Mede door het bewust gekozen beleid van de twee voorlaatste importeurs is een van de grootste Amerikaanse high end-iconen, in de vorm van het merk Audio Research, meer dan 10 jaar aan de Nederlandse audiopers en u als lezerspubliek onthouden. Gelukkig hanteert huidige importeur Audiac een ander beleid en worden wij eindelijk weer in staat gesteld om net als onze buitenlandse collega's ook over dit bijzonder fraaie audiomerk te schrijven. De eerste aftrap is er meteen al een om van te smullen. Wat te denken van een gloednieuwe relatief betaalbare geïntegreerde versterker met de genen van de prestigieuze Reference serie?
Het merk Audio Research staat om verschillende redenen al vele jaren met stip in de bovenste regionen van mijn recenseerverlanglijstje genoteerd. Waarom? Als eerste behoort dit door William Z Johnson al in 1970 opgerichte audiomerk tot de allereerste high-end ondernemingen ter wereld. In een tijd dat de elektronenbuis uit het leeuwendeel van de audio ontwerpen werd verbannen, geloofden Johnson en zijn team daarbij onverminderd in de specifieke voordelen die buizen boven transistoren hadden. Bijzonder was daarbij echter de wezenlijk andere insteek ten opzichte van veel andere buizenversterkerontwerpers uit die tijd. Want waar de meeste merken vooral streefden naar het 'ouderwetse' typische warm betoonde 'honingkleurige' buizengeluid, was het William veel meer te doen om een zo eerlijk en waarheidsgetrouwe benadering als maar mogelijk te verkrijgen.
De jaren zeventig was ook een periode waarin versterkers onderling nog enorme verschillen lieten horen. Solid state bezat toen generaliserend doorgaans een wat koele en 'harde' klankbalans, terwijl buizen in die tijd vaak een overmatig warm en week geluid lieten horen. Het moge duidelijk zijn dat de ontwerpen van Audio Research dan ook behoorlijk revolutionair waren. Ze boden niet alleen een geluidskwaliteit die voor die tijd ongekend hoog was, maar toonden vooral ook aan dat de 'verouderde' elektronenbuis tot gehoormatige aspecten in staat was waar de concurrentie op dat moment niet of nauwelijks een antwoord op had. Hoewel ook de buizentechniek en vooral de implementatie daarvan nooit werkelijk stil is blijven staan, is het in de jaren daarna toch vooral de transistortechniek die met grote sprongen vooruit is gegaan. Hierdoor is het eens zo grote verschil tussen buis en transistor vandaag de dag een stuk kleiner geworden.
VSi75
Ook al heeft Audio Research sinds het op de markt brengen van hun allereerste (VSi 60) geïntegreerde versterker al de nodige ervaring bij het vervaardigen van dit type versterkers opgedaan, toch ligt de specialiteit van deze Amerikaanse high-end fabrikant al sinds de start in 1970 bij het produceren van voor- en eindversterkers. Producten met een heel herkenbare 'mannelijke' industrieel uiterlijk die net zoals een merk als Harley Davidson, op treffende wijze de 'American way of life' uitstralen. Maar zelfs een 'instituut' als Audio Research kan niet om de veranderende consumentenbehoeftes heen. Hierdoor werd de productlijn niet alleen aan de onderkant uitgebreid, maar verschenen er ook daadwerkelijk nieuwe producten zoals een voorversterker met ingebouwde DAC en zelfs een heuse 'digital media bridge' (DAC met onder andere ingebouwde internet radio tuner en voorbereid op het bedienen van streaming audio toepassingen). De nieuwe VSi75 heeft dan ook duidelijk meegelift met de laatste nieuwe ontwikkelingen binnen Audio Research eigenaar, de Italiaanse Fine Sounds Group. Ook al zijn de afmetingen nagenoeg gelijk aan de 'goedkopere' VSi60 versterker, het uiterlijk, materiaalgebruik en bediening zijn toch wezenlijk anders.
Wanneer de opvallend handzame VSi75 (36,8 cm breed x 23,5 cm hoog,41,3 cm diep en 16,5 kilo zwaar) voor mij staat, is het naast de goed afgewerkte maar naar Audio Research maatstaven typisch basale behuizing, vooral de meerkleurige LCD display die mijn aandacht meteen trekt. Voor veel andere voornamelijk mainstream merken en de nieuwste Referentie modellen van dit Amerikaanse merk is het al lang geen bijzonderheid meer, maar in deze prijsklasse kwam ik het bij Audio Research nog niet eerder tegen. Naast de uitlezing van de ingang en het volumeniveau (103 stappen), kan met deze digitale display ook de biaswaarden voor elk van de vier eindbuizen worden uitgelezen. Met een speciale bijgeleverde kunststof schroevendraaier kan dan vervolgens middels een kleine potmeter aan de voet van iedere eindbuis, de bias op de vereiste waarde worden ingesteld. Hiermee is dan ook meteen duidelijk dat deze versterker over handmatige bias en geen autobias instelling beschikt. Op zich geen probleem als er buizen worden gebruikt die zich stabiel gedragen en er maandelijks even een biascontrole word uitgevoerd. Iets wat overigens zelfs kan plaatsvinden met de bijgeleverde, volledig metalen afstandsbediening!
Zoals het typenummer al min of meer prijsgeeft, beschikt de volgens het push pull principe werkzame VSi75 over 2 x 75 Watt continu vermogen aan 8 Ohm. Het vermogen wordt in dit geval gegenereerd door een viertal KT120 eindbuizen, aangestuurd door een volledig nieuwe voedingstransformator die speciaal voor dit type eindbuis is ontwikkeld. De breedbandige uitgangstrafo's zijn verder exact dezelfde typen als ook in de opmerkelijk goede Reference 75 eindversterker worden gebruikt. En daar blijft het in dit geval niet bij. Want ook in de belangrijkste componentkeuze zijn verschillende onderdelen van het REF75 concept gebruikt en is ten opzichte van de VSi60 de elco capaciteit zelfs verdubbeld! In het voorversterkergedeelte wordt zoals bij praktisch iedere Audio Research versterker van de bijna onverwoestbare 6H30 buisjes gebruikgemaakt en zoals het een goede geÔntegreerde versterker betaamt, zijn de signaalwegen kort en is het linker- en rechterkanaal onderhuids bijna helemaal gescheiden opgebouwd. Naast de vijf cinch (RCA) lijningangen en ÈÈn tape out, is het apparaat aan de achterzijde tenslotte nog voorzien van een eurostekker netentree en luidsprekerterminals voor zowel 4 als 8 ohm die alleen spades kunnen bevatten.
