De maand juni begint goed: door AND Benelux werden wij uitgenodigd om op woensdag 1 juni naar Zoetermeer af te reizen voor een presentatie van Peter Lyngdorf. Je kunt de beste man kennen van érg veel verschillende dingen, maar deze avond praatte hij over zijn intiatief Nordic Dynamic, waarmee hij de strijd aangaat tegen de overmatige compressie van muziek.
Nadat we vooraf konden genieten van een lekker koud biertje in de aangename zon – met het weer van de afgelopen weken helaas niet vanzelfsprekend – en een heerlijke kalfsentrecôte, werd ons vriendelijk verzocht om te verzamelen in de ruimte waar de presentatie zou worden gehouden. Daar stond uiteraard een set DALI Opticon 8 luidsprekers te wachten, Lyngdorf stond in de jaren ’80 tenslotte aan de wieg van het Deense merk. Een luisterspektakel zou het overigens niet worden, want deze keer stond voor de verandering slecht klinkende muziek centraal.
Worstenmuziek
“Bad sound kills good music” is niet voor niks het motto van Hi-Fi Klubben, de winkelketen die Lyngdorf al in 1976 oprichtte: nog altijd is het bestrijden van slecht klinkende opnames en ‘the loudness wars’ één van zijn primaire doelen. Het probleem is lastig in het kort uit te leggen, maar het komt erop neer dat platenmaatschappijen muziek op zo’n manier willen uitbrengen dat het vooral hard klinkt, wat uiteraard ten koste gaat van de dynamiek en dus de details die de muziek in eerste instantie hadden. Het resultaat van deze overmatige compressie duidelijk te horen (en te zien) en wordt door Lyngdorf spottend een ‘sausage track’ genoemd omdat de soundwave geen pieken of dalen bevat – het lijkt net een worst. Kijk bijvoorbeeld naar het verschil tussen Michael Jackson's 'Beat It' uit 1982 en de geremasterde worstenversie in de foto hiernaast.
Hyper compression
“Does anybody know Anastacia?” Zo opende Lyngdorf de presentatie. Enigszins verbaasd knikte het grootste gedeelte van het publiek. “And does anybody love her sound?” vervolgde de Deense audiolegende. Na die vraag bleef het angstvallig stil, waarna er een hyper compressed nummer van de zangeres door de ruimte knalde. Geen dynamiek, gewoon een halve minuut alles op één volume. Langer hoefde het ook echt niet te duren.
De presentatie werd voortgezet met een quote van Miles Davis: “Music exists in the space between the notes.” Dat wil zeggen dat muziek stilte en dynamiek nodig heeft om überhaupt muziek genoemd te kunnen worden. Door de trend van hyper compression, die inmiddels al decennia duurt, wordt de dynamiek in muziek (en daarmee het gevoel) afgevlakt. En daar zitten wij natuurlijk allemaal niet op te wachten. Als je meer wil lezen over Loudness Wars en het effect daarvan, verwijzen we je graag door naar dit uitgebreidere artikel.
Ben je benieuwd hoe jouw digitale muziekbestanden eraan toe zijn? Daarvoor kun je terecht op de website Musictester, waar je jouw bestanden kunt uploaden om de soundwave te bekijken en te analyseren. Ken je tracks die de eerste minuut geweldig klinken, maar daarna ineens hun charme verliezen? Ons werd aangeraden om die eens te bekijken op Musictester, omdat dat zomaar eens een gevolg kan zijn van overcompressie. FLAC files worden nog niet ondersteund, maar daar wordt hard aan gewerkt.
Een happy end
Was het dan een compleet deprimerende avond? Gelukkig niet! Nordic Dynamic ondersteunt namelijk steeds meer artiesten in de zoektocht naar opnames met meer dynamiek en een groter contrast. Bovendien zijn er steeds meer platenlabels die, naast een worstentrack, ook een meer dynamische variant klaar hebben liggen voor de toekomst. In het huidige muzieklandschap ontkomen ze helaas nog niet aan overmatige compressie, maar het is fijn dat ook de platenmaatschappijen weer rekening beginnen te houden met de kwaliteit van de muziek in plaats van alleen de verkoop ervan.
De avond werd afgesloten met een intiem optreden van het Vestbo Trio, dat de kamer vulde met imponerende baslijnen, steady drums en heerlijke gitaarpartijen. Dit Deense trio is overigens ook terug te vinden op de meest recente DALI cd én lp en stond een dag eerder nog in Hi-Fi Klubben Amsterdam en Rotterdam, samen met Peter Lyngdorf. Ook daar vertelde hij het publiek over het belang van goede dynamische muziek en ongetwijfeld werden hij en zijn boodschap daar net zo goed ontvangen.
Tenslotte had Lyngdorf nog één goed advies voor alle aanwezigen en dat geven we graag aan jullie door: “Instead of having more kids… buy another stereo!”
