REVIEW

Pleasant Days

Jan Luijsterburg | 08 juni 2006

De sombere cover van de DVD laat het al zien: deze titel is een zwaar geval van ironie. Helemaal geen leuke dagen dus, en ook helemaal geen leuke film om naar te kijken. Filmfreak heeft vaak meer met wrang verontrustend dan met ‘leuk’, dus de bekroonde film van de jonge Hongaarse filmmaker Kornél Mundruczó past perfect in de collectie van deze onafhankelijke DVD-verdeler.

Pleasant DaysMundruczó maakt zich zorgen over zijn land, en dan vooral over de morele gesteldheid van de jeugd.
Hij toont die bezorgdheid in een portret van een stel nihilistische jonge mensen die geen enkele compassie voor de medemens kunnen opbrengen.
Ze krijgen klappen, delen er ook volop uit, maar het lijkt ze allemaal niets te doen. Ze zijn murw, totaal egocentrisch, en het brengt ze helemaal nergens.

We volgen een jongen, Peter, die als hij uit de gevangenis komt naar zijn zus gaat. Zij runt een aftandse wasserette, maar de deur is op slot. Peter weet via een raampje binnen te komen, en treft zijn zus in gezelschap van Maya, een jonge vrouw die, met een lepeltje in de mond, net een baby baart.

Die wordt ter plekke verkocht aan Peter’s zus. Meer om haar vriend te laten schrikken dan om iets anders, krijg je de indruk. Peter ziet de tengere Maya wel zitten. Ze heeft een soort SM relatie met de bullebak die Peter’s baas is, in een ‘bedrijf’ dat gestolen auto’s demonteert.

Maya is het prototype van een slachtoffer, een chronisch affectief verwaarloosd kind. Ze kijkt angstig rond en iedereen lijkt het leuk te vinden om haar te slaan. Ze probeert haar kind terug te krijgen, niet omdat ze er van houdt, maar omdat ze dan gemakkelijker een woning kan krijgen. Peter komt hierdoor voor een dilemma te staan: kiest hij voor zijn zus of voor Maya. De oplossing is drastisch: hij verkracht haar bruut en loopt het verhaal uit.

Pleasant Days

De film is doordrenkt van een soort préseksuele erotiek die nergens met liefde of affectie te maken heeft. Doorlopend gaan de kleren uit, broer en zus scheppen een primitief genoegen lichamelijk contact met elkaar. Maya laat zich liever vastbinden. Een behoefte aan warmte lijkt een drijfveer van deze mensen, als van een baby die bij de moeder wil wegkruipen, fraai verbeeld in een bijna baarmoederlijke wasmachine waarin Peter gewassen wordt. Alles is van een ontluisterende leegheid, en van seks die nog enige opluchting zou kunnen bieden komt het niet.

Pleasant Days

Gevaar van dit ontluisterende beeld is dat je je als kijker geïrriteerd afwendt – het is vrijwel onmogelijk om met de personages mee te voelen. Dit verklaart de vele uiterst negatieve reacties die deze film oproept. De vraag waarom deze ellende je niets doet is echter waar het volgens mij om gaat. Als kijker ben je geneigd net zo onverschillig te reageren als de personages. Dat is pas echt confronterend en diep verontrustend, wordt je in het gezicht gesmeerd. Vanuit dit besef verandert de film van irritant in uiterst urgent en krachtig. De klappen die uitgedeeld worden slaan rechtstreeks terug op de kijker, en komen met enige vertraging hard aan. Dit inzicht leidt tot de eindconclusie dat dit eigenlijk een geweldige film is, die zeer terecht door de jury in Locarno bekroond werd als beste van het filmfestival.


Aanvullende informatie:
Speelduur 82 minuten (en niet 112 zoals vermeld op de verpakking)
Hongarije, 2002
Regie: Kornél Mundruczó
Scenario: Kornél Mundruczó, Viktória Petrányi, Sándor Zsótér
Productie: Philippe Bober, Zsófia Kende
Camera: András Nagy
Montage: Vanda Arányi
Art direction: Ágnes Szabó
Muziek: Csaba Faltay, Zsófia Tallér
Met: Tamás Polgár, Orsolya Tóth, Kata Wéber, Lajos Ottó Horváth
Distributie: Filmmuseum 
Uitgave: de Filmfreak 


EDITORS' CHOICE