Het verlaten van een traditionele manier van leven voor een onzeker bestaan in een grote stad is een thema in veel films uit tal van culturen. He Jianjun koos er voor de achterblijvers centraal te stellen in zijn nieuwste film. Het gaat hier om riviervissers op de Gele Rivier in de Chinese provincie Shanxi. Op documentaire wijze werd het even eenvoudige als barre dagelijkse bestaan vastgelegd in schitterende, verstilde beelden.
Centraal staan de neven Baowa en Laba, die er dagelijks samen op uit trekken om vissen te vangen. De werkwijze is primitief, de gemiddelde sportvisser is beter uitgerust. Niet zelden levert een dag werken weinig of niets op. De vissen worden bereid voor voorbijgangers, die meestal minder betalen dan afgesproken. De kleine gemeenschap staat volledig buiten de maatschappij, en bedruipt zich zo goed en kwaad als dat gaat zonder steun van sociale voorzieningen. Een oude oom, de pater familias, houdt deze manier van leven met overgave in stand. Onderwijs volgen is er niet bij voor de kinderen, en dan zit er niet veel anders op dan een vissend bestaan.
De prachtige beelden van het grijze landschap, gemaakt met een kleine videocamera, volgen het tempo van het vissen en van de opeenvolging van de seizoenen. Ze worden begeleid door de gedachten van vooral Laba, als voice over. Hij vertelt over de alledaagse zaken die zijn leven bepalen. Toppunt van vermaak is een avondje karaoke zingen met vechten toe. Of met heel veel mensen op een klein televisieschermpje naar een DVD kijken. 35 dumplings eten, dat had hij ook nog nooit gedaan.
De rivier is bijna in ieder shot van de film te zien. Een modderige stroom door een zandvlakte: de begroeiing die je normaal met een oever associeert is in geen velden of wegen te bekennen. Soms is de symboliek niet te missen, bijvoorbeeld als er een vis ontsnapt uit een opvangkist die als minibootje meegevoerd wordt. Dat moet wel Baowa zijn, die de getoonde manier van leven ontvlucht.
He Jianjun is een goede bekende van het Internationaal Filmfestival Rotterdam. River People werd gemaakt met geld van het Hubert Bals fonds, en de DVD is een uitgave van het festival. Als bonus is er een kort maar informatief interview met de regisseur. Jammer is dat ondanks de beeldverhoudingen gekozen is voor een niet-anamorfe mastering, op het inmiddels toch redelijk antieke 4:3 formaat. Gelukkig zijn de ondertitels redelijk hoog geplaatst, zodat de film zonder vervorming op een breedbeeldtelevisie te bekijken is, maar het blijft ten kosten van de beeldscherpte gaan.
Aanvullende informatie:
China, 2008
Speelduur: 88 minuten
Regie en scenario: He Jianjun
Camera: Guo Zhirong
Art direction: Ma Ke
Met: Shan Jingtoa, Shan Jingqin, Shan Haoshan
Beeld: 16:9 in 4:3 frame (niet anamorf)
Geluid: DD 2.0
Uitgave: Filmfestival Rotterdam Tiger ReleasesÂ
Distributie: de FilmfreakÂ
