Dali Ikon 2

Het was te verwachten dat ik na mijn bezoek aan de Dali fabrieken in Denemarken een set Ikon luidsprekers ter recensie aangeboden zou krijgen. Iets waar ik met plezier op zat te wachten, omdat de Ikon serie van Dali behoorlijk indrukwekkend zou worden, zeker in relatie tot de prijs. De Ikon 6 vloerstaander sloeg ik over, ik ging liever voor de Ikon 2 monitor.

Met als achterliggende reden dat de pers destijds werd uitgenodigd om kritiek te leveren op het prototype van de Ikon 2. Wat zou men in Denemarken met die kritiek hebben gedaan? Mijn persoonlijke kritiek betrof de laagweergave, die ik niet goed vond aansluiten op het geweldige hoog waartoe de Dali tweeter combinatie in staat is. En er kwam veel te veel laag uit de kleine kast, zonder een mooie aansluiting te vormen op de tweeter. Hoe fijn om te ontdekken dat Dali zich de kritiek heeft aangetrokken en een geweldige monitor heeft afgeleverd.



Dali is een echte Deense luidsprekerfabrikant die Deense units verwerkt in luidsprekers die in eigen huis worden ontworpen, gezaagd, gefineerd, geassembleerd en getest. Dali kan leunen op expertise die in Denemarken zo ruim voorhanden is op luidsprekergebied, maar werkt onafhankelijk. Zoals gebruikelijk is voor een fabrikant worden nieuwe ontwikkelingen eerst toegepast in de topmodellen, om later af te zakken naar meer betaalbare modellen. Zo is het ook de Ikon vergaan. Veel van wat een Ikon unit in zich heeft valt terug te leiden tot de Euphonia serie. Zoals de papier/houtconus en de dome/ribbon tweeter combinatie. De Ikon reeks, die zich richt op zowel de traditionele stereo als op de surround markt, omvat twee monitors, drie vloerstaanders, twee centers, een surround speaker voor aan de muur en een sub woofer. Binnen de Ikon reeks kunt u dus altijd slagen.

De grootste van de twee monitors, de Ikon 2 staat voor mijn neus. Hij is niet bepaald bescheiden van afmeting met zijn buitenmaten van 44 x 19 x 30 centimeter. Hij weegt 9 kilo per stuk, wat normaal is in deze klasse. Hij is leverbaar in licht eiken of licht walnoot vinyl fineer. Voor deze prijs, 800 euro het paar, stopt Dali liever meer geld in de units en het filter dan in duur echt hout fineer. De kast zelf is 18 mm MDF plaatmateriaal, waarbij extra aandacht is besteed aan het front. De units geschroefd in een laminaat front met grijze kunststof. Op de achterzijde zit een bi-wire terminal. Niet omdat Dali dat wil, maar omdat de markt dat wil. Drivers maakt Dali niet zelf, maar besteed dat uit aan anderen. Het ontwerp van de units is wel van Dali en ze hebben specifieke Dali trekjes. De woofer is een 6,5 inch type met een door houtvezel versterkte papier conus in de karakteristieke kleur die dergelijk materiaal heeft. We herkennen hierin de Euphonia serie. Achter de conus een lange slag spreekspoel, bewegend in een krachtig magnetisch veld. Dali kiest voor een lang slag woofer, zonder de lange slag actief te benutten. De bewegingsvrijheid wordt benut om op huiskamer niveau de vervorming laag te houden. De korf is van gegoten aluminium, waar de concurrent in deze prijsklasse vaak blijft hangen in kunststof.

