Een biografische film over Bob Dylan kan geen brave chronologische vertelling zijn zonder de aard van het subject geweld aan te doen. Dat heeft Dylan-liefhebber en filmmaker Todd Haynes goed begrepen. De man met vele gezichten krijgt hier letterlijk die gezichten, want zeven periodes uit het leven van Dylan tussen grofweg 1950 en 1980 worden gespeeld door zes verschillende acteurs.

De acteurs zien er verschillend uit en hebben een andere naam. Inspired by the music and the many lifes of Bob Dylan, staat er bij de begintitels, en dat is meteen de enige keer dat de naam Dylan wordt vernoemd. De fragmentarische opgebouwde film begint met het merkwaardige motorongeluk uit 1966, door Dylan aangegrepen om zich terug te kunnen trekken uit het gekkenhuis dat volgde op zijn overschakeling van protestfolk naar elektrisch rockjargon. In de film overlijdt hij zelfs aan het vermeende ongeluk; een van de vele momenten waarop de werkelijkheid niet letterlijk verbeeld wordt.

In die elektrische periode, met de geschokte folkies, Pete Seeger die de stroomkabels wil doorhakken en de ziekelijke media-aandacht in Engeland, wordt Dylan gespeeld door de acteur die uiterlijk nog het meest van allemaal op hem lijkt. Dat is grappig genoeg de enige vrouw: Cate Blanchett. Dat Todd Haynes wel iets heeft met androgyne zangers was al te zien in zijn glamrock pastiche Velvet Goldmine. Ruim tien jaar later vervreemdde Dylan zijn fans opnieuw van zich met zijn bekering tot een gospelzingende fanatieke Christen.

De karakters in de verschillende, door elkaar gemonteerde periodes laten letterlijk totaal verschillende personen zien. Daarbij is ook de filmstijl in ieder deel anders. Grofkorrelig zwartwit in de Pennebaker stijl, bijna letterlijke stijlcitaten uit Fellini’s 8½, maar ook passages in weldadig verzadigde kleuren in schilderachtige landschappen.

Heel geslaagd is de beginperiode, waarin Dylan Woody heet en gespeeld wordt door een zwart jongetje dat rondzwerft en op bezoek gaat bij het sterfbed van Guthrie. Het is zeker geen film die alleen uit heldenverering bestaat. Heath Ledger speelt Dylan als een vervelende klootzak die het zijn door Charlotte Gainsbourg vertolkte vrouw niet gemakkelijk maakt. De jaren zeventig periode (rond het Desire album), met Richard Gere die op zoek is naar zijn hond, blijft wat vaag rondcirkelen, maar over het algemeen is deze film een feest van herkenning, waarin geen minuut voorbij gaat zonder geweldige one liner. Bovendien zitten de ruim twee uur propvol schitterende muziek, zowel in originele als door hedendaagse artiesten gecoverde versies.

De DVD is voorzien van een uitvoerig en diepgaand interview met de regisseur, gemaakt bij het festival van Gent. Er is een versie in de handel met een fraai boekje, maar dat zat niet bij het recensie-exemplaar dat ik ontving. Een film die geen Dylan liefhebber zich mag laten ontgaan, en die ook voor niet ingewijden, gewoon als film, een erg boeiend experiment is.


Aanvullende informatie:
Verenigde Staten/Duitsland, 2007
Speelduur: 129 minuten
Regie: Todd Haynes
Productie: John Goldwyn, Jeff Rosen, John Sloss, James D. Stern, Christine Vachon
Scenario: Todd Haynes, Oren Moverman
Met: Cate Blanchett, Ben Whishaw, Christian Bale, Richard Gere, Marcus Carl Franklin, Heath Ledger, Charlotte Gainsbourg, David Cross, Bruce Greenwood, Julianne Moore, Michelle Williams
Beeld: 1:2,35 anamorf
Geluid: DD5.1
Extra: interview met Todd Haynes (26 minuten) en trailers
Uitgave: A-film 
Website: http://www.imnotthere-movie.com/site/
Soundtrack: http://www.myspace.com/imnottheresoundtrack