Benz-Micro Ace


René van Es | 20 december 2002 |

Swiss Made was en is een aanduiding die staat voor kwaliteit. Geen land ter wereld heeft onder meer een horloge industrie weten op te bouwen als deze Alpen natie. Fameuze merken als Rolex, Patek Philippe, IWC bestaan sinds mensenheugenis en hebben een grote invloed gehad op het ontwikkelen van een machine industrie. Want waar fijnmechanisch en precies gewerkt moet worden, zijn ook de werktuigen noodzakelijk. Misschien is het wel vanuit de horloge industrie en fijnmechanische ontwikkeling dat Benz-Micro zulke precisie instrumenten als pick up elementen kan leveren. Het gedeeltelijke handwerk van Albert Lukaschek.

De Ace

De Ace, wat staat voor Advanced Cartridge Engineering, is de laatste ontwikkeling van Benz-Micro. Deels is dit nieuwe element afgeleid van de beroemde Glider. Zo is het spoelhuis van aluminium en de cantilever van boron. De diamant is een naakte line-contact die van Fritz Geiger afkomt met een afronding van 6 x 40 uM. Het spoelhuis is ingegoten in doorzichtig acryl, waarmee eenzelfde vorm ontstaat als de veel duurdere Ruby en Reference. De Ace is leverbaar in drie versies. Een low output versie die 0,35 mV afgeeft, een medium versie van 0,8 mV en een high output versie die tot 2,5 mV komt. Alles gemeten bij een snijsnelheid van 3,54 cm/s. De aanbevolen afsluitimpedantie is resp. 100, 200 en 1000 ohm, oplopend voor ieder element tot 47 kOhm. In alle drie de uitvoeringen is het eigengewicht 8,8 gram. Grappig detail is dat de low output versie knalrood is, de medium versie transparant en de high output blauw. De prijs is voor elke uitvoering gelijk gehouden met 580 euro. Meegeleverd met het element worden twee maten schroefjes, een schroevendraaier en een kleine waterpas die behoorlijk nauwkeurig is. Ideaal is de montage van het element omdat er schroefdraad is getapt in het element huis zelf (het metalen deel) waardoor niet geknoeid hoeft te worden met moertjes en ringetjes. Dat voorkomt een hoop ergernis en maakt de kans op beschadiging tijdens de montage erg klein. Niet leverbaar is een beschermhuls voor diamant en cantilever. Voorzichtigheid blijft dus geboden.

Pro-ject armen

De Benz-Micro Ace low output (rood) heb ik gemonteerd in een Pro-ject Perspective met aluminium 9 inch arm. De naalddruk stel ik in op 1,9 gram, later experimenteer ik daar nog iets mee, maar dit blijkt de juiste waarde. Aan de Pro-ject een Siltech New York MXT interconnect. Daarachter een Transrotor phono amp, ingesteld op 100 Ohm en een versterking zodat aan de uitgang 5 mV beschikbaar is. Met een tweede New York ga ik naar de versterker. Ik speel een groot deel van de tijd met een McIntosh MA 6900 geïntegreerde versterker, maar ga om echt een oordeel te vormen aan de slag met de eigen versterkers (Clearaudio/Monarchy Audio). Om elk apparaat separaat te noemen is hier geen plek, dus kijkt u daarvoor onderaan de recensie. Als tegenspeler van de Ace staat er een Garrard met eveneens een 9 inch Pro-ject arm (carbon versie), eerst met een Highphonic element dat later is vervangen door een Glider L2, eveneens van Benz. Zowel de Ace als de Glider vragen de nodige inspeeltijd en hebben elk tussen de 20 en 40 uur in staan draaien. Ondertussen draaide ik cd’s of keek tv.

Benz-Micro Ace

Stevig

Het eerste dat opvalt als je kijkt naar het element zoals dat spoort op de plaat, is dat de combinatie arm/element correct is. Geen nare slingeringen die leiden tot ontsporing of (hevig) schudden van de arm. De Ace voelt zich goed thuis in de middelzware aluminium buis. Dat uit zich in het feit dat gedurende de gehele testperiode nooit hinderlijke aftastvervorming waarneembaar was. Wel opvallend dat als het volume dichtstaat van de versterker sommige harde passages op de plaat goed hoorbaar zijn vanuit het mechanisme van de platenspeler. De arm staat “te zingen”. Overigens treed hetzelfde effect op met een Glider in de beter gedempte carbon arm. Vermeld moet worden dat ik naast de spelers zit en de luidsprekers aan de andere kant van de kamer staan, en vrij ongewone opstelling. De aftasteigenschappen en resonanties zijn op het gehoor gecontroleerd met CBD STR testplaten, die ik zuinig heb bewaard uit de gouden periode van de lp. Om na de testtonen te kunnen gaan luisteren naar waar een element voor is geschapen, muziek.

