De Rega modellen 2 en 3 hebben in hun diverse versies in de loop der jaren steeds opnieuw mijn enthousiasme kunnen wekken. Ook wanneer zij afgezet worden tegen de qua prijs vergelijkbare modellen van de concurrentie blijven zij moeiteloos overeind. Maar het Britse Rega heeft ook draaitafels in hogere prijssegmenten en het wordt hoog tijd dat ik bij het uitzoeken van een recensie-exemplaar eens een stap omhoog ga.
Uit: Music Emotion, coverstory februari 2018Â
Rega Planar 6
De Rega Planar 6 is opvolger van de gelauwerde RP 6. Wanneer Rega een opvolger lanceert voor een bestaand model, dan gaat het niet om het veranderen van onbelangrijke uiterlijkheden. Nee, dan gaat het om fundamentele zaken. Zo is bijvoorbeeld de RB303 arm nu vervangen door de RB330 en heeft de MDF-plint plaats moeten maken voor een ultralichte en ultrastijve variant bestaande uit een polyolefinen schuimkern met een dunne laag HPL-laminaat. Dit type plint deelt de Planar 6 met zijn duurdere familieleden, de 8 en de 10. Datzelfde geldt in feite voor de volledig nieuwe NEO-voeding van de stille 24V-motor, die dezelfde DSP-generator gebruikt als de RP-10 voeding. Nieuw is ook de mogelijkheid om de draaisnelheid nauwkeurig bij te stellen. De pulley is nu van aluminium en de upgradesnaar is nu standaard. De dikkere bracing tussen de basis van de toonarm en het centrale lager zorgt verder bij de Planar 6 voor een grotere rigiditeit. Eveneens hebben de zware rubber/aluminium voeten van de RP 6 plaats moeten maken voor beter isolerende ultra lichte en stijve holle cones van Santoprene rubber met aluminium verstevigingsringen. Zelfs het dual layer glazen draaiplateau heeft nu een andere samenstelling. Tenslotte is de heldere Perspex stofkap vervangen door een getint exemplaar.
Aanbevolen combinatie
Het door de importeur afgeleverde recensie-exemplaar arriveert bij mij met een ingebouwd Rega Ania MC element met neodymium magneet waarbij een naalddruk aanbevolen wordt van 1.75 - 2 gram. Tijdens het luisteren blijkt in mijn specifieke situatie 2 gram optimaal te zijn. Zoals bij ieder Rega element het geval is heeft ook de Ania een driepuntsbevestiging, ideaal in combinatie met een Rega toonarm. De Ania is het goedkoopste MC element van Rega en het lijkt qua vorm sterk op de twee duurdere MC elementen; de Apheta 2 en de Aphelion. Het verschil zit in het materiaal waarvan de behuizing gemaakt is. De duurdere elementen hebben een aluminium body terwijl die van de Ania gemaakt is van de uiterst rigide kunststof PPS.
Een tweede belangrijk verschil is de naald. Die van de Ania is elliptisch van vorm. De nominale output is 350 mV dus om het signaal op lijnniveau te brengen zijn er twee mogelijkheden. De eerste is om gebruik te maken van een MM phono in combinatie met een step-up. De tweede is een MC phono. Nu kan ik natuurlijk in de luistersessies mijn ASR Basis Exclusive inzetten maar dat voelt als overkill. Bovendien heeft Rega zelf mooie MC phono voorversterkers in haar pakket, te weten de Fono en de Aria.
Voor een MC element op het prijsniveau van de Ania ligt de combinatie met de Fono het meest voor de hand. Om die reden heb ik de importeur gevraagd om naast de Planar 6 met Ania MC element ook een Fono MC ter beschikking te stellen voor de test. Mede doordat deze componenten tezamen in een enkele transportdoos arriveren neem ik aan dat dit een door de fabrikant aanbevolen combinatie betreft. Een terechte aanbeveling, zoals tijdens het luisteren zal blijken.
Fono MC phono
De behuizing van de Fono is er een uit een nieuwe lijn waartoe ook de Brio, de Apollo cd-speler en de TT-PSU power supply behoren. Het front is sober met links een aan/uit knop en in het midden de na inschakeling rood oplichtende firmanaam. Interessanter is natuurlijk de achterkant waarbij het voor deze prijsklasse onverwacht grote aantal instelmogelijkheden opvalt. Vier niveaus van belasting weerstand lopend van 70 tot 400 Ohm, voor belastingcapaciteit een keus tussen 1000pF en 4300pF en met 63.5 dB en 69.5 dB twee gain settings.
Alles in te stellen met vier dip switches voor het linker kanaal en vier dip switches voor het rechter kanaal. In de fabriek zijn de switches ingesteld op Rega MC elementen met weerstand 100 Ohm, capaciteit 1000 pF en gain setting High. Het loont altijd om te experimenteren maar tijdens de luistersessies ben ik met deze waarden gestart en uiteindelijk ook weer geëindigd. De Fono MC versterkt het signaal tot een niveau van 200 mV. Het frequentiebereik loopt van 13 Hz (-3 dB) tot 100 KHz (-0,3 dB).
