CEDIA 2002
CEDIA EXPO 2002 in Minneapolis
De CEDIA is een van de grootste Home Theater/Home Installation/Home Automation shows ter wereld, bedoeld voor dealers, custom installers, journalisten en fabrikanten en werd dit jaar gehouden in Minneapolis, Minnesota, USA. Op deze show laten een enorme hoeveelheid instanties uit de industrie hun produkten en diensten zien en worden er diverse zeer goed aangeschreven cursussen gegeven. Ik werd via Transtec door SIM2/Seleco (een Italiaanse Home Theater projectorfabrikant) uitgenodigd om de introduktie mee te maken van de nieuwe RTX rear projection televisie en de nieuwe HT300 PLUS DLP-projector van het merk. Er werd ook gelegenheid gegeven tot het bezoeken van de beurs, waar hiervan het eerste verslag, dat zich vooral richt op de beeldweergave.
De Verenigde Staten lopen wat betreft Home Theater echt mijlenver voor op Europa. Vooral op het gebied van beeldweergave: waar ze in de States al kijken naar HDTV, weet men hier pas net wat "progressive scan" betekent. HDTV (High Definition Television) is een nieuwe digitale breedbeeld uitzend- en beeldnorm voor beeldweergave, met een aanzienlijk hogere resolutie dan normaal NTSC of PAL video (zoals we dat kennen van DVD) en bovendien Dolby Digital 2.0 of 5.1 geluid. De resoluties zijn t.o.v. DVD (480 lijnen in NTSC) bij HDTV verhoogd naar 720p (progressief) en 1080i (interlaced). Vele netwerk stations in de VS (CBS, NBC, HBO, etc. etc.) zenden TV-programma`s uit in dit formaat. De ontvangst van die programma`s is eenvoudig: een simpele kleine sprietantenne en een "set-top" box zijn voldoende. Ook de displays om dit moois weer te geven zag ik al voor $2,000 in de diverse krantjes staan. In Nederland is dit alles complete toekomstmuziek en ik zie geen introductie van dit medium in de komende 5 jaar. Toch is Engeland ook al bezig met HDTV, dus wie weet…
Een rivaliserend formaat van D-ILA is DLP. Texas Instruments (http://www.ti.com), tot nu toe enige producent van DLP, introduceerde op de CEDIA zijn nieuwe HD2 DLP chip. Met een aspect ratio van 16:9 en een resolutie van 1280 x 720 is dit de perfecte basis voor zeer goede DLP projectoren. T.o.v. de HD1 chip heeft deze chip een verbeterd contrast en zwartweergave. Projectoren met deze chip werden gepresenteerd door Infocus® Corporation (ScreenPlay 7200), Marantz (VP-12S2), SharpVision (XV-Z10000U), SIM2 Multimedia (HT300PLUS en RTX rear-projection display) en Yamaha (DPX1000). Over de SIM2 projector schreef ik al eerder: een zeer indrukwekkend beeld.
PLUS was aanwezig met hun Piano HE-3200 projector, ook in Nederland verkrijgbaar. Deze DLP-projector heeft een nieuwe prijsoorlog veroorzaakt, door zijn lage prijs en goede prestaties. De projector gebruikt een 16:9 paneel met een resolutie van 848x480 pixels. Perfect voor NTSC DVD, maar iets minder voor PAL DVD. De projector heeft zelfs een DVI-D input. Concurrenten voor deze projector zijn o.a. de Panasonic PT-AE100, de Epson TW-100 en de nieuwe projectoren van Theme Scene.
Een nieuwe speler op CRT projectoren gebied is Hi-Rez Projection Inc. die projectoren van het merk Crystal View op de markt zet. Crystal View is een voortzetting van Vidikron, dat inmiddels niet meer bestaat. Er worden drie modellen geleverd, met een prijs tussen $28.000 en $60.000.
Nog een bekende naam in de States op CRT gebied is TAW (http://www.taw.biz), die de HD800 en HD900 op de markt zet. Helaas geen demo van deze projectoren gezien, maar wel van de TAW The Evolution. De enige LCOS (Liquid Crystal On Silicon) projector die ik op de show zag. Uiteraard met digitale video ingang (tot 30 m), totaal op te waarderen van SXGA (1365 x 1024) naar WUXGA (1920 x 2000) resolutie, met een interne panamorphe lens (maakt van een 4:3 beeld optisch een 16:9 beeld, dus met behoudt van resolutie) en bovendien een van de stilste projectoren op dit moment. Van het beeld was ik helaas niet onder de indruk. Blijkbaar is de LCOS technologie nog niet compleet volwassen, want ik zag een flets beeld met slechte kleursaturatie, een niet meer dan redelijk zwart en veel onrust in details.
