Anathema is terug met haar elfde langspeler. De postprogressieve rockers uit Liverpool geven hun nieuwe album een concept mee dat semi-autobiografisch en alweer vernieuwend van aard mag heten. The Optimist borduurt daarom voort op het verleden, maar zwelgt niet in nostalgie of herhaling. Verre van...
Anathema heeft na het zeer succesvolle Weather Systems uit 2012 en het meer op digitale invloeden leunende Distant Satellites uit 2014 gekozen voor een minder toegankelijke - lees: minder commercieel getinte - aanpak. The Optimist start namelijk niet met een tweeluik dat thuis of voor het podium heerlijk meegezongen kan worden, maar gaat de diepte in. Ook wat sfeer betreft, want mede dankzij het concept van het album en meer aandacht voor atmosfeer en ambiance komt The Optimist met meer oprechte melancholie op de luisteraar over dan de vorige twee albums.
Niet dat de vijf heren en lieftallige dame hebben teruggegrepen op het diep duistere doomverleden waarmee de band ooit startte, overigens. Natuurlijk zijn het de dromerige soundscapes, sfeervolle melodielijnen en de zang van zowel Vincent Cavanagh (af en toe aangevuld door broer Danny) als Lee Douglas. Een dynamiek tussen mannelijke en vrouwelijke vocalen die steeds beter tot z’n recht komt, want op The Optimist krijgt zangeres Lee meer ruimte dan ooit tevoren.
Op het album vraagt Anathema zich af wat er gebeurd is met de persoon die in de auto op de hoes van het 2001-album A Fine Day To Exit gaat. Het antwoord wordt gegeven in de vorm van de hoofdpersoon van het album: The Optimist. De band neemt de luisteraar mee op een heuse roadtrip die start op het strand waar de eerdergenoemde albumhoesfoto genomen is. Vanaf het Silver Strand State Beach in San Diego, vindbaar op de coördinaten 32.63N 117.14W (meteen de titel van het eerste nummer van The Optimist), neemt Anathema de luisteraar mee in de gedachten van de hoofdpersoon die blijkbaar terug is gekomen uit de zee en reizend zijn leven overpeinst.
Geïnspireerd op geluiden, gevoelens en de eigen hoop en angsten van de broers Cavanagh en hun band van vrienden en familieleden, vormde The Optimist een ideaal surrogaat om gestalte te geven in de vorm van elf tracks. Hoewel het wat steviger rockende nummer Leaving It Behind nog wat zwaarder leunt op elektronische foefjes, weet het album zich gelukkig toch te ontplooien tot een typisch Anathema-geheel. Veel atmosfeer dankzij prima toetsenwerk, melancholie met veel gevoel en functioneel gitaarwerk blijft een wezenlijk onderdeel van het product Anathema. Melodie is de basis, versterkt door tekst en aangevuld met bas en ritme.
En hoewel de directe meezingers op The Optimist ontbreken, wordt het gemis daaraan opgevuld door prachtige tracks als Springfield (tevens de eerste single van het album), het bijna jazzy en intens melancholische Close Your Eyes of het voor Anathema typische titelnummer alleen al ruimschoots goedgemaakt. De gitaren klinken wat prominenter op Can’t Let Go en Wildfires, dat toch de elektronische percussie op indringende wijze terug laat keren. Wat wel gemist wordt, maar tevens het contrast van de verschillende tracks vergroot, is de samenzang tussen Lee en Vincent. De band laat de luisteraar nog steeds met vraagtekens achter na de afsluiter Back To The Start, dat nog wel het meest tot de verbeelding spreekt dankzij de ronduit filmische invulling inclusief geluiden van de zee, een fraaie opbouw in de productie en vervolgens een open einde.
Hoewel Anathema-liefhebbers die pas sinds de jongste twee albums zijn aangehaakt wellicht verrast zullen zijn door de toename van diepgang in combinatie met meer sfeer en minder meezingers, is The Optimist een logisch vervolg op die albums. De band durft nog steeds te evolueren en toont zich niet bang voor vernieuwende elementen. En dan is het knap als de signature sound van Anathema toch behouden blijft. De persing op dubbel Kscope-vinyl is meer dan goed en hoewel de dynamiek op het vorige album wat meer verfijnd mocht heten, klopt het geluid op het album wel. Gewoon luisteren, nog eens luisteren en proberen te doorgronden. Zolang u maar niet vergeet te genieten van het mooie geheel dat The Optimist heet.
Muziek: 8
Klank: 7,5
Kwaliteit persing: 8,5
Label: Kscope
Speelduur: 52 minuten
Website: www.anathema.ws