In een tijd waarin de goegemeente zich massaal op streaming audio stort, is een test van een cd-speler op het eerste gezicht wellicht niet zo voor de hand liggend als hij pakweg tien jaar geleden geweest zou zijn. Laat staan een test waarin twee cd-spelers centraal staan. Maar wanneer u zich realiseert dat dit medium inmiddels volledig doorontwikkeld is en zich klankmatig nog uitstekend weet te weren, dan zult u begrijpen dat ik het juist nu interessant vind om een betaalbare eigentijdse cd-speler in mijn luisterruimte te verwelkomen.

Bij het ontwikkelen van deze cd-speler stelde NAD zich ten doel om de prestaties van zijn voorganger zowel klankmatig als qua specificaties en bedieningsgemak op een hoger plan te brengen. Geen geringe doelstelling want deze voorganger, de C545BEE, scoorde hoog bij zowel consumenten als reviewers. Qua uiterlijk past de C546BEE naadloos bij andere NAD ontwerpen en is hij dan ook direct te herkennen als familielid. Persoonlijk vind ik het ontwerp ook mooi in zijn gestileerde eenvoud. In vergelijking met zijn voorganger zijn er twee zaken op het front die in het oog springen. Allereerst de draaiknop rechts en ten tweede de USB ingang direct daaronder. Met de draaiknop kan ik skippen naar de volgende track, afspelen of op pauze zetten. Misschien nuttig voor iemand die tijdens het luisteren vlak naast zijn cd-speler zit. Zelf zit ik op ruime afstand en ik gebruik voor die functies dan ook de bijgeleverde, goed functionerende CD 9 afstandsbediening. Ook de functieknoppen onder het duidelijk afleesbare VFL display (met media tekst indien aanwezig op de disc) zijn door mij tijdens de test niet gebruikt.

Via de USB ingang kan een extern geheugen aangesloten worden met snelheden tot 384 kbps. Ook intern zijn er verschillen met de voorganger. In de C545BEE werd een 24 bits Burr-Brown D/A converter ingezet terwijl de C546BEE gebruik maakt van een 24 bits Wolfson D/A Converter. Deze DAC wordt gecombineerd met een nieuwe op-amp. Er zijn separate voedingsregulatoren voor het analoge en het digitale gedeelte. Aan de achterzijde twee digitale uitgangen; zowel coaxiaal als optisch. Daarnaast uiteraard de door mij gebruikte analoge RCA uitgang. Tijdens het luisteren is de meegeleverde, afneembare, standaard netkabel gebruikt.

C546BEE SE

Op het front van deze Special Edition uitvoering staat achter het typenummer de aanduiding SE. Alleen daaraan is te zien dat het in dit geval gaat om een getunede versie van de C546BEE. Met zijn afmetingen van 435 x 89 x 307 mm (BxHxD) heeft hij dezelfde maten en opgetild lijkt hij ook even zwaar te zijn; 4,9 kilo. NAD geeft zelf aan dat in de SE versie een aantal relevante onderdelen gemodificeerd zijn en enkele andere componenten, zoals bijvoorbeeld de klok, door betere vervangen zijn. Verder gaat de informatie niet. De SE versie is ontwikkeld in Duitsland en de naam van de tunende ontwerper zou Svoboda zijn. Een naam die reeds jarenlang verbonden is met het modificeren van cd-spelers, in het verleden met name bekend geworden door het tunen van Sony modellen. 

Testopstelling

Voor zover ik mij kan herinneren is dit de eerste maal dat ik de kans krijg om een standaard model cd-speler en zijn Special Edition versie naast elkaar op één van mijn audio racks te plaatsen en klankmatig met elkaar te vergelijken. Beiden vinden een plek op hetzelfde gemodificeerde Creaktiv rack. Voor een optimale klankmatige vergelijking is het vooral van belang om de omstandigheden voor beide spelers gelijk te houden. Naast een gezamenlijke ondergrond maken ze beiden gebruik van dezelfde aparte stroomgroep voor audio waar verder geen andere apparatuur op aangesloten is. Beiden maken daarnaast gebruik van eenzelfde analoge AudioQuest Water RCA interlink die hen verbindt met de Classic V2 passieve voorversterker van Music First Audio. Van de Classic V2 gaat het geluidssignaal gebalanceerd via van den Hul D102 MKIII XLR interlinks naar de Pass Labs X260.5 mono eindversterkers die op hun beurt middels Triple M SC luidsprekerkabels in verbinding staan met de Harbeth SHL5 plus luidsprekers. Ook de Pass Labs monoblokken delen samen hun eigen stroomgroep waarmee zij verbonden worden via AudioQuest NRG 1000 powercords.

Luisteren naar de C546BEE

In het begin van de luisterperiode draai ik uitsluitend cd’s op de standaard C546BEE CD speler. De eerste maal dat ik de cd lade open, valt me op dat dit niet geruisloos gebeurt. Dit is in deze prijsklasse echter slechts een constatering, geen waardeoordeel. Belangrijker vind ik het dat tijdens het afspelen van de cd het loopwerk op mijn luisterplek niet te horen is. Tijdens de eerste luistersessie klinkt er in mijn luisterruimte uiteenlopende muziek van singer songwriter, via jazz in kleine en grote bezetting, tot uiteenlopende vormen van klassieke muziek. Oudere albums op cd die ik heel goed ken en die ik in het verleden vaak gebruikte om cd-spelers klankmatig te beoordelen.

