Audiodata Partout II


Jan de Jeu | 21 december 2003 | B&W

Als audio liefhebber leef je in een turbulente wereld. Waarin steeds nieuwe formaten ontwikkeld worden en oude verdwijnen of zich juist in een nieuwe bloeiperiode lijken te mogen verheugen. Waar keuzes gemaakt moeten worden tussen tweekanaal of meerkanaal weergave. Om van de diverse home cinema toepassingen nog maar te zwijgen. Het aanbod is overweldigend en menigeen weet niet goed welke weg hij in moet slaan. Over het algemeen maakt de industrie het de weifelende liefhebber ook niet gemakkelijk. Tenslotte worden er niet dagelijks producten ontwikkeld die voor de gebruiker meerdere opties open houden, dan wel de mogelijkheid bieden om van het ene systeem door te groeien naar het andere met behoud van component en kwaliteit. Entrez, Partout!

Audiodata Elektroakustik gmbh

Net over de Duitse grens, in de stad Aken, bouwt deze firma, onder de bezielende leiding van Geschäftsfuhrer Peter Schippers, al circa 18 jaar luidsprekers voor tweekanaal systemen. Met als achtergrond zijn opleiding aan de Technische Hochschule hebben meettechnieken en het gebruik van de computer voor hem van het begin af aan een belangrijk onderdeel gevormd bij de ontwikkeling van de diverse typen luidsprekers. Kenmerkend voor de luidsprekerkasten van Audiodata is dat er in de wanden in kleine kamertjes duizenden kleine staalkogeltjes ingezet worden. Tezamen zorgen de microscopisch kleine bewegingen van die kogeltjes volgens de fabrikant voor een ‘beeindruckende Resonanzarmut unserer Lautsprechergehäuse.’ Inmiddels omvat het leveringspakket ook een omvangrijk kabelprogramma. Tegelijkertijd met de Partout II monitor luidsprekers wordt er dan ook een set luidsprekerkabels, de LS- Premium, bij mij thuis ter test afgeleverd.

Audiodata Partout II

Net als alle andere door Peter Schippers ontwikkelde en gefabriceerde luidsprekers heeft ook dit type een Franse naam. De II geeft aan dat het hier om een verbeterde versie gaat. Eigenlijk is dit de derde uitvoering al want tussendoor is er, ter gelegenheid van het jubileum van het Duitse blad Stereoplay, nog een gelimiteerde, inmiddels uitverkochte, serie geweest. In dit geval is ‘Partout’ een zeer toepasselijke naam; in het Duits zou de naam waarschijnlijk ‘?berall’ geluid hebben. Het geeft de achterliggende gedachte aan van waaruit deze luidspreker ontworpen is. Deze monitor kan gebruikt worden in een tweekanaal weergave systeem, maar ook in een meerkanaal systeem, al dan niet in combinatie met beeldapparatuur.

Staand is het een hoge (483 mm) diepe (320 mm) monitor luidspreker van 200 mm breed die tezamen met zijn in Denemarken vervaardigde metalen stand in visuele zin één geheel vormt. Het testexemplaar komt in Birnbaum (Peren) uitvoering met een zwarte baffle. Ook de uit drie delen bestaande, middels schroeven eenvoudig in elkaar te zetten, stand is uitgevoerd in zwart. Alleen de drie in hoogte verstelbare spikes zijn uitgevoerd in goudkleur, hetgeen ik minder fraai vind, maar een verchroomde versie van deze spikes is standaard leverbaar. Er zijn vele afwerkingen mogelijk en de site www.audiodata-hifi.de geeft daarover meer informatie. Zelf ben ik erg gecharmeerd van de uitvoering met zowel de baffle als de stand uitgevoerd in titanium. Het fineer is met zorg aangebracht en ook het Nextel spuitwerk van de baffle is fraai. Zowel boven als onder de weergever bevindt zich een baspoort.

