Marantz SR-9300/DV-8400


Bjorn Mateijsen | 12 november 2003 | Marantz

Marantz SR 9300 surround receiver en Marantz DV-8400 dvd-speler: een muzikaal duo

Introductie

Kent u dat gevoel, wanneer u weken- of misschien wel maandenlang hebt gekeken naar een nieuw component. Na veel research, waarschijnlijk een paar luistersessies, neemt u dan uiteindelijk de beslissing en de knoop wordt doorgehakt. Maar dan begint het ritueel pas natuurlijk. De doos staat in de huiskamer, een gevoel van euforie, blijdschap, maar ook adrealine die rent door het lichaam. Langzaam wordt de doos opengemaakt en bekijkt u de aanwinst eens grondig van alle kanten.

Dat identieke gevoel bekruipt mij iedere keer als er nieuwe componenten ter recensie binnenkomen. Vooraf is er al informatie ingewonnen en wanneer dan het apparaat zo op zijn doos staat te pronken, tja... de nieuwsgierigheid schiet door mijn lichaam en als een kind zo blij sluit ik de SR9300 surround receiver en DV8400 universele dvd-speler van Marantz aan.

Marantz behoeft eigenlijk geen verdere introductie, in de afgelopen 50 jaar is dit een merk geworden dat zijn voetjes stevig in de aarde heeft. U leest het inderdaad goed, Marantz viert dit jaar hun gouden jubileum, Saul Bernard Marantz richtte in 1948 het bedrijf op, vanuit pure onvrede over de toen geboden versterking. Inmiddels is Marantz, samen met Denon, een onderdeel van D&M Holdings inc., om zo gezamenlijk beide bedrijven sterker te maken in de huidige economische situatie.

Specificaties

Marantz SR9300 AV receiver

We beginnen met de SR9300 surround receiver, het vlaggenschip in de Range-serie van Marantz. Met 19.5 kilo schoon aan de haak is deze 7 kanaals receiver absoluut geen licht apparaat. Op de voorkant van dit prachtig aluminium-kleurig (ook in zwart beschikbaar) apparaat bevinden zich 2 grote knoppen, waarvan 1 voor volumeregeling en de andere voor o.a het selecteren van de bron. Verdere knopjes zijn bijna allemaal onder een klep verborgen die zich bevindt onder het grote zwarte, maar overzichtelijke display. Op de voorkant prijkt overigens het THX Ultra 2 predikaat, waarover later in dit artikel meer zal worden uitgelegd.

Wanneer we onder de kap kijken van de SR9300 receiver zien we dat deze 7 kanaals receiver 140 watt op 6 ohm levert voor alle kanalen. De 192 khz/ 24-bit DAC’s zijn geleverd door Crystal en is deze receiver dus ook klaar voor hoge resolutie multikanaals muziekformaten. Op de achterkant vinden we dan ook een 7.1 analoge input voor deze media. Kijken we verder, dan zien we naast de verschillende coaxiale en optische digitale ingangen, pre-out aansluitingen voor het aansluiten van externe eindversterkers. Een feature die ik overigens op nog geen enkele AV receiver heb gezien is scart-aansluitingen voor het doorlussen van de dvd-speler en het weergeven van de on-screen menu’s voor het instellen van de receiver. Overigens raad ik het niet aan om de dvd-speler via de AV receiver aan te sluiten, dit om het dvd-signaal voor de beeldkwaliteit zo ‘schoon’ mogelijk te houden.

De SR9300 decodeert alle bestaande surroundformaten, inclusief DTS 96/24, Dolby Pro-Logic II en Circle Surround II. Binnenkort zal de 7 kanaals Dolby Pro-Logic II-ex ook beschikbaar zijn voor deze AV receiver.

De touchscreen RC3200 afstandbediening die bij de SR 9300 wordt geleverd is qua display kleiner dan mijn RC5200, maar het gemak waarmee de versterker en dvd-speler bediend kunnen worden, zijn van dezelfde kwaliteit. De RC3200 is volledig te programmeren middels de bekende touchscreen software.

