Liefde is alles, maar geeft ook tamelijk veel ellende. Dat zou je kunnen concluderen uit dit onstuimige verhaal over mensen met een bijzonder hedonistische levensstijl die zich tussen twee culturen bevinden. Gegen die Wand was de sensatie van vorig jaar, werd bekroond met alle denkbare Europese filmprijzen en is nu verkrijgbaar op een DVD met volop bonusmateriaal.

Cahit en Sibil zijn Duitsers met een Turkse achtergrond. Ze ontmoeten elkaar in een kliniek, waar beiden verblijven vanwege een zelfmoordpoging. Cahit is een veertiger die is blijven steken in de punktijd. Hij is niet over een vorige liefde heen gekomen en chronisch depressief. Hij combineert een baantje als glazenophaler in een muziekzaal met een destructieve levenswijze. Als hij zijn roes niet uit ligt te slapen in het slagveld van zijn vervuilde kamertje is hij aan het zuipen, of zoekt ruzie in de kroeg. Hij parkeert zijn auto onzacht tegen de muur.

De veel jongere Sibil snijdt wanhopig in haar polsen, maar zit wel vol levenslust. Ze wil wild en avontuurlijk leven, veel seks, drugs en rock‘n’roll, maar haar traditionele familie staat dat in de weg. Vandaar dat ze Cahit tracht te bewegen tot een schijnhuwelijk. Eenmaal getrouwd met een Turk zal haar familie haar met rust laten en kan ze haar gang gaan.

Cahit, ook de kwaadste niet, stemt uiteindelijk in. Hoewel dit verlopen type niet bepaald de ideale schoonzoon is voldoet hij aan de belangrijkste eis van Sibil’s ouders: hij is een Turk. Terwijl hij zelf zo’n hekel aan Turken heeft.

Eenmaal samen gaat ieder zijn rommelige gang. Tot de twee liefdesgevoelens voor elkaar beginnen te koesteren, wat terstond fatale gevolgen heeft. Jaloezie, een klap op een kop, Cahit de gevangenis in. Sibil vlucht naar een nicht in Istanbul, maar kan ook daar haar verdriet niet ontlopen. Het is haar beurt om ‘tegen de muur’ te knallen zoals Cahit dat eerder deed.

Muren zijn er ook volop in overdrachtelijke zin. Tussen geliefden, tussen generaties, tussen culturen. Soms vinden ze elkaar even, maar snel knalt alles weer uit elkaar. Geen optimistische boodschap, maar de enorme levenslust die van Gegen die Wand afstraalt maakt dat de film niet deprimeert. De ongegeneerde destructieve romantiek is naast tragisch ook aantrekkelijk. Hier wordt stevig geleefd, met al de pijn die daar bij hoort. Oosters temperament in het grauwe Hamburg, dat vloekt prachtig.

De emotionaliteit van de film wordt versterkt door de muziek, die een grote rol speelt. Als scheiding tussen de delen van het verhaal fungeert een Turks traditioneel orkest, dat op serene wijze in prachtige liederen de grote emoties verwoordt, met schilderachtig op de achtergrond de Gouden Hoorn. Het contrast met de luide new wave die staat voor de wereld van Cahit, jaren tachtig maar weer helemaal hip, illustreert treffend het culturele conflict dat de hoofdrolspelers in zich dragen. De combinatie van de snelle montage, heftige beelden en muziek werkt buitengewoon enerverend. Kijken naar de film is ook een beetje tegen de muur knallen en romantisch kapot gaan. De songteksten zijn zeer functioneel. Life’s what you make it, van Talk Talk, Cahit speelt de intro op een piano en tijdens de aftiteling is het nummer zelf te horen, helaas in een coverversie. Eerder in de film wordt de optimistische visie op de maakbaarheid van het leven door Cahit’s psychiater verwoord aan de hand van een nummer van The The (‘der der, die die, das das’): ‘If you can’t change the world, change your world’.

Kortom, een fantastische film waarover veel te vertellen valt. Dat gebeurt dan ook volop in het overvloedige bonusmateriaal. Er is een interview met de regisseur, een wat rommelige ‘making of’ documentaire, bloopers, niet gebruikte scènes en wat grappenmakerij. Het meest informatief is nog het commentaarkanaal, waarin regisseur Fatih Akin zonder klef of stoer te doen op aangename wijze veel wetenswaardigs vertelt over talrijke aspecten van zijn film. Met beperkte middelen gemaakt, zodat er geen geld was voor kostuums en de acteurs gewoon hun eigen kloffie droegen. Hij durft ook kritisch te kijken naar de tekortkomingen van de film. Veel over de muziek en de casting, waarbij hij de zieke belangstelling van de boulevardpers naar het pornoverleden van hoofdrolspeelster Sibel Kekilli neutraliseert. Ze was mede door die achtergrond een van de weinige jonge Turkse actrices die geen moeite had om uit de kleren te gaan, maar werd toch vooral gekozen omdat ze de beste was. Net als bij haar regisseur en de mannelijke tegenspeler Birol Ünel lijkt het verhaal niet ver van het eigen leven te staan, wat de natuurlijkheid van het spel sterk vergroot.

De extra’s zijn voor een groot deel niet ondertiteld. Met een beetje Duits kom je een eind, maar een paar niet gebruikte scènes in het Turks zijn zo wel een beetje lastig te volgen.


Aanvullende informatie:
Duitsland, 2004
Speelduur: 118 minuten

Regie en scenario: Fatih Akin
Productie: Stefan Schubert, Ralph Schwingel
Camera: Rainer Klausmann
Montage: Andrew Bird
Art direction: Tamo Kunz
Muziek: Selim Sesler, Idil Üner, Depeche Mode, The Birthday Party, Sisters of Mercy e.v.a.
Met: Birol Ünel, Sibel Kekilli, Catrin Striebeck, Güven Kiraç, Meltem Cumbul

Beeld: 16:9, anamorf
Geluid: Dolby digital 5.1
Uitgave film: Cinemien 
Uitgave DVD: Homescreen 
Website film: www.gegendiewand.nl