À propos; de weergever? Eigenlijk draait het hier om twee weergevers in één chassis. Het dual coaxiale chassis wordt op specificatie van Audiodata vervaardigd door Seas Noorwegen en omvat een magnetisch afgeschermde magnesium laag/middentoner van 175 mm doorsnee met in het centrum een tweeter van 25 mm doorsnee. Samen vormen zij dus een echte puntbron die tijd en fasegedrag optimaal doen zijn en, zoals tijdens de luistersessies keer op keer blijkt, ook op korte luisterafstand homogeen klinkt. De overgangsfrequentie is 2500 Hz en het frequentiebereik is 40-25000 (-6dB), 50-20000 (+/- 2,0 dB). De impedantie is volgens opgave 8 Ohm en zakt tot 5,3 bij 20 kHz. Gevoeligheid is 87,5 dB. (1 Watt/1m) Op de achterkant fraaie Teflon geïsoleerde WBT terminals in bi-wire uitvoering maar er is ook een single wire versie leverbaar. Hier geen lelijke vergulde blikken bruggetjes maar twee degelijke stukjes kabel, afgemonteerd met vergulde spades.

Bovenop een stalen plaatje met in het zwart de naam van de luidspreker. Onderop datzelfde plaatje. Van voren af gezien is dan ook niet te beoordelen wat de boven-, respectievelijk onderkant is. Niet alleen een vingerwijzing naar de zorgvuldigheid waarmee deze weergever gebouwd is maar tevens een aanduiding van de tweede functie die deze luidspreker kan hebben; namelijk die van center speaker in een home cinema systeem. Daarvoor behoeft hij slechts op zijn zij gelegd te worden. Het grote voordeel zal u duidelijk zijn; op deze wijze kan een meerkanaal systeem gecreeerd worden met daarin vijf – of meer, waar houdt het op? – over dezelfde klanksignatuur beschikkende luidsprekers. Omdat ik zelf nog steeds uitsluitend naar tweekanaal weergave luister is de Partout II echter uitsluitend ingezet als front luidsprekers. Uiteindelijk toch de beste manier om een luidspreker op zijn muzikale merites te beoordelen.

Die Mannschaft

De te recenseren apparatuur wordt opgenomen in mijn systeem met analoog Clearaudio / VPI / Sphinx frontend, digitale CEC / North Star Design bron en GamuT versterking. Referentie luidsprekers zijn de Sonus Faber Concerto monitoren. Bekabeling is van Siltech en Clearaudio. Apparatuur staat op Master Base blokjes in een USM Haller rack en de luidsprekers hebben alle gelegenheid om los van zij- en achterwand te staan in een als ‘hard’ te kenschetsen ruimte van vijf bij vijf meter.

Audiodata Partout II

Musik

Voor de goede orde schrijf ik het er iedere keer maar weer bij; de luidsprekers draaien enige tijd in mijn systeem mee alvorens ik gericht ga luisteren. Dat is gebeurd met gebruikmaking van de standaard aanwezige Siltech Classic LS88 luidsprekerkabels en de bij de luidsprekers geleverde jumperset. Gedurende het kritische luisteren ben ik overgestapt naar de meegeleverde Audiodata LS-Premium luidsprekerkabels met aan de versterkerkant single wired banaanaansluitingen en aan de luidsprekerkant bi-wired banaanconnecties. Deze referentiekabel van Audiodata is opgebouwd uit 15 individueel geïsoleerde geleiders die het monteren van de connectoren tot een tijdrovend karwei maken. Hierdoor wordt deze kabel enkel afgemonteerd door Audiodata geleverd. De beschreven indrukken zijn opgedaan tijdens het luisteren met de LS-Premium kabels. In vergelijking met de single-wire Siltech Classic plaatst de bi-wire LS-Premium wat verder de kamer in en (daardoor?) wordt het karakter van de luidspreker fractioneel nadrukkelijker gepresenteerd.

Ik ben zo’n recensent die uitgebreid de tijd wil nemen om naar nieuwe componenten te luisteren en er hebben dan ook heel wat luistersessies plaatsgehad. Beschrijven doe ik er echter maar twee omdat in die beide sessies eigenlijk alles gezegd wordt. Het eerste kritische luisteren vindt plaats kort na een live concert van de Canadese Holly Cole dat ik gedurende een lang weekend Duitsland in Karlsruhe in een akoestisch fraaie ruimte bij heb kunnen wonen. De eerste klanken van het openingsnummer, waarmee ze ook het concert begon, vullen de kamer al wanneer ik me bedenk dat dit misschien niet zo eerlijk is tegenover deze speaker. Tenslotte ligt de live impressie nog vers in mijn geheugen. Mijn bezorgdheid blijkt overbodig want vrijwel tegelijkertijd wordt de gedachte weggespoeld door het geluid. Ik word weer meegevoerd door de uit Martinique afkomstige ‘Heatwave’, geniet van Cole Porter’s ‘Too Darn Hot’ en laat me van de zomerhitte de herfstmelancholie intrekken door het prachtige ‘God Only Knows’ waarin de vroegere hit van de Beach Boys nog maar nauwelijks te herkennen is. Onwillekeurig vergelijk ik wat ik hoor met het concert. Ook al weet ik dat een vergelijking eigenlijk onmogelijk is.