Marantz DV8400 Universele DVD-speler

De DV8400 oogt net als de SR9300 zeer solide, ook bij de universele dvd-speler is gebruik gemaakt van een geborstelde aluminium-look, die we bij de SR 9300 aantreffen. Verder is het chassis van de speler voorzien van een extra laag koper om electromagnetische velden te minimaliseren.

Laten we eens verder kijken naar de aansluitingen. Op de achterkant treffen we voor het audio-gedeelte, naast de coaxiale en optische digitale uitgang, ook de 6 kanaals analoge uitgang voor DVD-A en Super Audio CD. Kijken we naar de video-uitgangen, zien we naast de 2 RGB-scart, s-video, composite video en component video tevens een DVI-D aansluiting voor het digitaal aansluiten van een digitale projector of plasma scherm, natuurlijk op voorwaarde dat deze een DVI-ingang heeft.

De DV8400 heeft voor alle kanalen 192 khz/ 24 bit DAC’s, die via de Marantz HDAM, High-Definition Amplifier Module, techniek gekoppeld zijn. Voor het video deel is gebruik gemaakt van een 108Mhz/12-bit hoogwaardige video-DAC, die zowel voor NTSC (mits de speler regiovrij is) als voor PAL een progressive signaal kan aanbieden. Verder heeft de DV8400 een DNR (Digital Noise Reduction) circuit, dat beeldruis helpt te verminderen.

De universele speler kan DVD-Video, SVCD, DVD-Audio, Super Audio CD, MP3, DVD-R/RW, DVD+RW, CD-R/ RW afspelen. Daarnaast prijkt het THX-select logo op de voorzijde van dit apparaat. Meer over dit keurmerk in het volgende deel van deze recensie.

Beide apparaten zijn trouwens voorzien van een RS232 poort zodat software-matige upgrades makkelijk gedaan kunnen worden.

Marantz SR-9300/DV-8400

THX – Tomlinson Hollman eXperiment

Tegenwoordig prijken er vele logo’s op bepaalde home-cinema componenten. Naast de bekende surroundformaten als Dolby Digital en DTS, wil het logo van THX ook weleens verschijnen. En deze laatste kent verschillende verschijningsvormen, zoals Select, Ultra of zoals bij de Marantz SR9300 Ultra 2. Nu kan ik me heel goed voorstellen door de bomen het bos niet meer te zien is. Hieronder zal ik daarom kort ingaan op de geschiedenis van THX en de kwaliteitsnormen van deze certificering.

Nadat George Lucas zijn tweede Star Wars productie in 1982 met de hoogst mogelijke zorg had afgeleverd, was zijn deceptie maar al te groot toen hij de film terug zag in verschillende bioscopen. De surroundkwaliteit, de impact, intensiteit en confrontatie die hij zich had voorgesteld bij het creëeren van de soundtrack viel volledig in het niet.

Lucas gaf de technische directeur van Lucasfilm opdracht een performance standaard op te stellen voor professionele bioscoopcomponenten. Deze filosofie werd later ook toegepast op home-cinema, waarbij componenten die het keurmerk dragen zijn getest en bovendien de THX processing toepassen op de surroundbeleving. Echter bij home-cinema wordt niet alleen de certificering voor alle componenten benadrukt, maar tevens wordt voor AV versterkers de THX-processing toegepast. Bij deze nabewerking van het surroundsignaal wordt de volgende technologie toegepast:

* Re-equalisation; bij soundtracks voor films wordt rekening gehouden met de akoestiek van de bioscoop. Daarom worden hoge tonen versterkt aangezien deze in een bioscoopzaal gedempt zouden klinken, echter in een thuis situatie zouden deze hoge tonen schel kunnen klinken. Er wordt in dit proces een filtering toegepast om de hoge tonen tot normale niveau’s terug te brengen
* Timbre-matching; deze techniek zorgt ervoor dat wanneer het geluid draait en overvloeit in de verschillende speakers, er geen verschil ontstaat in de perceptie van het geluid
* DSP-correlation; deze techniek zorgt ervoor dat een mono-geluidsspoor naar een surround luidspreker gecorrigeerd wordt
* Boundary Gain compensation; een feature waarmee het boomen van de subwoofer wordt gereduceerd tot een voor de huiskamer aanvaardbaar signaal

