Een objectief alleen is toch wel wat kaal. Daar horen gewoon accessoires bij. Een zonnekap is bruikbaar bij dag en nacht. Dit accessoire beschermt zowel tegen reflecties, spatwater en stof als stoten. Let er op dat de zonnekap voldoende ongewenste lichtinval tegengaat en niet vignetteert. Dat luistert bij groothoeken heel nauw. Een kwaliteitsfilter beschermt de frontlens van het objectief. Grijs- en polarisatiefilters worden veel gebruikt om de hoeveelheid licht te reduceren en een betere kleurweergave te bereiken. Een opzet-hendel kan het zoomen vereenvoudigen. Andere nuttige accessoires zijn een compendium, beschermende lensbuidel en corrigerende software.
De zonnekap dient op maat te zijn. Te weinig afscherming geeft toch nog lichtinval en ongewenste reflecties. Bij een teveel aan afdekking krijg je zwarte randjes of afdonkering, de vignettering. Bij een zoomobjectief met dus meerdere brandpunten in huis valt het lastig om een overal dekkende zonnekap te fabriceren.
Doorgaans zijn zonnekappen van zwart schokabsorberende kunststof. Je kunt er gewoon ergens mee tegenaan lopen. De kap beschermt zoals gezegd eveneens tegen spatwater, zand, stof en vingertjes. De optimale bescherming biedt de combinatie zonnekap en filter. Het hierna besproken compendium biedt een instelbare zonnekap via draaibare flappen.
Filters en filterhouders
Je gebruikt filters om drie belangrijke optische redenen. Bij video en ook foto is de eerste reden het verminderen van de hoeveelheid licht door middel van een grijsfilter (ND). Een tweede belangrijke reden vormt het verbeteren van de beeldkwaliteit qua kleur, contrast en reflecties. Bekend in deze zijn de polarisatiefilters, graduated-filters en geel, oranje rood voor zwart-wit. Reden drie is het aanbrengen van creatieve effecten zoals soft, aantrekkelijke reflecties en meervoudige beelden. Daarnaast beschermen filters het voorste lenselement van het objectief.
In en op een filterhouder voor foto of video passen eerdere filters en zonnekappen of flappen. De meer professionele versie heet een compendium of matte-box. Vroeger ging het met name om het richten van de licht(in)val en wegvangen van reflecties met de verstelbare flappen en het plaatsen van creatieve filters. Bij de nieuwe generatie boxvideocamera’s (Bijvoorbeeld van Black Magic) zonder ingebouwde grijsfilters is een mattebox eigenlijk onmisbaar. De daarin te plaatsen ND-filters in verschillende sterkten voorkomen overbelichting bij de moderne lichtsterke objectieven.
Let bij de aanschaf van een compendium op de instelbaarheid, welke filtermaten er ingaan, of zij op het gebruikte rig of statief passen en de robuustheid.
Aanpassing en bewerking achteraf
Omdat de meeste objectieven een intern ROM of andere programmeerbare chip bevatten kunt u hen aanpassen aan de camera (bijvoorbeeld een ander type) of upgraden. Doorgaans online via de camera met een USB-connector en een computer. Sigma voorziet in een USB-dock waarin u objectieven kunt bijwerken.
Achteraf zijn lensfouten en afwijkingen bij te werken met daartoe geschikte fotosoftware. Zo beschikken Adobe Photoshop en Lightroom over correctieprofielen (filters) om de met een bepaalde lens gemaakte foto te corrigeren. Enkele NLE-filters kunnen dat ook doch dat vergt veel rendertijd.
Doekjes, tissues en blaaskwastjes
De dagelijkse video- en fotopraktijk maakt de voorste glaselementen regelmatig vuil. Even beademen en een lenstissue of zacht antistatisch doekje verwijderen de vuiligheid. Voorkom hard poetsen, want dat kan krassen veroorzaken!
Met een blaaskwastje zijn stofdeeltjes gemakkelijk te verwijderen. Speciale lenscleaners pakken het hardnekkigere vuil aan.
Natuurfoto: ©Transcontinenta BV