Ik doe een willekeurige greep tussen de cassettes met platen en kom tevoorschijn met Claudio Arrau die de ‘Samtliche Werke für Klavier und Orchester’ van Chopin uitvoert. Een driedelige cassette waarvan ik de eerste vier kanten uitzit. Arrau speelt piano en tilt het solo instrument boven het orkest uit. Het staat als een rots vooraan op het podium, met daarachter de overige orkestleden. De vleugel klinkt krachtig en met een hoge mate van natuurlijkheid. Het geluid is rijk aan dynamiek doch subtiel waar dat is vereist. Zelden hoor je zo goed het onderscheid tussen het spel van de linker- en de rechterhand. De vleugel staat ongeveer tussen de speakers en het orkest is daarachter geplaatst. Geen opdringerig geluid. Het spel van het orkest zelf uit zich niet in een hoog oplossend vermogen. Ik verdenk de opname meer dan het element in deze, omdat bij andere platen de subtiliteit wel naar voren kwam. Mijn eigen luisterruimte is bovendien debet aan te veel laag. Dat uit zich dan ook met de lp ‘Twist in my sobriety’ van zangeres Tanita Tikaram. Het laag is te nadrukkelijk aanwezig. De stem van Tanita donker en vol. Mooie F- en S-klanken zijn hoorbaar. Heel natuurlijk allemaal. Het slagwerk is in de hogere regionen fraai neergezet en bekkens laten zich weergeven als bekkens. Het tweede nummer van deze kant van de lp heeft als titel ‘Poor cow’. In de stem een verrukkelijke sexy heesheid. Levendig staat Tanita ver voor de band. Een klein juweeltje.

Benz-Micro Ace

Meer luisterplezier

Ik mag graag van de ene stijl naar een andere overstappen en pak Oscar Peterson op. Tijdens de gestreken bas op ‘We get requests’ hoor je al snel hoe goed een Ace het laag naar voren haalt. Veel beter en steviger dan bijvoorbeeld mijn Highphonic. Het element heeft lef in zijn donder. Dat heeft als negatief gevolg dat het laag te nadrukkelijk aanwezig kan zijn. Zo valt de piano van Peterson zelf teveel weg tegen de bas van Brown. Brown mompelt en maakt geluid tijdens zijn spel. Dat is wel goed hoorbaar. De swingende muziekstukken van de lp uit begin jaren ’60 laten een Peterson horen waar ik het meeste van geniet. De later uitgebrachte cd van deze opname heeft minder sfeer en emotie dan de grote zwarte schijf. Van een totaal andere orde, evengoed een klassieker, is ‘Dark side of the moon’ van Pink Floyd. Honderden malen gedraaid en met zoveel zorg behandeld dat ruis uit de groeven nauwelijks hoorbaar is. Een sterk punt trouwens van de Ace, die veel detail laat horen, wat dan gelukkig niet tot gevolg heeft dat alle tikjes en stofjes uitvergroot worden. Ook met deze lp ligt de nadruk op stevigheid. Eerder donker dan lichtvoetig. De luchthaven geluiden van een gehaaste reiziger overstemmen niet de duidelijk verstaanbare stem uit de omroepinstallatie ter plaatse. De effecten op de plaat worden optimaal benut en het laag gaat diep. Aangekomen bij ‘Time’ schrik je overeind van de heldere klokken die hard en metalig (in dit geval een compliment) de kamer vullen om langzaam tikkend weg te sterven in de muziek.