THX kent verschillende keurmerken, was er eerst nog THX Ultra en THX Select, recent is de standaard voor 7.1 geintroduceerd in THX Ultra 2. THX Ultra is ontworpen voor grotere kamers, waarbij het geluid op de luisteraar wordt gericht, en zo min mogelijk van reflectie wordt gebruik gemaakt. Vandaar dat de specificaties voor THX Ultra zwaarder zijn dan voor het Select keurmerk. De subwoofer moet bijvoorbeeld tot 20 Hz kunnen weergeven, terwijl het Select keurmerk slechts tot
35 Hz gaat. THX Select is ontworpen voor kleinere kamers, waarbij reflecties en spiegeling van wanden en plafonds worden getolereerd.

THX Ultra 2 is met de veranderingen in de home-cinema wereld verder ontwikkeld.
De THX modus op een receiver was altijd speciaal voor film soundtracks ontwikkeld en werd absoluut afgeraden voor gebruik met muziek. Toch heeft THX met de introductie van Ultra 2 ook een muziek modus ontwikkeld.

Aansluiten en kalibreren

Beide componenten nemen de plaats in van mijn huidige versterker en DVD-speler. De SR9300 wordt aangesloten op mijn Boston Acoustics 5.1 surroundset, waarvan de frontstage bekabelt is met Siltech LS 25 MXT luidsprekerkabel, de surrounds met Oehlbach OFC luidsprekerkabel. De DV8400 wordt zowel digitaal met een Van Den Hul 75 ohm digitale interlink aangesloten, als analoog. Voor deze laatste verbinding worden 6 Eichmann Six interlinks gebruikt. De universele speler wordt via component video aangesloten op een Goliath Scaler met Immersive Holo3D de-interlacer. Als beeldweergever wordt een Barco Data 808s gebruikt. In deze recensie is, vanwege de aansluiting op de 808s CRT projector, de PAL progressive scan buiten beschouwing gelaten.

Alleen met aansluiten zijn we er nog niet.  De SR9300 en DV8400 moeten eerst volledig ingesteld en gekalibreerd worden. De SR9300 heeft via de on-screen menu functie een redelijk overzichtelijke structuur om de receiver in te stellen. Toch zal je als eerste gebruiker wel de handleiding erbij moeten houden, want additionele informatie is vrij beperkt. Helaas heeft de SR9300 geen variabele crossover, de speakers kunnen op large of small worden ingesteld, waarbij de crossover voor de subwoofer bij small op 80 Hz ligt en bij large er geen sprake is van een filter.Het dient de voorkeur om hiermee te testen welke instelling de beste is in uw situatie. Verder wordt de time-delay zorgvuldig ingesteld. Als projector eigenaar met een scaler, die helaas een lichte vertraging geeft in het signaal, vind ik het jammer dat de marantz geen frame-delay heeft om hiervoor te kunnen corrigeren.

De instellingen van de DV8400 zijn via tabbladen zeer overzichtelijk en de speler laat zich makkelijk instellen. Jammer is dat voor de  6 kanaals analoge aansluiting de  afstand van de luidsprekers tot aan de luisteraar helaas niet in te stellen zijn.

Met het instellen vindt tevens de kalibratie plaats m.b.v. de HT-tune up DVD in samenwerking met een DB-meter.

Marantz SR-9300/DV-8400

Luisteren, kijken... verbazen

Bijna trappelend van ongeduld en nieuwsgierigheid gaat dan ook de eerste DVD in de speler. Beginnend met een concertregistratie van de DVD die ik toevallig diezelfde dag heb aangeschaft: Kiss Alive. De eerste bevindingen van deze combinatie beginnen langzaam in mij op te komen, maar voordat ik echt kritisch ga luisteren zijn we inmiddels 2 weken verder. Ondertussen zijn in die tijd diverse DVD’s, maar ook DVD-A’s en Super Audio CD’s de lade ingegaan en heeft de combinatie zich als uitstekende vervanger van mijn eigen set gedragen. Wat meer kan ik wensen?