Kippenvel
Natuurlijk heb ik de nodige ervaring met Rega ontwerpen maar omdat het in dit geval gaat om een wat duurdere combinatie ben ik toch wel benieuwd in hoeverre deze Planar 6 klankmatig uit zal komen boven de mij zo bekende en gewaardeerde klank van de goedkopere modellen 2 en 3. Dat dit het geval is blijkt al direct in de eerste luistersessie. Als voorbereiding van een vinylsessie zet ik altijd enkele lp’s klaar in de kunststof houder waarvan iedere echte muziekliefhebber uit mijn omgeving er decennia terug diverse van in huis had om zijn lp’s in op te bergen. Inmiddels staan mijn lp’s in grotere kasten van een bekend Zweeds merk maar die ene rode bak heb ik uit pure nostalgie behouden. De eerste lp die ik daar ditmaal in zet is een verzamel lp van Jacintha; ‘Best of Jacintha’. Easy listening jazz van deze zangeres uit Singapore op het Groove Note label. Een geschenk, afkomstig uit de platencollectie van een goede vriend die kort geleden niet alleen zijn draaitafel, toonarm, element en phono verkocht, maar ook al zijn lp’s wegdeed.
Op Julie Christie na is Jacintha degene die Ãn mijn oren Something Cool het best ten gehore kan brengen. Juist omdat zij een totaal andere stem en een geheel eigen interpretatie heeft die het nummer iets meer warmte en fluwelen zachtheid geven. Het zijn deze aspecten die de Rega combinatie feilloos laat horen. Naast natuurlijk het grote oplossingsvermogen, het grote beeld en de muzikaliteit. Ik weet het, velen verfoeien het woord muzikaal in een recensie, maar voor mij is het nog steeds een van de belangrijkste criteria waaraan een component moet voldoen. Oftewel; ik moet kippenvel krijgen bij het luisteren naar muziek. En dat lukt hier zonder meer.
Kippenvel ook bij het luisteren naar een tweede lp die ik voor deze sessie heb klaargezet. Voor mij een van de mooiste uitvoeringen van Vivaldi’s Vier Jaargetijden. Een opname uit 1970 op het Argo label. Academy of St. Martin-in-the-Fields onder leiding van Neville Marriner en solo violist Alan Loveday geven het werk weer op zeldzaam verfijnde wijze. Iets waar in mijn oren geen enkele moderne uitvoering aan kan tippen. Verfijning en harmonie die feilloos overgedragen wordt door de Rega combinatie. Als laatste voorbeeld een nog oudere opname; Cookin’ With The Miles Davis Quintet met daarop standards als Blues By Five, Just Squeeze Me en de eerste opname van My Funny Valentine. Dankzij Rudy van Gelder niet alleen artistiek, maar ook klankmatig een top album van volgens sommigen Miles Davis’ beste formatie. Kwaliteiten die de Rega combinatie prachtig weet weer te geven.
Uitermate goed
Roy Gandy, de drijvende kracht achter het nog steeds in het Britse Sussex gevestigde Rega, ziet de draaitafel als een zo accuraat mogelijk werkende Vibration Measuring Machine. Draaitafel, arm en element dienen tezamen in staat te zijn om vibraties te lezen tot op micron niveau, waarbij iedere andere beweging of resonantie in de draaitafel afbreuk zal doen aan dit proces. Gelukkig leiden er meerdere wegen naar audio nirvana, want bij het voorkomen van omgeving geïnduceerde vervorming gaat Gandy uit van ideeën die soms lijnrecht ingaan tegen die van andere draaitafel ontwerpers. Zo gruwt hij van perifeer met de snaar aangedreven plateaus onder andere omdat dit variaties in snelheid kan creëren. In plaats daarvan geeft hij de voorkeur aan een met een korte snaar aangedreven sub plateau.
Ook wijst hij een platenklem af vanwege de stress die deze uitoefent op het vinyl en de, volgens hem, hoorbare resonantie die ervan het gevolg is. Als laatste voorbeeld geeft hij de voorkeur aan een relatief zwaar draaiplateau in combinatie met een relatief lichte stijve plint. Dat de vanuit deze ideeën ontworpen en geproduceerde draaitafels klankmatig uitermate goed presteren bewijst hij opnieuw met deze Planar 6. Vooral in combinatie met een van zijn eigen elementen, in dit geval de Ania, en een van zijn eigen phono voorversterkers, in dit geval de Fono MC. De Planar 6 is relatief eenvoudig op te stellen en speelklaar te maken. Desondanks pleit ik ervoor om dit te laten doen door een ervaren draaitafel specialist. Allereerst omdat u er dan zeker van bent dat u klankmatig het maximaal haalbare uit uw Rega combinatie haalt. Maar ook omdat u bij die specialist deze combinatie uitgebreid zult kunnen beluisteren. En vergeet u dan vooral niet om te vragen of u daarnaast een alternatieve combinatie van een ander merk mag horen. Zelfs een opstelling die qua prijs het dubbele kost. Grote kans dat het uiteindelijk na een vergelijk de Rega combinatie is die u in uw hart zult sluiten.Â
Rega Planar 6
Adviesprijs inclusief RB330 arm en Neo voeding € 1.399,-
Inclusief Ania MC element € 1.899,-
Fono MC € 369,-
Importeur: Joenit
Tel: (+32)-15285585
E-mail: info@joenit.com
www.joenit.com