Home Cinema Zoals Het Hoort

Home Cinema is dé manier om thuis van films te genieten zoals je dat in de bioscoop gewend bent. Maar om het zeer hoge kwaliteitsniveau van echt bioscoopgeluid te evenaren is meer nodig dan een standaard 5.1 setje, een druk op de auto-EQ knop en er dan het beste maar van hopen.

Bij het samenstellen, opbouwen en afregelen van een high-end Home Cinema installatie komt veel meer expertise kijken dan je misschien zou denken. Die expertise is in Nederland redelijk dun gezaaid en wie het beste van het beste wil komt vroeg of laat bij Beter Beeld & Geluid in Hilversum terecht. Hun nieuwe high-end Home Cinema ruimte herbergt het neusje van de zalm op bioscoop-voor-thuis gebied, waarmee verpletterend realistische demonstraties te geven zijn. En hoewel je zoiets eigenlijk in levenden lijve moet ondergaan om het te begrijpen, zal ik verderop in dit artikel toch een poging wagen om het te beschrijven.

De achtergrond
Beter Beeld & Geluid is het geesteskind van Bjorn Mateijsen en Garmt van der Zel. Ze ontmoetten elkaar in de tijd dat ze allebei hifi-recensies schreven voor een populaire website en er bleek al snel een klik te bestaan. In 2004 besloten ze hun gezamenlijke passie voor muziek en film om te zetten in een eigen winkel, waar ze volledig naar hun eigen hoge maatstaven de markt van hoogwaardige stereo muziekweergave en Home Cinema konden voorzien. Bjorn zegt hierover: "We hebben van het begin af aan een duidelijke keuze gemaakt voor een minimaal kwaliteitsniveau waaraan we altijd willen voldoen. De apparatuur waarmee we dat niveau bereiken, behoort inderdaad niet tot de lagere prijsklasse. Dat verhoogt de drempel, dat realiseren we ons, maar we willen geen compromissen sluiten." Garmt beaamt dat en verduidelijkt: "Een goed Home Cinema systeem is maatwerk. Het vereist dezelfde mate van aandacht en expertise die nodig is voor een goed stereo-systeem. Wij hebben veel meer kennis over Home Cinema dan de gemiddelde hifi-zaak, maar we hanteren een bijna idealistische insteek. We willen altijd en binnen elk budget een zo goed mogelijk systeem afleveren. Een complete Home Cinema set met luidsprekers, versterking, processor, alle bekabeling, scherm en projector die aan onze maatstaven voldoet, begint bij pakweg 12.000 euro. En vanaf dat punt is The Sky The Limit. De gewenste prestatie bepaalt de prijs."

Dat het inderdaad meer is dan vijf luidsprekers en een subwoofer neerzetten wordt nogmaals door Garmt benadrukt: "Wij vinden dat het doel van Home Cinema een zo goed mogelijke bioscoop-ervaring moet zijn. Daar hoort dus een groot scherm bij met een topklasse projector. En de ruimte moet ervoor aangepast worden. Veel mensen onderschatten de invloed van de kamer op een Home Cinema systeem. Er is toch zo'n knopje om dat allemaal mee in te regelen? Ja, dat is er wel, maar daar haal je nooit het niveau mee dat wij kunnen bieden. En daar blijft het niet bij. De invloed van de ruimte is voor Home Cinema anders dan voor stereo, iets wat je goed merkt als je een bioscoopzaal binnenstapt. Die hebben een erg korte nagalmtijd omdat de surroundprocessor dan optimaal zijn werk kan doen, zonder dat de akoestiek van de ruimte in de weg zit. We werken daar tegenwoordig veel voor samen met de akoestiek-specialisten van Mutrox, die ons ook geholpen hebben met het ontwerpen en bouwen van onze nieuwe demoruimte. Maar niet alleen de akoestiek moet aangepast worden. Om de omgeving zo neutraal mogelijk te houden, bouwen we de luidsprekers het liefst in."

