Paradigm bestaat dertig jaar en brengt ter gelegenheid daarvan een tweetal gelimiteerde jubileummodellen uit. In Nederland is daarvan de Tribute verkrijgbaar, een vloerstaande drieweg met 5 drivers en een (tijdelijke) toevoeging aan de bestaande Reference Collection. Het model wordt met de hand afgewerkt in Toronto. Er is hier echt sprake van een zeer beperkte eenmalige one-run productie. Als u enthousiast wordt, dient u razendsnel toe te slaan…

Misschien dat Paradigm niet bij iedereen op het netvlies staat, maar het merk behoort bij de grootste in de wereld. De vroegere importeur heeft gewerkt aan de bekendheid van Paradigm in Nederland en daarop wordt voortgebouwd door Penhold. In het algemeen is het momenteel een tijd waarin merken van importeur wisselen. Een oorzaak is dat er groepen internationale investeerders zijn die de legacy van beroemde audiomerken hebben ontdekt. Ze kopen zo’n merk en voegen dat aan hun portfolio toe. Bij de meeste van die investeerders gaat het alleen om rendement. De merken in de portefeuille worden bewogen om zoveel mogelijk verkoop te halen. Dat kan voor die merken voordelen opleveren (investeringskapitaal en marktaandeel), maar het kan ook leiden tot een ontwikkelingsfocus vanuit commercie, waarbij de intentie van de oprichters, die bezig waren vanuit waarden als geluidskwaliteit en kwalitatief onderscheidend vermogen, onder druk komt te staan. Op de laatste CES en de High End was dat duidelijk tijdens de soms lawaaiige introductie van producten die vroeger bekend stonden vanwege hun ‘no compromise’ audiofiele insteek. In het ongunstigste geval wordt zo’n merk dan ook gestuurd door managers, in plaats van ontwikkelaars met een visie op geluidsweergave. Met de inlijving van een merk bij zo’n investment company, volgen er natuurlijk ook wereldwijd importeurswisselingen.  
Paradigm wordt nog altijd gestuurd door mensen met gevoel voor audio en geluid. Paradigm is het grootste merk op de Noord-Amerikaanse markt en wordt in 55 landen verkocht. Het bedrijf bouwt nagenoeg alles ‘in house’. Er zijn eigen R&D faciliteiten, eigen luisterkamers, meetruimten en de productie vindt plaats in Toronto. Middels geavanceerde computerapparatuur ontwikkelt Paradigm zelf drivers. Het merk staat bekend om de beste prijs/prestatieverhouding en de focus is nog steeds om een zo optimaal mogelijke geluidskwaliteit te bieden voor het geld.

