SACD-Day
SACD begint langzaam maar zeker aan een niet te stuiten opmars. Daar zijn een paar redenen voor die deels fabrikanten gelukkig maken en deels ook voor de consument goed nieuws inhouden. De reden dat ik SACD oppik is een demo die ik onlangs bijwoonde bij RAF in Amsterdam. Ad van Medevoort demonsteerde daar met een 6-kanaal analoge voorversterker (VM CA560) en een 5-kanaal eindeversterker (PA 555). Een door Audioart gemodificeerde Philips SACD 1000 fungeerde als bron. De luidsprekers, opgesteld in een AV demo ruimte van RAF, waren nu eens niet de grote B&W 801 die je altijd ziet, maar bescheidener Nautilus types met een 805 als center. De aanwezige sub werd slechts ingeschakeld met pop muziek en bleef bij klassiek uit.
Philips deed de aftrap en vertelde een paar wetenswaardigheden. Ten eerste is 70% van de muziekindustrie over de streep getrokken en gaat SACD leveren. Daar zitten de grote namen bij als Universal, EMI en Virgin. De prijs van een hybride SACD, dus met stereo SACD layer, multi channel SACD layer en stereo layer gaat minder kosten dan 20 euro. Dat is lager dan de huidige cd prijs. De hardware zakt continue in prijs. Voor minder dan 800 euro koopt u een speler die alles aan kan en elk formaat speelt (SACD, CD, CD-RW, MP3, DVD-Audio en DVD-Video). De bijbehorende versterker elektronica blijft wel duur als u wilt investeren in kwaliteit. Mijn grootste bezwaar is en blijft de noodzaak tot het gebruik van 5 speakers en een sub. Wat er ook niet komt is een digitale uitgang op de spelers. Wat er mogelijk zelfs straks op de cd layer staat is een kopieerbescherming zoals die nu opgang doet van onder meer Cactus. Pech voor de branders onder ons. De techniek achter SACD is breed uitgemeten in elke demo en te vinden op Internet, dus staat u mij toe dat ik dat oversla en doorga naar de demo. Wederom verzorgd door Polyhymnia.
De demo begint zoals gewoonlijk met een muziekstuk in stereo. Een koor ditmaal dat a-cappella het werk ten gehore brengt. Mooi, maar niet spectaculair. Dan na twee minuten gaat de multi channel versnelling aan. Wow het koor komt tot leven. Ten eerste is de diepte veel groter. Ten tweede worden de stemmen verstaanbaar (al spreek ik geen Latijn) en worden over het gehele frequentie spectrum veel meer details hoorbaar. Dat ruikt naar meer. Door met een klassiek stuk van Mahler. Jammer maar niet mijn smaak (sorry Dimitri). Wel imposant en weer door de overgang van stereo naar multi channel een zeer opvallend stuk. Het geweld van het orkest is in vijf kanalen veel beter weer te geven. En als je wat rondloopt, merk je dat er geen hot spot is. Ga voorin zitten en je zit aan de rand van het podium, schuif naar achteren en zowaar je beweegt je door de concertzaal naar de achterste rijen. Nog wat klassiek volgt, opnames van Polyhymnia zelf. Dan jazz. Een Chesky SACD opgenomen in een kroeg geeft de sfeer exact weer van een jazz combo midden tussen drinkers, rokers en dames van lichte zeden. De opname technicus heeft vier microfoons gebruikt en de opname band laten lopen. Geen mix achteraf, de kale opname weergegeven. Ik krijg zin in bier en heb de neiging naar de virtuele bar te lopen.
Wat ik zelf vreselijk vind zijn de Guano Apes. Een verkoper van RAF merkte op de SACD al twee jaar te zoeken. Hij schijnt schaars te zijn. Mijn gedachte is meer “ik probeer deze muziek al twee jaar te ontlopen”. Bijzonder is het wel, aanhoorbaar niet. Dan de verrassing van de avond. Een onbekende zangeres luisterend naar de naam ML (spreek uit als "mail") met een jazzy opname. Oh wat mooi. Je kunt haar grijpen. De kat schurkt in mijn gedachten tegen haar piano terwijl ik ML straks ga kussen. Hier heb ik op gewacht. Zo wil ik straks genieten van Krall, Barber, Kaas, Sade, Ferrell, Kent en al die andere dames die mij zo bekoren. Het stoort mij totaal niet dat het achtergrond koor achter mij staat. Daar is het neergezet in de mix. Plotseling valt niet alleen de altijd gedraaide muziek van eerdere demo’s op zijn plaats, maar ga ik echt overwegen SACD aan te schaffen. Waarom? Omdat dit dé muziek is die ik thuis wil horen en nu is het de moeite voor mij waard. Met daarbij op zijn tijd koor en klassiek.
Dit is de beste SACD demo die ik ooit heb gehoord. Zonder Pass versterkers, zonder 801, met betaalbare middelen neergezet in een normale ruimte. Ik weet niet wat ze bij Audioart aan de SACD 1000 hebben veranderd (Ad zwijgt daarover), maar klinken doet hij. De versterkers van Van Medevoort klinken volkomen natuurlijk en sturen de Nautilus met gemak aan. Het is knap zo’n geluid neer te zetten voor ruim 25 personen tegelijk. Iedereen is er toch wel wat stil van geworden. Volgens mij is dit betaalbaar voor een grote groep audiofielen. En wie nog steeds zweert bij twee kanaal stereo moet dat zeker blijven doen. Geniet ik wel van wat u mist.
Hoe SACD zich verhoudt tot analoge bronnen kan ik niet verhalen, de eerste SACD speler moet hier zijn opwachting nog maken. Wat ik wel weet, is dat als ik met vijf luidsprekers ga werken, de kwaliteit en de beleving zoveel toeneemt dat de platenspeler toch in een obscuur hoekje zal geraken. Realiseer u daarbij, ik ben en echte analoog fan. Resumerend geef ik SACD een vette kans. Het kan echt spectaculair goed zijn. Als Philips met Polyhymnia en Audioart op de VAD kans ziet deze demo in deze kwaliteit te herhalen dan gaat u voor de bijl. Waarschuw vast uw partner, SACD-Day is in aantocht! Dan waarschuw ik mijn partner vast voor de komst van ML in ons leven. Uiteraard op een medium dat mij eindelijk voor het eerst met kracht weet te grijpen. Dank Audioart, Philips, Polyhymnia en Raf, jullie gaan mij een hoop geld kosten. Grrrrrrrrrr.