"De beste luidsprekers voor Home Cinema zijn daar trouwens ook voor ontworpen. Ook daar sluiten we geen compromissen in. De wanden moeten een donkere kleur krijgen en het moet met de lichten uit echt helemaal donker kunnen zijn, ook weer om zo min mogelijk visuele afleiding te creëren. Alleen dan kun je je volledig op de film concentreren. Dat geldt natuurlijk alleen voor de allerbeste installaties die we afleveren. Niet iedereen kan of wil zo ver gaan. Daarom is de nieuwe demo-ruimte ook zo gemaakt dat we er een oneindig aantal variaties aan apparatuur en luidsprekers in kunnen plaatsen. Flexibiliteit is nodig om elke klant zo goed mogelijk van dienst te kunnen zijn en daar hebben we natuurlijk rekening mee gehouden. Ook met een Home Cinema installatie die in de woonkamer moet worden geplaatst, kunnen we een zeer hoog niveau bereiken."

De demoruimte

We verplaatsen ons naar de nieuwe demo-ruimte waar Garmt uitleg geeft over de keuzes die gemaakt werden vóór en tijdens het bouwen ervan. We beginnen bij de ruimte zelf. Die is dus door Mutrox ontworpen en gebouwd. Het is een echte 'room-in-room', een kamer in een kamer, met een vloer die door middel van veren ontkoppeld is van de ondergrond, wanden die op die zwevende vloer rusten en op hun beurt met veren aan de muren zijn bevestigd. Het zware plafond ligt dan weer op de wanden. Alle holle ruimtes rondom zijn opgevuld met een speciaal soort akoestisch schuim. Waar nodig zijn de binnenwanden extra verzwaard met een combinatie van materialen, die per project kan verschillen om het beste resultaat te bereiken. De geluiddemping van binnen naar buiten is zo goed dat je niets hoort. Alleen als je ongezond hard speelt hoor je een soort gefluister. Andersom werkt het natuurlijk ook. Geluiden van buitenaf dringen niet in de kamer door.

"De kamer-in-kamer heeft dus niet alleen de functie om de relatie met de buren goed te houden, maar ook om een ongestoorde filmervaring mogelijk te maken. Op de wanden en aan het plafond zijn op strategische plaatsen dempers en diffusers aangebracht, die reflecties van direct geluid door absorptie of verstrooiing tegengaan. Hierdoor wordt de ruimte 'oneindig groot' en kan de surround-processor zijn werk het beste doen. Je hoort dus echt alleen galm die in het filmgeluid zit, waardoor je veel luider kunt draaien zonder dat het geluid dichtloopt. Daar werken de processor en de gebruikte versterkers trouwens ook aan mee. Het JBL Synthesis systeem dat in de ruimte is ingebouwd, maakt op elk individueel kanaal gebruik van de uiterst geavanceerde SDEC processor. Die doet eigenlijk het belangrijkste werk; niet alleen EQ, maar ook looptijden, volume en actieve filtering. De surround processor doet niets meer dan de verschillende kanalen naar de SDEC processor sturen. Het instellen van de SDEC processor gebeurt met 8 zeer hoogwaardige en genummerde microfoons die vóór elke meting door de processor worden gekalibreerd. De processor wordt altijd door de dealer ingeregeld. Het is een kostbaar, maar essentieel onderdeel en het resultaat is onvergelijkbaar. JBL Synthesis systemen worden niet voor niets in de screening-rooms in Hollywood gebruikt. Het JBL Synthesis systeem is afgeleid van het JBL Pro systeem dat in de meeste topklasse bioscopen zit. Garmt zegt hierover: Bij de Harman Group, waar JBL onder valt, hebben ze echt de grootste ervaring op het gebied van luidsprekerontwikkeling. Hun geschiedenis gaat feitelijk bijna 80 jaar terug, tot de Western Electric hoornluidsprekers die toen in bioscopen werden gebruikt. De Synthesis en Pro series van JBL gebruiken trouwens nog steeds hoorns, omdat die het geluid beter richten. Op die manier heb je ook weer meer controle over de akoestiek. Bovendien kunnen hoorns de enorme dynamiek van het filmgeluid veel beter verwerken. Stel je een pistoolschot voor in een filmscène die voor de rest bijna helemaal stil is. Dat knalt er letterlijk en figuurlijk uit. Dynamieksprongen van 60 dB of meer zijn geen uitzondering, en dat is echt veel meer dan bij stereo-weergave."