De tweeter die vanaf 3 kHz de weergave overneemt bestaat uit een 28 mm dome die tot ongeveer 14 kHz weergeeft en een bandtweeter die daarna het werk afmaakt. De bandtweeter gaat al bij een veel lagere frequentie dan 14 kHz zachtjes aan de slag, omdat het filter heel flauw afvalt. Dali maakt de keuze dome/ribbon omdat volgens hun technici: "een dome van 28 mm nodig is om laag genoeg te kunnen filteren en goed aan te sluiten bij het middengebied, terwijl een hoge belastbaarheid gewaarborgd is. Een 28 mm dome heeft echter te weinig spreiding bij hoge frequenties en daarom de combinatie met een tere ribbon, die veel minder belastbaar is en pas vanaf een hoge scheidingsfrequentie optimaal presteert". Dali is ondertussen meester in de integratie van de twee units. Het kunststof frame waarin beide units een plek vinden is gefabriceerd binnen nauwe toleranties. In de kast een eenvoudige demping. Het filter is hard wired opgebouwd op een plaatje MDF en voorziet in bi-wiring. Luchtspoelen en Solen condensatoren in de signaalweg. De Ikon 2 is een basreflex systeem met een poort aan de achterzijde. Bedoelt om op stands uit de muur en van de achterwand geplaatst te worden. Het opgegeven frequentie bereik is 42 Hz tot 30 kHz binnen +/- 3 dB. De poort is afgestemd op 41 Hz. De gevoeligheid ligt rond 88 dB voor 1 Watt bij een nominale impedantie van 8 Ohm. Geen zware belasting voor een versterker. Wat verstandig is gezien de verwachte randapparatuur bij een Ikon.


De set

De Ikon 2 vindt een plaatsje in mijn luisterruimte van 2,85 x 4,40 meter. 60 centimeter van de achterwand, 40 cm van de zijwanden af en licht ingedraaid, zodat de tweeters ver achter mij elkaar kruisen. Op Alphason stands.

De versterker is een Van Medevoort MA240. Een losse Dynaudio Sub 250 staat ter beschikking op de pre-out van de vM. Bronnen zijn een Marantz CD63 SE CD speler met Trichord klok en Millennium CD-mat, een combinatie die uitsluitend werkt als loopwerk om een Musical Fidelity X-DAC V3 d/a converter met zwaardere voeding van digitaal signaal te voorzien. Tweede bron is een Goldring GR 1.2 platenspeler met Goldring element en phono versterker. Signaalkabels van onder meer Chord Company (Chameleon Silver Plus) en luidspreker kabel is een bi-wire Chord Company Odyssey 4. Stroomvoorzienig met Supra materiaal. Her en der wat Acoustic Analysing TVA dempers omdat een Ikea Oppli kastje nu eenmaal geen al te beste basis is voor apparatuur.

In de luie stoel

Omdat de Goldring draaitafel op hetzelfde moment de luisterruimte bevolkt als de Dali luidsprekers is naar beide tegelijk geluisterd, waarna de Ikon 2 daarna zelf de ruimte kreeg met de CD speler. Tijdens het draaien van platen valt direct het immens brede stereobeeld op dat de Dali perfect weergeeft. Ik ken weinig tot geen speakers die in deze prijsklasse zo goed spreiden. Kennelijk is daar toch een dome en een ribbon voor nodig. Oudere generaties muziekliefhebbers kennen vast nog wel de Kef tweeters waar de audiofiel in de jaren ’70 een Kelly Ribbon hoorn aan koppelde. Dali herhaalt die truc binnen een enkele behuizing en tegen veel lagere kosten. Opvallend ook de laagweergave die zeer strak is. Het gaat niet heel erg diep, maar levert wel kwaliteit. In de luisterruimte, die lastig kan zijn, blijven staande golven achterwege en is er geen overmatige drukopbouw in de hoeken. Zowel met klassieke muziek als pop krijg ik zeer bevredigende resultaten. Het is de bron die af en toe een steek laat vallen, wat de Ikon 2 luid en duidelijk laat horen. Zonder zich te gedragen als een lastige diva, het is eerder een hartelijke schoonheid. Maar laten we terug keren naar de kern van de recensie, de Ikon 2, en CD’s gaan draaien.