DVD-Video

De eerste aantekening die ik maakte op mijn kladpapier over deze Marantz combinatie was simpelweg muzikaal. In de universele speler verdwijnt de DVD van Krezip: That’ll be Unplugged (and more..). Eigenlijk heb ik altijd al een zwak gehad voor Krezip, de combinatie van rock, punk, reggae en ska met een vleugje pop en vooral de heerlijk ongedwongen stem van de lead-zangeres Jacqueline, laat me vaak stil genietend achter. Het concert op deze DVD is een registratie van een PURE sessie. Een deels unplugged concert dat is gegeven in intieme sferen met een beperkt publiek. Duidelijk is dat de energetische muziek die Krezip normaal brengt in dit soort ambiances niet klinkt en daarom zijn diverse nummers over een andere boeg gegooid, waarbij ze een bijna jazzy-achtig karakter hebben gekregen.

Terug naar deze DVD. Na het selecteren van de DTS-soundtrack laat ik me eerst verrassen door een aantal nummers. Dan, na de eerste zin: Don’t you feel affraid.., valt direct op dat de Marantz combinatie een prachtig gevoel voor ritme heeft, de fijnzinnige details het podium prachtig opbouwen en ik mee wordt genomen in de intieme ambiance. De helderheid en lichte warmte van de Marantz kleurt de stem van Jacqueline op een zachte wijze, maar laat instrumenten volledig in hun muzikale waarde. Het videodeel van deze DVD is, hoewel voor TV is bedoeld, van hoge kwaliteit. De DV8400 laat duidelijk in vergelijking met mijn dvd-speler meer detail zien in de donkere delen van het podium en het publiek. Opvallend is hoe mooi schoon het beeld is, waarbij beeldruis, wat licht in deze opname aanwezig is, bijna in zijn geheel naar de achtergrond verdwijnt. Geprikkeld door de muzikaliteit in deze set, besluit ik nog een aantal concert registratie erbij te pakken en iedere keer verrast de muziek mij weer met nieuwe details en strakke plaatsing van de instrumenten en stemmen.

Eerder is gebleken dat de Marantz set gevoel heeft voor drama. Om dit te testen gaat het levensverhaal van Frida Kahlo de dvd-speler in. Frida, gespeelt door Salma Hayek, is het waargebeurde verhaal over een Mexicaanse schilderes, die na een tragisch busongeluk voor lange tijd niet kan lopen. Vele operaties zullen volgen en uiteindelijk door doorzettingsvermogen en passie voor de schilderkunst trekt zij zich uit het slop en ondanks de pijn begeleid dit haar tot wereldwijd succes. Frida is een stylistische film, waarin dynamisch kleurgebruik gecombineerd met het tragische verhaal en prachtige Mexicaanse muziek, iedere frame tot een levend schilderij maakt. De Marantz home-cinema set weet de kijker nog meer in dit epos te trekken. Alle subtiele details in de film wordt de kijker gepresenteerd. Wederom vinden de warme, maar heldere klanken van een akoestische gitaar en koperblazers hun weg door een precieze plaatsing, waarbij de muziek soms zo meeslepend is, dat je het beeld en de tragiek van de film bijna zou vergeten. Rodrigo Pieto, die eerder ook de cinematografie voor de film 8 Mile met Eminem voor zijn rekening nam, tekende ook voor Frida. De DV8400 benadrukt de kleurdynamiek op intrigerende wijze, waardoor contrast, maar ook diepte werkelijk toenemen. Film grain, die licht in de heldere delen aanwezig is wordt meer naar de achtergrond gedrukt, maar lichte edge enhancement die aanwezig is, wordt wel feilloos herkenbaar.