Harlekijn records van Herman van Veen bracht in vroegere jaren werk uit van zangeres Lucy Steymel. Haar mooiste lp is ‘Gift from a stranger’. De Benz-Micro Ace tovert het snarenspel van Harry Sacksioni naar voren en je luistert naar het metaal dat getokkeld wordt. De opname die gekenmerkt is door puurheid neemt de extra druk in het laag weg. De zuivere stem van Steymel wordt met natuurlijkheid weergegeven en de S-klanken zijn ook hier opvallend in positieve zin. In het achtergrond koor laten de mannen en de vrouwenstemmen zich duidelijk scheiden. Al met al een zeer plezierige ervaring om deze lp met de Ace te beluisteren. Een andere zangeres met een ander genre speelt minder en laat een vlak geluid horen. De opvallende vormen van Dolly Parton hoor je niet terug in opvallend goede weergave. Leuk, netjes maar nooit spektakel. Spektakel dat je wel krijgt met een tweetal Sheffield Direct-to-disk recordings. De eerste is van Dave Grusin. Kant één nummer één was nooit te draaien met de Highphonic/Pro-ject omdat de solo piano in combinatie met de eigen resonantie van de arm het geheel teveel in beweging bracht. De naald bleef in de groef, maar het was niet om aan te horen vanwege “wow”. Nu is het wel mooi. Ik geniet van xylofoon en bas die het piano spel ondersteunen. Strak en zuiver. Track twee bevat de herkenningsmelodie van de vroegere tv serie Baretta. Het ‘Keep your eye on the sparrow’ is dynamisch en vol percussie. Het luistert met de Ace op het puntje van je stoel. Beter kan, maar tegen een prijs, lijkt de Ace duidelijk te willen maken. Tenslotte draai ik van hetzelfde Sheffield label Harry James met ‘The King James version’. Een forse Big Band uit vroeger jaren. Oh wat een mooie bekkens staan hier op. Het zingt en elk ringetje hoor je. De brushes strijken over het koper. Het geheel spettert en blazers staan full power hun lol te beleven. Solo’s die geblazen worden staan ook solo in de kamer. Met daarachter de band zelf. De zoete herinnering die ik heb aan het filigraan hoog van de Highphonic wordt niet gehaald, het komt wel behoorlijk in de richting. Trompetten zijn van metaal met de Ace. Hard, soms schel, dan weer romantisch. Een heel mooie balans is gevonden. Luister maar eens naar ‘Cherokee’ en je weet wat ik bedoel. Dan blijf je niet op je stoel zitten.

Benz-Micro Ace

Troefkaart?

Is de Ace de “aas” die Benz ermee hoopt te scoren. In aanmerking nemende de vraagprijs van 580 euro, de perfecte afwerking, twee jaar geboden garantie, aftasteigenschappen en geluidskwaliteit is de Ace zeer de moeite waard om op de shortlist te zetten. Vanaf een niet te dure arm met een middelmatig effectief gewicht is element goed inzetbaar. Hoe beter arm en loopwerk, hoe meer resultaat mag worden verwacht. De combinatie Pro-ject met Benz slaagt wonderwel en geeft beide de ruimte zich te etaleren, waarin de Ace niet de beperkende factor lijkt. Wat het element mist, is de verfijning die op een hoger niveau mogelijk is. Stelt daar tegenover een opvallend robuust geluid met een eigen stijl en swing. Hoe meer dynamiek op de plaat staat, hoe lekkerder de Ace zich schijnt te voelen. Het aanbod in dit segment van de markt is al niet zo groot en Benz verdient een eigen plek. Het element doet mij sterk denken aan de beste MC types uit vroegere gloriejaren van de LP. Wat toen als top gold tegen schier onbetaalbare prijzen, is nu op de markt bereikbaar voor een groter publiek. Kenners van MC elementen herkennen ogenblikkelijk de handtekening van dit type element in de Ace. Een MM element is gewoon anders, zachter, lieflijker en minder open. Dealers van Benz-Micro zijn door het gehele land te vinden. Luister er eens naar met eigen muziek, een aangename verassing ligt om de hoek.

Importeur
Sound Design
Tel/Fax: 0516-577236
E-Mail: jelsound@hotmail.com

Gebruikte apparatuur

Pro-ject Perspective platenspeler met 9” aluminium arm
Garrard 301 motor unit op DIY console met Pro-ject 9” carbon fiber arm
Highphonic MC-A300 element
Benz-Micro Ace low output element
Benz-Micro Glider L2 element
Transrotor Phono amp
Teac VRDS-T1 CD loopwerk met Trichord Clock 2
Monarchy Audio DIP Mk 2 anti jitter box
M-Audio Superdac 2496 D/A converter
Musical Fidelity Elektra E50 tuner gecombineerd met MF X-10D
Marantz DV6200 dvd speler
Clearaudio Balance voorversterker
Monarchy Audio SE-100 klasse A mono eindversterkers
McIntosh MA6900 geïntegreerde versterker
JMlab Electra 926 luidsprekers
JMlab Electra SW900 actieve subwoofer
Interlinks analoog: VdH The First Ultimate, Puresonic 8010A XLR, Linn Analogue, TAF Next II, Belden, Profigold S-video, Siltech Mxt Professional Series New York
Interlinks digital: Apogee Wide-Eye
Interlinks digital optisch: Audioquest
LS-kabels: Ocos
Accessories: Kemp Elektroniks Power Source netfilter, ferriet clamps, Standesign Saturn 5 audio meubels, Target VW1 wandbeugel, Master base Mbase/1 plaatjes, Kemp, Lapp en rubber netkabels, WBT en Sharkwire stekker material