"Je hebt ook krachtige versterkers nodig om dat zonder vervorming weer te geven. Wij gebruiken daar twee Mark Levinson No535 5-kanaals eindversterkers van 200 Watt per kanaal voor. De vijf frontluidsprekers achter het akoestisch transparante projectiescherm zijn samengesteld uit de Synthesis One Array Series en hebben aparte behuizingen voor het laag en het midhoog. Als surroundluidsprekers gebruiken we vier keer de Synthesis S4Ai, die je kunt schakelen tussen een gerichte of juist een meer diffuse weergave. De subwoofers tenslotte zijn twee 18-inch exemplaren die worden aangestuurd door JBL Synthesis S820 eindversterkers van ieder 800 Watt."

Naar de bioscoop!
Ter illustratie laat Garmt me nog enkele fragmenten zien die de topklasse van deze demoruimte moeten bewijzen. We beginnen met de eerste scne uit de Pixar tekenfilm Ratatouille, waarin de hoofdrolspeler Remy de rat en zijn dikke broer Emile door een oud vrouwtje worden beschoten met een hagelgeweer. Nu weet ik dat de Home-Cinema van Beter Beeld & Geluid ook beschikt over met de film meebewegende stoelen van D-Box, maar die stonden op mijn verzoek niet ingeschakeld. De knallen van het geweer gaan echter zo tekeer dat mijn stoel letterlijk beweegt onder de geluidsdruk, waardoor ik voor de zekerheid vraag of de D-Box stoelen stiekem toch niet een beetje aan staan. Nee dusÉ Het geluid is net zo schoon als het grote beeld dat door de JVC D-ILA projector op het licht gebogen akoestisch transparante scherm wordt geprojecteerd. De openingsscne uit de tweede Transformers film is daardoor ongelooflijk indrukwekkend. Omdat het geluid zo onvervormd is, geeft het niet dat het behoorlijk hard staat. Het klinkt gemakkelijk, losjes bijna, maar met een enorme zelfverzekerdheid en dito impact. Een grote bak popcorn erbij en je bent zo een middagje kwijt in deze bioscoopÉ En niet alleen films klinken fantastisch, ook muziek doet het - in tegenstelling tot goedkopere surround-setjes - heel erg goed op dit systeem. Een live-concert van The Police uit 2008 is genieten geblazen. Alle fijne nuances van het ongelooflijk virtuoze percussiespel van Stuart Copeland in het nummer 'Wrapped Around Your Finger' zijn hoorbaar en geven mij als oude fan werkelijk rillingen van genot. Als ik na het fragment met een hoorbare brok in mijn keel tegen Garmt zeg dat ik die Blu-ray MOET hebben zegt hij lachend: "Ja, dat doet die set inderdaad met je." En daarmee vat hij in één bijna terloopse opmerking samen waar Beter Beeld & Geluid al bijna tien jaar onvermoeibaar aan werkt: het perfectioneren van de beleving.

Conclusie
Het is duidelijk: dit niveau van film kijken heb ik - buiten sommige bioscopen -nog nergens meegemaakt. De enorme Home Cinema vakkennis en het grote enthousiasme van Bjorn en Garmt maken Beter Beeld & Geluid in Hilversum tot een unieke winkel. Het prijsniveau mag dan misschien een beetje een zelfgekozen drempel vormen, de manier waarop deze heren hun vak uitoefenen is dat zeker niet. Wie op zoek is naar het hoogste niveau op het gebied van Home Cinema moet er zeker eens een kijkje gaan nemen.

Beter Beeld & Geluid heeft twee vestigingen:
Vestiging Hilversum
1e Oosterstraat 21211 
LB Hilversum
Tel: 035-6215346

Vestiging Zevenbergen
Looierij 114762 
AM Zevenbergen
Tel: 0168-335180
www.beterbeeldengeluid.nl