Het wordt tijd voor een bombastische actiefilm, waarbij de surroundcapaciteiten van de Marantz SR9300 volledig aan de tand zullen worden gevoeld. Voorafgaande aan de release heb ik X-Men 2 – X2 X-Men United mogen beoordelen. De in 1960 gecreëerde striphelden worden met hun rijke geschiedenis door Bryan Singer op magistrale wijze in het verhaal gezet. De eeuwige tegenstelling van mens versus mutant zorgt wederom voor een spectaculair verhaal. Over de film zal ik niet teveel uitwijden, belangrijker is de prestatie van de gerecenseerde home-cinema set. Wederom valt hier de beeldprestatie op, een rijk dynamisch beeld, soepele pans, met veel diepte door het hoog contrasterend beeld. De foutjes in de transfer, waaronder film grain en edge enhancement, vallen genadeloos op. Kijken we naar de soundtrack, vallen de vele details op in de rustige passages van de film. Echter wanneer de actie-scènes veel aandacht vragen, mis ik de aggresiviteit, alertheid en spanning, hoewel de details in het laag van de SR9300 een correcte timing heeft . Het karakter van de Marantz legt meer de nadruk op de muzikaliteit en details in soundtracks.

Ik kom nog even terug op de THX Ultra 2 certificering. Meerdere malen tijdens deze recensie is geschakeld tussen de originele soundtrack en de THX nabewerking, zowel in “cinema mode” als in de “music mode”. De nabewerkingen zijn duidelijk herkenbaar, maar eerlijkheid gebied mij te zeggen dat het een kwestie van smaak is of deze daadwerkelijk een aangenamere prestatie oplevert.

Super Audio CD en DVD-Audio

Ik kan van multikanaals live-muziek werkelijk genieten. De ambiance van de zaal, de sfeer in het publiek proeven en natuurlijk het intens enthousiasme van de band of uitvoerend artiest. Vele Super Audio CD’s zijn in een korte periode in de DV8400 verdwenen, waarbij ik 2 specifieke live-concerten heb uitgepikt om te bespreken. Maar voordat ik aanvang, even een korte introductie over de aansluiting van de Marantz set. Voor de zes kanaals analoge uitgang heb ik gekozen voor bekabeling van Eichmann en wel de Eichmann Express Six. Deze kabel combineert heel goed met het heldere, licht warme, maar muzikale karakter van de Marantz combinatie en haalt de balans van deze set naar een licht hoger niveau zonder teniet te doen aan de details.

Een emotionele reünie noemde The Boss het in een interview, nl. de reünie van Bruce Springsteen & the E Street Band in Madison Square Garden in New York. Een energiek en buitengewoon daverend concert, dat zowel in stereo als multikanaals op deze Super Audio CD staat. Er wordt gekozen voor de meerkanaals versie. Mijn ogen gaan dicht en ik sta praktisch in het gigantische Madison Square Garden. De openheid en energie op deze Super Audio CD vallen op in nummers als Born to Run en The River, waarbij in de rustige nummers juist de subtiele details, plaatsing van de instrumenten en de verfijnde diepte van het beeld wat neergezet wordt, nadrukkelijk naar voren komt. Wanneer we dan terugschakelen naar de stereo variant op deze Super Audio CD, valt de ruimtelijkheid voor het eerst licht tegen, het beeld waar we net van genoten clustert en de openheid wordt bepakter. Toch blijven de details, maar ook de plaatsing zeker in zijn recht.

Lauryn Hill viel mij eigenlijk pas echt op tijdens het concert met Santana op de Supernatural DVD. Wat ze daarvoor deed met The Fugees was eigenlijk niet aan mij besteed, maar nieuwsgierigheid naar haar solo-carrière deed mij grijpen naar het unplugged concert. Zoals ze zelf aangeeft, is er veel veranderd in haar leven, zeker na de Fugees. Het proces van beroemd worden en een paar tegenslagen hebben haar tot schrijven gezet. De muziek op deze Super Audio CD is van de MTV Unplugged opname, die gemaakt is in 2002. De muziek van Lauryn, die zichzelf begeleid op akoestisch gitaar, beschrijft haar emoties, de waarheid diep uit het hart. Een prachtige compilatie van moeilijke ervaringen die tot climax komen in “I Gotta Find Peace of Mind”. De tranen rollen over haar wangen en het snikken en zoeken naar adem versterkt het ritme van de hartslag..... en dan kom je woorden tekort..... Deze Marantz set laat de emoties in zijn waarde en brengt alles over. De ruwe stem van Lauryn, de balans van de akoestische gitaar en de stilte in het publiek verbeteren de performance nog eens extra.