Aan het eind van de sessie verbaas ik me over het niveau waarop deze relatief goedkope speler presteert. Waar de kracht van deze speler in zit wil ik toelichten aan de hand van een paar voorbeelden uit de latere luistersessies. Eén van de sterkste kanten zit in het vloeiende karakter van de weergave. Dat komt bijvoorbeeld prachtig naar voren tijdens het afspelen van selecties uit de in de recensieperiode vallende passieweek welhaast obligate Mattheus Passion van Johan Sebastian Bach. Hoewel ik meerdere uitvoeringen bezit geef ik sinds vorig jaar eigenlijk altijd weer de voorkeur aan de interpretatie van René Jacobs met de Akademie Für Alte Musik Berlin. Mijn favoriete aria, het bekende Erbarme Dich, benadrukt niet alleen het vloeiende karakter, maar ook de frisheldere klank van de speler. Wanneer het koor even later zingt Befiehl Du deine Wege zijn de afzonderlijke stemmen fraai te onderscheiden. Ronduit indrukwekkend klinken de beide koren tezamen in het afsluitende Wir setzen uns mit Tränen nieder.

Frivoler klinkt het stuk Battaglia in D groot in de uitvoering van het uit het - na het vertrek van dirigent en oprichter Jan Willem de Vriend - ter ziele gegane Combattimento Consort Amsterdam voortgekomen Combattimento op hun cd ‘Typisch Combattimento’. Wat de cd voor mij mede zo bijzonder maakt is het feit dat er niet alleen werken op staan van groten als Biber en Bach maar dus ook van minder bekende componisten zoals in dit geval Johann Kaspar Kerll. Oorspronkelijk geschreven als stuk voor klavecimbel en orgel, is het hier te horen in de bewerking voor twee violen, altviool en continuo van de hand van Combattimento’s klavecinist Pieter Dirksen. De cd-speler is uitstekend in staat om het energieke, vurige en daarmee spannende karakter van Combattimento’s speelstijl over te brengen. Waarbij ook de klankkleuren van de instrumenten op realistische wijze overkomen en fraai met elkaar contrasteren.

Om te beoordelen of de C546BEE ook om kan gaan met elektronische muziek draai ik de tweede studio cd van het Duitse Booka Shade, oftewel van het duo Walter Merziger en Arno Kammermeier. Een klassieker in het genre dance, met een vernuftig in elkaar gezette mix van beats, loops en melodieën. Afgespeeld op deze cd-speler trekken de strak klinkende tracks Body Language en Mandarin Girl me snel naar de denkbeeldige dansvloer. En is dat niet waar deze muziek voor bedoeld is?

Klankmatige vergelijking

Doordat de beide cd-spelers bestuurd kunnen worden met dezelfde CD 9 afstandsbediening is het mogelijk om op beide spelers gelijktijdig dezelfde track te laten starten en op die manier met de Classic V2 tijdens het afspelen te schakelen tussen beide spelers. Uiteraard moet je beiden dan natuurlijk wel kunnen laden met dezelfde cd en gelukkig heb ik in mijn cd collectie twee dubbele exemplaren. Dan heb ik het over ‘Beyond Schumann’ van Michael Gees en ‘From This Moment On’ van Diana Krall. De eerste is een solo dubbel cd van de Duitse pianist die er een gewoonte van maakt om te improviseren op werken van grote klassieke componisten zoals Erik Satie en in dit geval Robert Schumann. Het tweede zilveren schijfje stamt uit 2006, een periode waarin de opnamen van Krall in mijn oren nog puur en ongekunsteld klonken.

Ik begin met Michael Gees en kies daarbij voor Kinderszenen Opus 15. Schakelend tussen beide cd-spelers valt als eerste op dat het beeld dat de SE versie neerzet groter is. Met name de diepte is toegenomen. De piano staat plots in een grotere ruimte. Als tweede valt op dat de SE een hogere resolutie heeft. Klanken klinken rijker en meer doortekend waardoor het geheel realistischer overkomt. Begrijp me goed; wie alleen via de standaardspeler naar deze tracks luistert krijgt een fraai beeld van een solo piano te horen en zal, zeker wanneer de aanschafprijs van 599 euro in aanmerking wordt genomen, niet het gevoel hebben dat hem tekort wordt gedaan. In tegendeel. Het is pas nadat hetzelfde werk op de SE speler klinkt dat het verschil opvalt.

Dezelfde indrukken dringen zich op tijdens het beluisteren van Krall. Op deze schijf worden haar stem en pianospel in een aantal nummers begeleid door een combo en in een aantal andere tracks door een combo in combinatie met het Clayton Hamilton Jazz Orchestra. De kleine bezetting komt onder andere aan bod in Little Girl Blue, een prachtige classic van Rodgers & Hart. Trefwoorden bij het beluisteren zijn op beide spelers; intiem, kwetsbaar en gevoelig. Maar via de SE geldt dat in de overtreffende trap hetgeen al meteen duidelijk is bij de gestreken bas waarmee het nummer begint. In Come Dance With Me wordt Diana begeleid door de voltallige bezetting en met de Special Edition speler zit er meer tekening in de stem en de instrumenten. Verder is bij zowel de trompet solo, als de tenorsax solo, de plaats van het instrument nauwkeuriger te plaatsen in het beeld.

Conclusie

Door na zo’n lange periode weer eens een cd-speler te testen wordt het ook voor mij weer duidelijk hoever dat medium klankmatig gegroeid is, ook in deze aantrekkelijke prijsklasse. Voor 599 euro krijgt de consument met de NAD C546BEE een speler in huis met een prachtige, vloeiende, frisheldere klank die hem moeiteloos van muziek laat genieten. Voor slechts 100 euro meer is er de slechts tijdelijk verkrijgbare NAD C546BEE SE, die klankmatig nog weer een stapje verder gaat en met zijn grotere beeld, meer verfijnde doortekening en nog nauwkeuriger plaatsing van stemmen en instrumenten nog hoger scoort op audiofiele onderdelen. Beiden van harte aanbevolen.