 

Het meest in het oor springende verschil is dat de violen, die er in de zaal niet bij waren om het combo te ondersteunen, het geheel wat zoeter en vloeiender maken. Gedurende het luisteren valt het timbre me op. De vleugel, de elektrische bas, het drumstel, de fluit en de saxofoon; ze klinken allen even natuurlijk. Patricia Barber’s piano wordt levensgroot geportretteerd in ‘Autumn Leaves’. Niemand hoeft er aan te twijfelen dat het hier om een vleugel gaat. Evenmin hoef ik mijn ogen open te doen om te weten dat het hier om een monitor luidspreker gaat; het vrije, open geluid in combinatie met de sterke plaatsing zegt voldoende. De weerstand die de vingers van de bassist ondervinden bij het glijden over de snaren wordt minutieus weergegeven. Helder, transparant en analytisch zijn de woorden die bij me opkomen. In mijn aantekeningen staat er nog iets achter analytisch. Pas later kan ik het ontcijferen; wel muzikaal. Met een uitroepteken. Mijn eigen Concerto’s  zijn wat warmer in het hoge midden en het hoog. Het maakt dat in het laatste nummer van de CD van Silje Nergaard - een Noorse zangeres wiens stem mij sterk aan die van de Britse zangeres Stacey Kent doet denken - de baby geluidjes wat duidelijker tot hun recht komen dan via mijn eigen speakers. Puntje extra voor de verstaanbaarheid. De volgende zangeres op deze ‘Ladies Night’ luisteravond is een zangeres die ik heb leren kennen dankzij Jan Luijsterburg, één van HiFi.nl’s muziek recensenten. De Partout’s laten de emotie in Eddi Reader’s stem in ‘My Love Is Like A Red Red Rose’ en ‘Ae Fond Kiss’ dermate goed overkomen dat mijn ogen verontrustend beginnen te prikken. Doordat ze omgeven worden door minder gevoelige nummers houd ik het binnen droog terwijl buiten de regen tegen de ramen tikt. We zitten weer in het HiFi seizoen bij uitstek.

Dat ze qua Pace, Rhythm And Timing zeker niet voor mijn referentie onder behoeven te doen bewijzen ze tijdens één van de latere luistersessies wanneer ik van Sting ‘Never Coming Home’ draai. Sommige muziekstukken kunnen overweldigend overkomen wanneer ze op een systeem afgespeeld worden dat daartoe in staat is. ‘Somewhere’ van Barbra Streisand is bijvoorbeeld zo’n nummer en de Aachener Partout zet ook in de onderste regionen een indrukwekkende prestatie neer. Zeker wanneer de betrekkelijk kleine diameter van de midden/laagtoner daarbij in aanmerking genomen wordt. De GamuT bouwt het stuk genadeloos op maar de speaker geeft geen krimp. Ook voor de tweede test in de categorie overweldigend - Maag’s interpretatie van Mendelssohn’s ‘The Hebrids’- slagen de beide weergevers met vlag en wimpel. De opnameruimte wordt volledig afgebeeld en er is druk die het aanzwellen van de branding suggereert. De grote stage die de D200 neer kan zetten ondervindt geen enkele belemmering door de tussenkomst van de Partout; breed, diep en hoog is hij. ‘Hut Ab’, Peter Schippers! “Let’s Get It On, Count!” roept Sammy Davis Junior en vervolgens klinkt ook Basie’s swing geloofwaardig over deze Duitse weergevers. ‘You’re Nobody Till Somebody Loves You’, in een arrangement van Quincy Jones, swingt zoals alleen Basie’s bigband dat kan. In combinatie met Sammy klinkt de Count meer ontspannen dan ik hem ooit met andere solisten gehoord heb. Dat wordt vooral duidelijk in ‘The Girl From Ipanema” waarin het felle en droge knippen van de vingers gevolgd wordt door een lange nagalm. Ik zie de Braziliaanse dame in kwestie heupwiegend voorbijlopen waardoor ik de verleiding niet kan weerstaan om met Davis Jr mee te zingen; “Kong Kong, Tsjiekie Tsjie, Kong Kong”.