Brian May is al bijna vanaf het begin supporter van meerkanaals muziek en het DVD-A formaat geweest. Brian verzorgt mede hierom zelf de remastering van de verschillende Queen-compilaties. “A Night at the Opera” is zo’n schitterende DVD-A, waarbij de essentie van de muziek van Queen ten volle wordt gepresenteerd. Na het selecteren van de DTS 96/24 soundtrack en het nummer Love of my Life, wordt het rijke, diepe geluidsbeeld dat ik voorgeschoteld krijg, gevuld met kleine details en zorgvuldige plaatsing. Ik voel mezelf licht in herhaling vallen, maar de Marantz set laat met de verschillende DVD-A’s die ik ter beschikking gevoel voor ritme, plaatsing en detail horen. Bij Super Audio CD was dit deels duidelijk, DVD-A doet hier nog een schepje in mijn ogen bovenop. Toch is de decodering daar ook aan te koppelen, want de DTS 96/24 soundtrack heeft bij Queen een duidelijk betere plaatsing en laat meer details horen. 

Marantz SR-9300/DV-8400

Conclusie

Een THX Ultra 2 gecertificeerde AV receiver van hoog kaliber, gecombineerd met een volledige universele dvd-speler die weinig te wensen overlaat. Neem daarbij de touchscreen programmeerbare RC3200 afstandbediening en meer kan je eigenlijk niet wensen. Een home-cinema set met een buitengewoon muzikaal karakter, die details absoluut niet verdoezeld, zowel op beeld- als op geluidsgebied. Daar ligt de kracht van deze combinatie en dat komt volledig in uiting met meerkanaals muziek, het geluidsbeeld dat dan wordt neergezet is rijk, vol lucht en met precieze plaatsing.

Beide componenten kunnen middels de RS232 ingang software-upgrades ontvangen, waarvan bij de SR9300 de eerste straks Dolby Pro-Logic II-ex zal bevatten. Overigens kunnen eigenaren van de SR9200 dezelfde features ontvangen als de SR9300, aangezien deze eerstgenoemde volledig geupgrade kan worden naar de THX Ultra 2 standaard.

Adviesprijs Marantz SR9300: 3.499,00 Euro
Adviesprijs Marantz DV8400: 2.299,00 Euro

www.marantz.com
Informatienummer Marantz Benelux: 040 2507800

Gebruikte Software

Krezip – That’ll be Unplugged (and more..) – Warner Music
Frida – Dolby Digital 5.1 - RCV Home Entertainment
X-Men 2 – X2 X-Men United - DTS 5.1 – Fox Home Entertainment
Lauryn Hill 2.0 Unplugged SACD – Sony Music
Bruce Springsteen and The E Street Band - Live in New York SACD – Sony Music
Queen – A Night At the Opera DVD-Audio

Gebruikte Hardware

Analoge interlinks Eichmann Six (beschikbaar gesteld door ITC Hometheater)
Projector: Barco 808s Data
Scaler: Goliath Scaler met Immersive Holo3D
Projectiescherm: DHZ projectiescherm, 1.1 gain projectiedoek
AV Versterker: Marantz SR9300DVD speler: Marantz DV8400
Speakers: Boston Acoustics VR975 fronts, VR920 center en VRS Pro surrounds 
Kabels: Siltech LS25 MXT luidsprekerkabel op de frontspeakers, voor de achterspeakers Oehlbach 4 mm.
DVD speler is coaxiaal aangesloten met een digitale kabel van Van den Hul 75 ohm met WBT pluggen
DVD speler is component aangesloten met een DHZ component kabel op de scaler, vanuit de scaler met analoog naar de CRT projector met 5 BNC kabels
Kemp Electronics netsnoeren en Van Den Hul Maintream netsnoer