REVIEW

The Ballad of Narayama

Jan Luijsterburg | 24 maart 2005

Mens en dier verschillen soms niet zo veel. Beiden worden door driften beheerst en hebben zich aan de wetten van de natuur te houden. Zo brengt chronische schaarste aan voedsel drastische maatregelen met zich mee in het armoedige leven, lang geleden in het geïsoleerde Japanse bergdorpje waar de ballade van Narayama zich afspeelt.

The Ballad of NarayamaCentraal staat Orin, een vrouw van 69 met een vitaliteit waar ze zich bijna voor schaamt. Ze bereid zich voor op haar reis naar de top van de berg Narayama. Het is de traditie dat iedereen die de zeventig haalt door de oudste zoon naar boven gedragen wordt, om er in de sneeuw te sterven bij de berggod. Dat scheelt weer in de hoeveelheid eten voor de kwetsbare gemeenschap, waar alles draait om overleven.

Net zo gemakkelijk wordt een mannelijke baby op de stort gegooid. Wat diefstal betreft is het orientaalse gebruik van de afgehakte hand bijna liefdadig vergeleken met de vergelding in deze film. Een complete familie, en dat zijn hier niet bepaald weinig mensen, wordt resoluut te grazen genomen en levend begraven.

De film beslaat het laatste jaar van het leven van Orin, en volgt nauwgezet de seizoenen. Orin heeft nog aardig wat te regelen. De oudste zoon, net weduwnaar, moet aan een nieuwe vrouw geholpen worden.

Een andere zoon, de stinkende dorpsgek, heeft nog nooit met een vrouw geslapen, wat een tamelijk urgent probleem begint te worden. De natuur heeft zijn loop, bij mens en dier. Beelden van vrijende mensen worden steevast doorsneden met parende dieren, vooral slangen.

Of die tocht naar de berg wel goed zal gaan is een punt van zorg. Orin’s echtgenoot verdween precies toen hij zijn eigen moeder moest gaan wegbrengen, wat te denken geeft over de betrouwbaarheid van haar zoon. Het wordt uiteindelijk een barre tocht, die schilderachtige berg op, een ontroerend slot van de imposante film.

Dit meesterwerk van Shohei Imamura, vroeger een assistent van Yasujiro Ozu, won in 1983 de Gouden Palm van het filmfestival van Cannes. Het verhaal is universeel, en raakt ondanks dat de omstandigheden exotisch overkomen herkenbare thema’s als liefde, dood, familiebanden en de relatie tussen mens en natuur. De buitengewoon menselijke manier waarop Imamura ook de wreedste gebruiken in beeld brengt heeft de film over de hele wereld een grote reputatie verschaft. Het is dan ook erg fijn dat hij nu op DVD uitgebracht is.

Hoewel niet superscherp is de beeldkwaliteit bevredigend te noemen. Er zijn nauwelijks beschadigingen en de kleuren van de fraaie natuuropnamen zijn prachtig warm. Hoewel mono is ook het geluid van prima kwaliteit, waarbij de muziek van Shinichiro Ikebe een opvallende rol speelt. Op een viertal trailers na ontbreken net zoals bij andere delen van de Japanse klassiekers extra’s.


Aanvullende informatie:

Japan, 1983
Speelduur 130 minuten
Regie: Shohei Imamura
Met: Ken Ogata, Sumiko Sakamoto, Tonpei Hidari, Takejo Aki
Beeld: 16:9, anamorf
Geluid: mono
Uitgave: Total film 


EDITORS' CHOICE