Een andere grote speler op CRT gebied blijft uiteraard Barco (http://www.barco.com). Helaas waren hun demo`s niet algemeen toegankelijk, maar een collega had het genoegen naar het nieuwe DLP-produkt van Barco te mogen kijken: de Cineversum 80. Een superieure DLP-projector met de Texas Instruments HD1 chip en een speciaal ontwikkeld kleurenwiel, voor vermindering van "regenboof effect". Ik heb de projector gezien bij Barco in België en zag een extreem rustig DLP beeld van topklasse. Goedkoop is de Cineversum 80 niet (ongeveer $20.000). De Cineversum 80 wordt op dit moment leverbaar in Nederland door Inter VCD (http://www.inter.nl)
Loewe (http://www.loewe.de) presenteerde de Loewe Aconda 38", `s werelds grootste HDTV direct view televisie. Het blijft raar dat de Loewe modellen die we zagen vrijwel hetzelfde lijken als de modellen in Europa, maar gewoon mogelijkheid hebben tot weergeven van HDTV en progressive scan. hetzelfde is het geval bij Philips, waar de "Pixel Plus" modellen gewoon HDTV weergeven. Wij moeten het in Europa doen met een verkoopverhaal voor de Pixel Plus techniek, puur ontwikkeld om een HDTV beeldbuis ook in Europa te kunnen gaan gebruiken, niet om een beter beeld te garanderen. Dit is niets anders als de consument om de tuin leiden.
CEDIA 2002
Het is duidelijk dat het gebruik van DVD-spelers met SDI-uitgang (Serial Digital Interface, een digitale video uitgang) erg populair zal gaan worden, omdat het beeld digitaal bewerkt kan worden door een scaler. Als de scaler dan ook nog een DVI (Digital Visual Interface) uitgang heeft, en de projector een DVI ingang, is het volledige pad van DVD tot projectie digitaal. Een grote verbetering, zonder de onnodige A/D/D/A stappen die vaak noodzakelijk zijn.
Een voorbeeld van een dergelijk product is de Immersive HOLO3DGRAPH PCI Video Processor Card (http://www.immersiveinc.com). Deze accepteert SDI,component, S-Video en composite en kan in een PC gebruikt worden. De de-interlacing wordt gedaan door een Faroudja DCDi Video Processor en de kaart heeft een eigen GUI voor het kiezen van de diverse instellingen van de kaart.De Immersive kaart in complete scaler met deze kaart (Goliath) wordt reeds geleverd in Nederland door ITC Home Theater in Emmeloord (http://www.hometheater.nl). De fabrikant levert ook zelf een complete scaler in een behuizing: de aSimilator. Verdere noemenswaardige nieuwe producten op het scaler/video processor vlak waren de Focus Enhancements (bekend van de Quadscan) Centerstage CS-1 ($1.995) en CS-2 (ook leverbaar met SDI optie voor $399, zonder SDI is de prijs $2.495). Voor meer info: www.focusinfo.com. Ook TAW kan met zijn Rock scaler natuurlijk niet onvermeld blijven. Wellicht is de Rock wel de meest geavanceerde scaler op dit moment en geschikt om van werkelijk iedere beeldbron een fantastisch plaatje te maken, werkelijk compleet toegesneden op de gebruikte display. Via Internet kan de scaler up-to-date gehouden worden. Ook hier is een SDI ingang uiteraard voorhanden. Ook Extron (http://www.extron.com), vooral bekend om hun video-switches maakt een scaler met SDI ingang: de DVS 204.
Videon Central (http://www.videon-central.com) is een nieuwe naam, maar een belangrijke, want zij voorzien Krell, Madrigal (Proceed) en EAD DVD-spelers van de-interlacing. In de Omega One bieden zij een line-doubler als de iScan Pro, maar dan met meer inputs, video instellingen en geheugens. Key Digital (http://www.keydigital.com) kreeg op de CES 2002 (Consumer Electronics Show) 5 awards voor hun producten, waaronder video switches, scalers en transcoders. Laatsgenoemde apparaatjes zijn zeer interessant. Zij bieden de mogelijkheid om component om te zetten naar RGBHV, wat heel bruikbaar is voor projectoren met RGBHV ingangen, maar geen component ingangen. Er is ook een apparaat dat het omgekeerde doet.
In het volgende verslag zal ik ook nog berichten over de nieuwtjes op het gebied van geluidsweergave.