Werkloosheid betekent aan beide zijden van het voormalige ijzeren gordijn nog steeds iets anders. Ulrich Seidl toont dit aan de hand van twee jongeren die de stap zetten naar de andere kant: verpleegkundige Olga verlaat Oekraïne voor Wenen, en de zelfs als bewaker mislukte Pauli maakt een omgekeerde reis. Ontluistering troef. 
Je ziet het er door de ruwe vormgeving niet meteen aan af, maar Import / Export zit strak en zorgvuldig in elkaar. Zo begint en eindigt de film in een ziekenhuis: we gaan van een kinderziekenhuis in Oekraïne naar een geriatrische afdeling in Wenen.
Na een openingsshot van een man in de sneeuw die tussen naargeestige flats vergeefs zijn bromfiets probeert te starten, zien we een pasgeboren baby zorgzaam behandeld worden door Olga en haar collega’s. Salarissen worden er niet meer betaald, en Olga verdient bij in de internetporno.
Dat het er daarbij tamelijk mensonterend aan toe gaat is niet verrassend, maar daarom niet minder vreselijk. Het brengt Olga tot de grote stap haar kind achter te laten bij familie en naar Wenen te gaan, op zoek naar werk. Meer als schoonmaakwerk zit er daar niet in, alles wat ze meer doet met de ontredderde en vaak ontaarde oudjes die op de dood liggen te wachten, levert slechts agressieve reacties van collega’s.
Met Pauli maken we kennis bij een groteske screening van kandidaten voor de vacature van beveiligingsbeambte die meer wegheeft van een militaire drilinstructie. Hij is een onaangenaam ettertje, dat alleen energie besteedt aan boksoefeningen, zijn pitbull en het kleineren van zijn vriendin. De vleesgeworden verveling komt uiteindelijk nog tot een zakenreisje met zijn nog aanzienlijk verder ontaarde stiefvader. Ze gaan oude gok- en snoepkasten plaatsen in enkele Oostbloklanden, waaronder Oekraïne. Het wangedrag van de stiefvader (de seksindustrie vanuit klantperspectief) brengt Pauli tot de stap ter plekke een baantje te zoeken.
Net als in zijn documentaires en zijn eerste speelfilm Hundstage houdt Seidl de westerse kijker een onaangename spiegel voor. Hij heeft een scherp oog voor de perverse uitwassen van de samenleving, waarbij het werken met niet-professionele acteurs de authenticiteit sterk verhoogt. Waar in zijn eerder werk ongemakkelijk lachen vaak de enig overgebleven reactie was voor de kijker, toont hij hier veel meer betrokkenheid met de hoofdpersonages. Er is uiteindelijk dit keer zelfs sprake van enige hoop. Seidl ziet die duidelijk meer in de arme Oostbloklanden, waar hij veel vooronderzoek verrichtte, dan in het geperverteerde westen. De film weet daadwerkelijk te ontroeren, en sorteert hierdoor wellicht een nog grote effect dan het meer cynische Hundstage.
De film duurt bijna drie kwartier langer dan op het doosje van de DVD staat aangegeven. Ook blijken er twee niet aangekondigde interviews te zien, met de regisseur en met cameraman Ed Lachman. Zijn strakke beelden zijn in goede kwaliteit overgezet naar het digitale formaat. Ook erg fraai is de trailer van de film, waarin fragmenten uit de beide verhaallijnen in tegengestelde richting langs elkaar schuiven. De structuur van de film wordt hiermee treffend gevisualiseerd. Geweldige, belangrijke film.
Aanvullende informatie:
Oostenrijk, 2007
Speelduur: 135 minuten
Regie en productie: Ulrich Seidl
Scenario: Ulrich Seidl, Veronika Franz
Camera: Ed Lachman, Wolfgang Thaler
Montage: Christof Schertenleib
Art direction: Andreas Donhauser, Renate Martin
Met: Ekaterina Rak, Paul Hofmann, Michael Thomas, Maria Hofstätter, Georg Friedrich, Natalija Baranova
Uitgave: Lumiere / Filmmuseum
Distributie: Video/FilmExpres
Website: http://importexport.ulrichseidl.com