The Nits leverden met "Wool" een mooie CD af. Inclusief het gave en brede stereobeeld. Stemmen staan niet alleen links/rechts maar ook duidelijk voor/achter. Het laag gaat dieper dan met de platenspeler, bonkt wederom geen enkel moment. De poort is netjes afgestemd en ondersteunt zonder te overheersen. Dat was een kritiekpunt in Denemarken destijds en Dali heeft zich dat aangetrokken. Het hoog is uitermate gedetailleerd en presteert ver boven het prijsniveau waarin de Ikon 2 een plaats heeft. Dat de Ikon 2 af en toe een steekje laat vallen in verfijning zij hem vergeven, omdat ik dan een vergelijking trek met duurdere monitors die hier met regelmaat stonden. Op naar een enkele vrouw achter een piano die met haar versmelt. Het is "The girl in the other room" vertolkt door Diana Krall. In een pakkende up-tempo sfeer. Pittig en gedreven. Het laag, dat overduidelijk aanwezig is op de CD, blijft beperkt tot grommen en drukken. Geen bonken. De piano van Krall klinkt meer in de richting van een normale piano dan de vleugel die zij beroert. Het is wel een echte piano en geen elektronische jammerbak. De stem van Krall wordt heel netjes neergezet. Slagwerk, zeker in de richting van bekkens is zonder meer puik. Krall en Dali vormen wat mij betreft "a nice couple with balls".

Patricia Barber bracht ons de CD "Split". "Early autumn" heeft exact dat levendige dat zo bij de track hoort. Vrolijk en snel. Andere luidsprekers geven die track vaak te tam weer, waardoor alle leven weg zakt. Instrumenten en stem worden fraai op de juiste hoogte afgebeeld. Daar speelt de hoge kast ook een rol in, op standaard stands staan de tweeters daardoor hoger dan gebruikelijk. De piano van Barber speelt een glansrol, ze speelt totaal anders dan bijvoorbeeld Krall die voor haar arrangementen leunt op de vleugel. Terwijl Barber het eerder zoekt in ritme en snelheid. Ik maak van Barber gebruik om de subwoofer eens aan te zetten. Naar mijn mening ben je beter uit met een monitor of vloerstaander met beperkt laag, aangevuld met een goede subwoofer, dan met luidsprekers die uit zichzelf veel laag geven. Omdat die laatste niet te regelen zijn zonder roomcorrectie en veel kritischer plaatsing nodig hebben. Dat vindt de Ikon 2 ook. Je gaat haast uit je dak als je het laag aanvult. Heerlijk luisteren met een aangevuld fundament, waardoor piano en stem zoveel meer bieden. De piano hamert veel meer, is nu sneller en heftiger. Hoe en wat de technici in de opname hebben gedaan wordt duidelijker voor de luisteraar. Zonder de sub, die in rustige nummers zich altijd minder nadrukkelijk manifesteert, blijft Barber pakkend en boeiend. Binnen de prijsklasse is ook met deze muziek de Ikon 2 een topper.

Van een andere orde is Mary Black waarvan ik graag de live CD in de speler schuif. "The crow and the cradle" schept behoorlijk de illusie van een live concert door een stevig geluid neer te zetten en niet te blijven hangen in een iele sfeer. Overtuiging zit er genoeg in. Dat het conus oppervlak te klein is van een monitor voor laaggeweld zal duidelijk zijn. Wat resteert gaat diep, is gedreven, ritmisch, heeft energie en blijft telkens strak. Opklinkend applaus zet je tussen het publiek. Weer valt op welke geweldige eigenschappen de tweeter combinatie heeft om ruimte te herscheppen. De moeilijke CD, die de stem van Black hard en slissend neer kan zetten, is een plaatje op de Dali. Nooit te scherp en bovendien mooi los. Zo ook het achtergrond koor dat overduidelijk uiteen valt in losse stemmen en een stuk achter mevrouw Black op het podium staat. Als de zaal invalt en meezingt hoor je dat ook als de zaal. Met afstand tot de band. Je hoort zelfs dat het publiek duidelijk lager zit dan dat de band op het podium staat. Wat ik een sterk staaltje vindt van de Ikon.

