Muziek in een hoge resolutie kan de oren van de luisteraar met een voorliefde voor goede weergave plezieren. Maar dan moeten de opname en de mastering wel correct en betrouwbaar zijn. Helaas weet je eigenlijk nooit of de bron van een high res-audiobestand dezelfde is als het reguliere bestand dat je wellicht zelf hebt geript en is een echt objectieve vergelijking nooit mogelijk. Stockfisch Records brengt daar nu verandering in.
Stockfisch Records Trust Your Ears USB-stick
Met de Trust Your Ears USB-stick, die onlangs door het audiofiele muzieklabel Stockfisch Records is uitgebracht, heeft de audiofiele luisteraar de mogelijkheid om verschillende bestandsformaten en resoluties nu eens echt (en objectief) met elkaar te kunnen vergelijken. Gewoon met je eigen oren, op je eigen hifiset. En dat is best fijn. Want hoewel (in mijn optiek) muziek altijd de boventoon zou moeten voeren om te kunnen genieten, is het gewoon erg leuk om eens echt naar de verschillen tussen de diverse digitale audioformaten te kunnen luisteren, in de wetenschap dat de bron steeds dezelfde is geweest.
En daarmee vervult Stockfisch dus een wens van veel audiofielen, die met deze vriendelijk geprijsde tool (€ 25,50) naast de verschillende muziekformaten ook de kwaliteiten en mogelijkheden van eigen streamer, d/a-converter en de rest van de eigen set kunnen toetsen. De Stockfisch Records USB-stick wordt geleverd in een dvd-hoes met daarin naast de metalen stick ook een boekje met nuttige informatie en een MusicScope screenshot per track. Op de USB-stick staan twee stukken, elk in twee verschillende digitale opslagformaten ((WAV en DSD) en resoluties (16 bit/44.1kHz, 24 bit/96kHz, 24 bit/192kHz, 1 bit/2.8224 Mhz (DSD 64 = SACD) en 1 bit/ 5.6448 Mhz (DSD 128). Producent van dienst was Günter Pauler en de mastering van de opnames kwam voor rekening van Hans-Jörg Maucksch.
De twee muziekstukken behelzen eerst een opname van een antieke Zwitserse muziekdoos uit omstreeks 1890, voorzien van 80 stalen kammen en een houten resonantiekamer. Omdat de muziekdoos in staat is om frequenties tot wel 50 kHz te bereiken, werden gevoelige DPA 4041-S microfoons en Gordon voorversterkers gebruikt. Het tweede stuk is een opname op analoge tape, stammend uit 1983. Hierop speelt Andreas Rohde zijn compositie ‘My Uncle Oswald’, dat ook te horen is op de Stockfis Records verzamelaar Analog Pearls Vol. 2. Indertijd opgenomen op een AEG/ Telefunken M-15A 16-sporen recorder en omgezet naar stereo op een Telefunken M-15A 2-track recorder. Alle analoog-naar-digitaal converter gebruikte Stockfisch een HAPI-interface van Merging Technologies en als mastering monitoren werden (hoe kan het ook anders bij dit label) Bowers & Wilkins 801 D luidsprekers gebruikt.
Zoals gezegd staan op de USB-stick twee tracks in verschillende uitvoeringen. Het meegeleverde boekje is ook als PDF bijgevoegd. Ik hou het bij de PCM-versies in de WAV-container, aangezien mijn set op dit moment geen DSD ondersteunt. De opname van het gitaarstuk van Andreas Rohde leent zich prima voor deze vergelijking. Snelheid, timbre en het uitsterven van de snaarklanken komen in de verschillende digitale formaten ook echt anders uit, terwijl verfijning in toenemende mate hoorbaar is. Nee, verschillen zijn niet als dag en nacht, maar hebben meer een toenemend natuurlijk karakter. Dat is ook logisch, want met dezelfde lossless bron (de analoge tape) is 16 bit eigenlijk al gecomprimeerd door de ‘beperking’ in bitdiepte ten opzichte van een 24 bit bestand. 24 bit kan daardoor al veel meer informatie wegschrijven. Datzelfde laat ook de Zwitserse speeldoos horen, waarbij vooral de fijne dynamiek meer ruimte krijgt en de resolutie verandert per track.
Wie goed luistert, kan zeker nog meer veranderingen horen. Het leuke van de Stockfisch Records Trust Your Ears USB-stick is dat elke set (en luisteraar) de verschillen in bitdiepte en sample rate kan laten horen. De mate waarin ligt aan de hardware. En beter of slechter gebruik ik expres niet in mijn bewoordingen. De eerste reden daarvoor is dat niet alle albums die uitkomen analoog zijn opgenomen. Soms is 16 bit het enige dat beschikbaar is en helaas vaak ook nog voorzien van compressie (Loudness). Daarnaast is er het feit dat er tegenwoordig veel boeven op de markt zijn die digitale albums in 24 bit aanbieden, terwijl het eigenlijk een geüpscalede 16 bit versie is. En niet iedereen bezit software om dat te testen, als de kennis daarvan al aanwezig is. Gelukkig mag je er met deze USB-stick van uitgaan dat alles klopt en dat je echt de mogelijkheid hebt om zelf een objectieve vergelijking kunt maken. En dat is gewoon leuk!
Label: Stockfisch Records
Website: stockfisch-records.de
