These – antithese – synthese, zo verloopt ontwikkeling volgens Hegel en Marx. Voorbeeld. In de jaren 70 had je superingewikkelde symfonische rock (tegenwoordig progrock), aanvankelijk enerverend, maar doodlopend in een sufheid die werd opgeblazen door de punk. Mars Volta is de synthese van de hemelbestormende complexiteit van Yes en King Crimson anno 1972 met de anarchistische energie van de punkbeweging.

Resultaat voor wie er open voor staat is een auditieve mindfuck van jewelste. Muziek die een voortdurende staat van extase oproept. Diverse generaties luchtgitaristen worden bediend, want dit is zwaar aanbevolen kost voor zowel de liefhebbers van het eerste uur van de genoemde bands als jongeren die hun tanden ergens in willen zetten, of ook wel eens stoned willen worden zonder inname van chemische substanties.

De uit At the Drive-in voorgekomen band rond muzikaal leider Omar Rodriguez-Lopez en tekstschrijver en zanger Cedric Bixler-Zavala ging tot nu per album steeds verder in complexiteit en chaos, en maakte het er daarmee niet gemakkelijker op voor haar publiek. Op Amputechture lijkt die ontwikkeling een halt toegeroepen. De acht tracks zijn weliswaar lang en knap ingewikkeld, vol tempowisselingen en climaxen, maar ze zijn nergens oeverloos, wat op Frances The Mute en het live album Scabdates nog wel eens het geval was. Iets minder over-the-top dus, er is zelfs een akoestisch nummer. Wat dichter bij het debuutalbum De-loused in the Comatorium, een `synthese` binnen het bandoeuvre, en strakker dan ooit. Hierdoor meer toegankelijk, zonder dat dit gepaard gaat met iets wat op compromis lijkt. Wellicht dat hieraan bijgedragen wordt door het even krachtige als economische gitaarspel van John Frusciante, die meespeelt om Omar de gelegenheid te geven zijn aandacht op de magistrale productie te richten.

Mensen die de CD-versie van het album beluisterden verbazen zich over het abrupte einde van sommige nummers. Dit komt omdat het album echt voor vinyl gemaakt is. Alle vier de plaatkanten eindigen in een loop van noise, die pas stopt als je de naald uit de groef haalt. Dat lukt dus niet op een CD. Daarnaast zijn er nog wel een aantal voordelen van de LP versie aan te voeren.

Allereerst komt het artwork beter tot zijn recht. De klaphoes toont het schilderij van Jeff Jordan in haar oorspronkelijke vorm, waar de afbeelding op de CD-versie gespiegeld is om het hierboven getoonde deel op de voorkant te krijgen. De vormgeving zet zich door tot op de platen zelf: wit en gemarmerd oranje vinyl en een fraai schilderij op de labels dat net zo gefragmenteerd is als de muziek zelf. De persing is prima; het geluid heeft de typisch jaren zeventig warmte van de oervaders van de progrock. Zwaar zwart vinyl had wellicht wat minder bijgeluiden in de stille passages opgeleverd, maar de platen klinken beter dan ik voor mogelijk gehouden had van picture disks. Organisch en dynamisch.

De plaatkanten vormen elk een afgerond geheel en de opsplitsing in vieren heeft het grote voordeel dat je na twintig minuten intensief luisteren kunt acclimatiseren en recupereren. 77 minuten onafgebroken Mars Volta achter elkaar is namelijk een behoorlijk zwaar te verteren dosis, en verslappende aandacht is wel het laatste wat deze muziek verdient of kan gebruiken. Een meesterwerk, en er komt nog veel meer. Wat een band.

Aanvullende informatie:
2LP, 8 tracks
Label: Gold Standard Laboratories / Universal
Website: www.themarsvolta.com