De aanschafprijs van een Ikon is laag genoeg om de jeugd naar Dali te trekken. Ik zag op beurzen hoe de jeugd reageerde op de luidspreker als er popmuziek werd gedraaid. Daarom zoek ik naar exponenten van de muzieksoort in mijn CD rek. Jalana schuift in de speler. De Franse dame (ongeveer vergelijkbaar met Carey, Lopez of Beyoncé) die R&B verheft tot een kunst, zet op fors niveau een "wall of sound" neer. Gortdroog, direct zonder opdringerig te zijn en heel breed spreidend, vooral als het achtergrondkoor invalt. De CD kan heel scherp klinken op de verkeerde tweeter en op mini setjes, met een Dali Ikon 2 staat het als een huis. Als ik een tienerkamer mocht vullen met geluid, dan zou dit de eerste keuze zijn. Lekkere disco alsof er een PA staat te spelen en toch high fidelity weergave. Het kan hard genoeg om pa en ma, inclusief de buren, naar het zomerhuisje te jagen. Waarbij aangetekend voor pa en ma dat de Ikon 2 niet bonkt wat een geruststelling zal zijn.

Er zijn genoeg liefhebbers van klassieke muziek die in de prijsklasse van de Ikon 2 winkelen, al is hun budget meestal groter dan dat van een tiener. Met de Dali komt de klassiek luisteraar eveneens aan zijn trekken. Ik nam de Brandenburg Concerten van Bach mee naar mijn luisterruimte. Wat met pop kan, gebeurt met klassiek ook. En heel brede spreiding in drie dimensies. Het vult de ruimte van muur tot muur en laat je kijken in het orkest. De tweeter handhaaft zich magnifiek, middengebied gaat wijd open als een bioscoopdoek en het laag draagt het fundament. Solo instrumenten laten zich eenvoudig volgen tegen de achtergrond van het orkest. Of het nu gaat om blazers of strijkers, geen moment heb ik de neiging dat het genoeg geweest is. Zet ik nog even de subwoofer aan dan is er een dimensie extra, die ook klassiek een positieve wending geeft. Al heb je hem met dit soort muziek misschien wat minder snel nodig dan met popdiva’s. Kortom, de Dali Ikon 2 is zowel geschikt voor pop, als voor jazz als voor klassiek. Geschikt voor een kleine ruimte maar absoluut ook voor de huis- of muziekkamer.


Samengevat

Je kunt er uren over praten of je kunt het kort houden (dat laatste doe ik): de Dali Ikon 2 is een heerlijke luidspreker. Ik kan het qua uiterlijk niet moeders mooiste vinden en hij is voor een monitor redelijk groot, maar hij zet muziek in de luisterruimte op een niveau dat een stuk boven de prijsklasse ligt. Daar is in de eerste plaats de tweeter techniek van Dali voor verantwoordelijk. De unieke combinatie unit met dome en ribbon heeft power, spreidt geweldig en is flitsend snel. Zonder scherpte en zonder overheersing. De midden/laag weergever sluit naadloos aan bij de tweeters en is eveneens snel en transparant. Gelukkig heeft Dali er niet voor gekozen om extra laag uit de kast te persen. Het laag is daardoor strak, evenwichtig en de luidspreker heeft totaal geen last van het vaak karakteristieke basreflex geluid. Meer bas kun je krijgen door de speakers dichter naar de muur te plaatsen of, wat ik veel liever zie, een subwoofer bij te schuiven. Die leverbaar is binnen de Ikon reeks.

Als er één luidspreker de aandacht verdient, dan is het de Dali Ikon 2. Puur vanwege het plezier dat hij geeft, de muziek die hij maakt en de zeer aantrekkelijke prijs. Het is maar goed dat Dali ruim verkrijgbaar is in Nederland. Voor veel luisteraars die op zoek zijn naar een goede weergever in deze prijsklasse zal hij een tien met een griffel zijn. Het wordt hard werken voor de concurrentie om ook zo’n rapportcijfer te krijgen. Zo simpel is dat.

Prijs:
Dali Ikon 2:  800 euro per set

Importeur:
AND Benelux BV
Herastraat 47
5047 TX Tilburg
Telefoon 013 4550955
Fax 013 4555666
E-mail: info@andbenelux.com
Web: www.andbenelux.com