Tribute
De eerste indruk van de Tribute is er een van luxe. De basis houtfinish is Walnut. Daarover worden een aantal lagen polyurethaan toegepast, totdat een reflectie van 90% ontstaat. Het is een kwestie van lagen aanbrengen, met de hand schuren, polijsten en opnieuw een laag aanbrengen.  Een proces dat per luidspreker zeven dagen in beslag neemt. Paradigm gaat niet tot 100% reflectie. Dat leidt tot een volledig spiegelende oppervlakte en dat is ongewenst. De finish heet ‘Dark Garnet Gloss’. Wie de luidsprekers in een niet al te lichte ruimte uitpakt, denkt in eerste instantie aan piano black. Maar, als het daglicht haar stralen sensueel langs de rondingen van deze Tribute strijkt,  ontvouwt zich een visuele textuur, met in de diepte verspreide rode accenten van het Walnut, die zich subtiel bewegen naar het glanzende oppervlak van de laklagen. Vanzelfsprekend in volledige synergie met de zwart geanodiseerde aluminium drivers en donkere metalen accenten, doch een fraai contrast vormend met de glanzende stalen voet met instelbare kegels. Alle bezoekers van de luisterruimte maakten als eerste positieve opmerkingen over de chique uitstraling van deze Paradigm’s. Met 1.13 meter hoogte en een diepte van 41cm zijn ze best aanwezig. Een puur Beryllium dome HF-driver is in deze prijsklasse uniek. Een drietal 7-inch drivers met mineraal/polypropyleen membranen verzorgen het laag. De 7-inch midrange heeft een geanodiseerde aluminium conus. De drivers vertonen een ideale response. Het fase coherente quasi Butterworth filter biedt hellingen en overgangspunten die een onhoorbare overgang tussen de drivers bewerkstelligen.
De derde order filters hebben cross-over punten op 2.2 kHz en 200 Hz. Het frequentiebereik is van 45 Hz tot 45 kHz (-2 dB-punten), de gevoeligheid is 93 dB en het gewicht (inclusief de stalen voetplaten) 41.8 kg. Paradigm adviseert versterkers tussen 10 en 350 Watt. Het front koppelt met magneten en speelt ook een rol in het verminderen van diffractie. De beide stalen voetplaten komen in een aparte verpakking. De plaat wordt met vier parkers vastgezet onder de basis van de luidspreker. De beste procedure is om de voeten met spikes (eigenlijk zijn het kegels) in de voetplaten te draaien. De punten van de kegels passen dan in een viertal metalen schijven, die dienen om parketvloeren te beschermen. Zet de luidspreker waterpas en schroef daarna de chromen sierdoppen op de draadeinden van de kegels. Onder de schijven zitten rubber pads. Die maken het verschuiven op gladde vloeren onmogelijk. Om de luidsprekers toch op het gehoor of via een meetprocedure op de juiste plaats te krijgen, kan er tijdelijk onder de vier metalen schijven waterafstotend papier (waarin bijvoorbeeld lagers worden verpakt) of papier van een keukenrol worden gelegd. Dat maakt de Tributes ‘schuifbaar’. Deze Paradigm’s zijn geschikt voor bi-amping of bi-wiring. Voortkomend uit de basisgedachte van Paradigm om topproducten te bouwen binnen acceptabele budgetranges, zijn de Tributes voorzien van alle technieken en kostbare componenten die Paradigm in huis heeft. De luidsprekers binnen elke set zijn ook onderling gematched. Ook is de IMS/Shock-Mount™ techniek aanwezig. Drivers zijn middels een rubber ophanging geïsoleerd van de baffle. Dat reduceert resonanties en vibraties. De website van Paradigm biedt uitgebreide informatie over alle toegepaste technieken binnen deze weergevers. Zo’n jubileummodel is uiteindelijk een visitekaartje en dient representatief te zijn voor je strategische uitgangspunten en technologische kennis als fabrikant.

Luisteren
Vanwege zeer positieve ervaringen met Paradigm luidsprekers in het verleden, zijn deze jubileummodellen natuurlijk zeer welkom en stuwden de verwachtingen op tot het kookpunt. Een van de vele referentie-luidsprekers in de luisterruimten is een Paradigm set. Een van de beste die hier ooit heeft geklonken. De Tributes werden op de juiste manier neergezet en voorzien van versterkers die even voorhanden waren. Daar zijn uiteraard wat mogelijkheden, want gezien het rendement kunnen ook laagvermogen buizenversterkers een optimale match vormen. De akoestiek van de luisterruimte werd over alle octaven op RT60 gebracht. Dat gebeurt door niet zichtbare panelen en andere akoestische structuren automatisch te verplaatsen. In sommige concert halls in deze wereld kan met een vergelijkbare techniek de reverberation time gestuurd worden. Afhankelijk of er een klassieke uitvoering of een popconcert plaatsvindt. De importeur had de Tributes al gedeeltelijk ingespeeld, maar dat proces is hier nog losjes voortgezet met behulp van wat ongedefinieerd programmamateriaal (lees K3, Qmusic en ‘Hits from Route 66’).