Een weekje geleden publiceerden we een stuk naar aanleiding van een onderzoek over muziek in mp3-kwaliteit. Grappig genoeg begon dat stuk met de zin ‘Mp3 is een veelbesproken onderwerp’. Hoe actueel die opmerking is, hebben we vervolgens aan de vele reacties, waaronder in de redactiemail en op de post op Facebook, wel mogen merken. Het was echter vooral de kop die lezers aangezet heeft tot reageren: ‘Mp3 slecht voor de gezondheid’.

Het stuk heeft vooral dankzij dat laatste aardig wat losgemaakt. “Dit soort artikelen zijn eerder slecht voor de gezondheid, met zulke tendentieuze koppen!” (Peter, via Facebook). En inderdaad moet 'Mp3 slecht voor de gezondheid' vooral ook als een stijlfiguur gezien worden, vandaar ook de aanhalingstekens in de kop. Het is qua hand in eigen boezem steken bovendien nog een behoorlijke stap van 'invloed op emotionele betrokkenheid' naar stemming en humeur naar (mentale) gezondheid, maar het zal veel hifi-liefhebbers welgevallen dat een investering in betere kwaliteit streaming andermaal geen verkeerde is, hoe je het onderzoek ook uitlegt. 

Leve de hifi

Enerzijds waren er dan ook veel lezers die vooral de achterliggende boodschap konden waarderen. “Vandaar dat er weer mensen zijn die de platenspeler voor de dag hebben gehaald, een hele mooie draaitafel is echt genieten!” en “Lijkt me niet vreemd. Als ik een tijdje mp3 luister voel ik me moe en geïrriteerd. Met FLAC of beter nog WAV kan ik uren luisteren,” bijvoorbeeld. Of simpelweg: “Moet je niet willen, mp3.” 

Aan de andere kant waren er ook veel kritische noten, met name richting de aanpak van de AES (het volledige onderzoek is terug te vinden in de AES E-Library). In het slotstuk wordt bijvoorbeeld duidelijk dat de conclusies met name betrekking hebben op de écht lage kwaliteit bestanden en wordt er tevens aangehaald dat er een vervolgonderzoek met hogere bitrates vereist is. Sowieso is anno nu de drempel ook bij mp3 wat minder laag, dus het zou een stuk eerlijker zijn om dat vervolg daar inderdaad op aan te passen. Een heel leuk idee zou zijn om op de redactie eens een nieuwe versie op te zetten, maar dat zal gezien de tijd en de middelen geen gemakkelijke opgave zijn.

Kanttekeningen

Hoe dan ook waarderen we de vele reacties die we op het artikel kregen enorm. Ze geven niet alleen aan hoe het onderwerp leeft, maar ook hoe ontzettend vaak een dergelijk artikel in een korte tijd gelezen wordt. Daarnaast werd er door lezers een aantal interessante kanttekeningen geplaatst, die we graag nog even delen. De reacties via Facebook kun je uiteraard zelf ook eens bekijken, en daarnaast haalden we onder meer onderstaande inhoudelijke input uit de redactiemail (redactie@hifi.nl).

320 kbs

“Ik las het stuk over mp3, en ik werd nieuwsgierig. Immers, er is best onderzoek dat laat zien dat bij hogere bitrates zoals de 320 kbs van BBC3 en Spotify er geen verschil waarneembaar is. Dus heb ik het AES-artikel even gelezen. Afgezien van de wat erg beperkte statistiek was ik natuurlijk vooral geïnteresseerd in de bitrates die voor dit onderzoek gebruikt waren. De hoogste bleek 112kbs, en dat is natuurlijk erg laag.”

“Als je goed kijkt naar de plots in het onderzoek zie je bovendien dat het beweerde effect bij die bitrate al erg beperkt is en eigenlijk vooral te vinden is bij de nog lagere bitrates die normaal vooral voorkomen bij spraakradio. Zelf luister ik via mijn Chromecast Audio met veel plezier op 320 kbs naar Spotify via mijn Quad electrostaten, en ik ben er nog niet van overtuigd dat dit slechter is dan CD of HD. Vooralsnog denk ik dat ik daarbij ook de wetenschap aan mijn kant heb. 56 kbs haou ik inderdaad ook niet van, hoewel 64 kbs soms nog best meevalt bij sommige internet radiostations.” - Wim Jongman (via mail).

Misleidend

“Ik wil graag één punt aanwijzen die laat zien waarom uw artikelkop niet geheel geldig is. De gebruikte ‘noemers’ zijn namelijk enkel voor keuzedoeleinden (zie afbeelding, red.). Wat klinkt ‘prettiger’ zou beter en minder leidend zijn geweest in de vraagstelling. Dan zou kwaliteit worden onderstreept in plaats van een opgedrongen emotie."

"Hoewel er altijd een afwijking ontstaat in diverse testmethoden, is eenvoud het beste, voor alle onderzoeken waarbij de uitkomst iets 'beters' moet aanduiden. 'Prefereren' is daneen veiligere noemer. Dat neemt variabelen zoals culturele achtergrond en gesteldheid in acht. Daarnaast: testen is niét beoordelen (beoordelen is iets wat de audiobranche eigenlijk het meest doet). Een beoordeling heeft een preferentie. Een klinische test heeft een wetenschappelijk uitkomst. Mijn pleidooi is: informeer mensen meer over de relatie van omgeving en de daar nodige functionaliteit. Dan zal mp3 (in dit geval) een functie krijgen die de dan gebruikte kwaliteit logisch uitlegt. Je hebt geen bergschoenen nodig om op een terras te zitten. Slippers zijn prima." – Anoniem (via mail).

Codecs

“Spotify is ook geen FLAC. Het is een lossy ogg vorbis stream. Moeten we dat dan ook maar afschaffen? Mp3’s op hogere bitrates omgezet met een capabele codec klinken… eigenlijk gewoon goed.” – Dennis (via Facebook).

Kort door de bocht

“Zoals in het artikel gesteld is inderdaad een onderzoek gedaan met mp3’s in de bitrates 32, 56 en 112kbps. In het aangehaalde onderzoek is gevonden dat bij een bitrate van 112kbps de verschillen met het origineel nauwelijks te onderscheiden zijn. Er is gebruik gemaakt van een oude compressie encoder (lame mp3). Feit is dat nu het Napster-tijdperk al lang achter ons ligt een dergelijk sterk gecomprimeerd mp3-bestand nauwelijks meer beluisterd zal worden. Om dan te concluderen dat mp3’s echt niet meer kunnen, is te kort door de bocht. Het is zeer goed mogelijk dat vanaf 128kbps er helemaal geen verschillen meer gerapporteerd zouden worden. Een kwaliteit die door alle streamingdienstcn wordt gehaald.” – Arjen Kruisman (via mail).

Gordon

En, tot slot: “Het schijnt dat de hele dag luisteren naar Gordon ook slecht voor je gezondheid is…”
– Thomas (via Facebook).