Audiodata Partout II

Zum schluss

Terugdenkend aan de diverse luidspreker modellen die ik de afgelopen maanden in mijn set heb mogen beoordelen kom ik tot de conclusie dat er momenteel meerdere monitor speakers op de markt zijn die zich in een stereoset met glans staande kunnen houden zonder dat de luisteraar direct het gevoel krijgt dat hij toch beter af is met een vloerstaander. We leven duidelijk in de tijd van de edel monitor. Tot die groep behoort ook de Partout II met zijn heldere, transparante, gedetailleerde geluidsbeeld waarin ook in het fundament voldoende kwaliteit aanwezig is. Met zijn relatief lage aanschafprijs is hij een geduchte mededinger in een segment waar zich veel concurrentie bevindt. Voeg daarbij zijn symmetrische baffle - die hem in een home cinema systeem niet alleen tot een fraaie front en rear speaker maar ook zeker tot een perfecte center speaker maakt - en je hebt een luidspreker die voor menige muziek en beeldliefhebber zeer aantrekkelijk zal zijn. Grote kans dat dit ook voor u geldt.

Prijzen :
Partout II per stuk, vanaf  € 1350,-   (afhankelijk van uitvoering)
Stand per stuk    € 170,-  (60 cm hoog) en  € 190,-  (70 cm hoog)
LS-Premium kabel:
Stereo set single-wire 2 meter € 690,-
Stereo set bi-wire 4 meter € 1180,-
Iedere meter extra   € 90,-

Fabrikant :
Audiodata Elektroakustik GmbH
Gneisenaustr. 11-17
D-52068 Aachen
Deutschland
Tel.  +49 (0)241-512828
Fax. +49 (0)241-535366
Internet; www.audiodata-hifi.de
E-mail;   info@audiodata-hifi.de

Importeur :
Arnold Heres
Cruz electronics
Gewerbepark 11
D-83052 Bruckmuhl
Deutschland
Tel.  +49 (0)8062 728 373
Internet; www.cruz-hi-end.com
E-mail;   info@cruz-hi-end.com

Gebruikte apparatuur

CEC TL 5100 belt drive cd transport
North Star model 3 24/96 DAC
North Star model 4 24/96 upsampler / anti jitter device
Clearaudio Champion Limited Edition draaitafel met VPI JMW 9 arm
Clearaudio Victory H MC element
Sphinx Project Phono Equaliser
GamuT C2R voorversterker
GamuT D200 eindversterker
Sonus Faber Concerto luidsprekers
Sonus Faber fixed stands
Phonokabel: Clearaudio sixstream
Interlinks: Siltech Classic SQ28. 
Gebalanceerde digitale interlink: Siltech G3 HF-9. 
Speakerkabel: Siltech Classic LS88, Audiodata LS-Premium. 
Netkabels: Siltech Classic SPX-30.
Accessoires: USM Haller audiorack, Standesign muurbeugel met Creaktiv resonantie absorberend plateau, Clearaudio Matrix platenwasmachine, Master Base 1, Purist audio design system enhancer, Ortho Spectrum AV Harmonizer HM8, granieten platen, Master Wire Tweak, Gryphon Exorcist, AH! AC noise killer, Schaffner filter, van Medevoort polechecker, separate audiostroomgroep en HMS wandcontactdoos.

Gebruikte CD`s

- Holly Cole. Shade. 2003. Alert Music. 6152810392.
- Patricia Barber. Nightclub, 2000. Blue Note / Premonition. 724352729029.
- Silje Nergaard. At First Light. 2001. Universal Music AS Norway. 014748-2.
- Eddie Reader. Sings The Songs Of Robert Burns. 2003. Rough Trade Records. 050159809721.
- Sting. Sacred Love, 2003. A+M Records. 0602498097335.
- Barbra Streisand. The Ultimate Collection. 2002. Columbia / Sony Music Entertainment. 5062572.

Gebruikte LP`s

- Ouverture ‘The Hebrids’ (Fingal’s Cave) op.26 Mendelssohn. Maag / London Symphony Orchestra. 1963. Decca SXL 2246. (Speakers Corner Records 2003 45 RPM re-issue op 180 gram virgin vinyl)
- Our Shining Hour. Sammy Davis Jr. / Count Basie. Verve. V6-6605. (Speakers Corner Records 2003 re-issue op 180 gram virgin vinyl)