REVIEW

Effi Briest

Jan Luijsterburg | 28 januari 2010

De afdeling ellendige vrouwenlevens in de wereldliteratuur. Effi Briest van Theodor Fontane is qua reputatie vergelijkbaar met Anna Karenina, Eline Vere en Madame Bovary. Het boek stamt uit 1894 maar verrassend fris van taal en psychologisch inzicht. Fassbinder maakte in 1974 een even tegendraadse als geslaagde verfilming, met een scherpte die in de nieuwe versie van Hermine Huntgeburth ver te zoeken is.

Effi BriestNet als het recente Buddenbrooks beginnen we op de dansvloer, tussen de ruisende jurken. Effi, een knap meisje uit de gegoede burgerij, wordt opzichtig gekoppeld aan een veel oudere man, baron von Innstetten. Volgens haar ouders een niet te missen partij, een lot uit de loterij. Effi’s gevoelens gaan meer uit naar haar neef Dagobert, maar er valt voor haar niets te kiezen. De huwelijksnacht voelt als een verkrachting en Effi belandt in een even luxueus als saai bestaan. Een kind verandert daar niets aan. Het huis vol personeel is voor haar een waar spookhuis. De baron is echter veel op reis, wat Effi de ruimte geeft seksueel genot te ontdekken met de charmante majoor von Crampas.

Als haar affaire jaren laten aan het licht komt daagt von Instetten Crampas uit voor een duel, wat ook toen al als een ouderwetse en tamelijk belachelijke reactie gezien werd. De afloop is er niet minder fataal om. Effi wordt verstoten door man en familie. Waar het in het boek slecht met haar afloopt kiest Hermine Huntgeburth voor een ander eind. Effi is aan het eind van de film plots een krachtige, zelfbewuste vrouw die haar levensgeluk als het ware afdwingt.

Met Julia Jentsch (Sofie Scholl) en Sebastian Koch (Das Leben der Anderen, Zwartboek) heeft Huntgeburth geen geringe cast in huis, maar van magie is geen sprake. Het is lastig in Koch de saaie, gevoelloze potentaat te zien die hij moet spelen.

Effi Briest

Hoewel de film minder gelikt en daarmee geloofwaardiger vorm gegeven is dan de genoemde Buddenbrooks, plamuurt de nadrukkelijke aanwezige zoete soundtrack alles op storende wijze dicht. Waar het boek uitblinkt in de karakterontwikkeling is die in de film juist het zwakke punt. Het is vaak raden naar de motieven voor het vreemde gedrag van personages en de relationele verwikkelingen zijn oninvoelbaar. Uiteindelijk is het vooral het ongeloofwaardige eind dat deze op zich onderhoudende film onderuit haalt.

Aanvullende informatie:

Duitsland, 2009
Speelduur: 113 minuten
Regie: Hermine Huntgeburth
Met: Julia Jentsch, Sebastian Koch, Julia Köhler, Barbara Auer, Misel Maticevic
Beeld: 1:2,35
Geluid: DD 5.1
Uitgave: A-film 


EDITORS' CHOICE