherenter, maar de nadruk ligt iets minder op detail, terwijl de brede uitstraling en snelheidsgevoel deze speaker bij alle genres goed doet klinken. Helaas hebben we enkel de Callisto 6C-vloerstaander getest, niet de 2C-boekenplankspeaker, dus de vergelijking maken met Dali is niet echt mogelijk. Sowieso zit je met de Callisto 2C, Sound Hub en BluOS-insteekkaart toch een heel stuk duurder dan de LS50W of Xeo 20.
Conclusie
De Xeo 20’s maken hifi wel heel eenvoudig. Je krijgt een hoogwaardige geluidskwaliteit uit een paar speakers die slank en modern ogen, maar vooral heel simpel te installeren en te gebruiken zijn. Ze klinken ook heel Dynaudio’s, lichtwarm en echt universeel inzetbaar. Wil je uitgebreide streamingopties, dan is de Connect er bij kopen onmisbaar. Maar je raakt ook heel ver met een Chromecast Audio van 35 euro.
Dynaudio XEO 20
€ 2.200 euro per paar | www.dynaudio.com
Beoordeling 4 op 5
