Later... Louder

Iedere muziekliefhebber die het BBC2 televisieprogramma Later with Jools Holland niet kent heeft zich de afgelopen elf jaar flink tekortgedaan. Laat op de vrijdagavond (nog later dan in Engeland, wegens het tijdverschil) is daar net de eenentwintigste serie afgelopen. Een uniek programma, waarvoor ieder artiest graag een gaatje in de agenda open houdt. De opzet is simpel: in een grote studioruimte staan een aantal vooraanstaande bands of solisten in de rondte opgesteld, die ieder om de beurt een nummertje spelen. Als de een klaar is zwenkt de camera, vaak via een enthousiaste aankondiging van het montere mannetje Jools Holland naar de volgende, zodat het overkomt als een volledig live, rechtstreeks opgenomen concert. Iedereen komt meestal een keer of twee drie aan de beurt. Jools heeft tussendoor wat korte, oppervlakkige maar altijd  typisch Engels grappige gesprekjes, en speelt waar het maar even kan mee op de piano. Het vroeger nog wel eens gehoorde argument dat live gespeelde muziek op de televisie technisch niet te realiseren is wordt honend weggelachen: alles is live, alles klinkt fantastisch, en dat met soms wel acht bands in één ruimte.

In de keuze van artiesten is wel een stramien te ontdekken. Popartiesten die juist een belangrijke plaat uitgebracht hebben worden meestal gecombineerd met oude coryfeeen en wereldmuziek. Iedere aflevering is zo een afwisselend geheel van contrasterende genres. Een smeltkroes van culturen, die elkaar allemaal vinden in de liefde voor muziek. Het programma opent dan ook altijd met een jam door alle bands van de avond tezamen. Een mooie, nobele boodschap. Het beste popprogramma ooit.

Louder is de tweede van een serie DVD`s die de BBC samenstelt uit de inmiddels gigantische schatkamer die het programma opgeleverd heeft. Na een overzichtsschijfje vorig jaar is dit de eerste van een reeks genregerichte compilaties. De titel geeft al aan uit welke hoek de wind waait: herrie, en dan met name afkomstig uit de gitaren van meest Amerikaanse bands. `Rock and roll with a razor`s edge,` zoals het op het hoesje heet. Veel zonnebrillen en leren jasjes onder de hete studiolampen. `Bands who`ve exploded out of their corner like a bomb, driven by angst or rage or the simple joys of making some noise...` De ondertitel luidt `30 great live rock performances`,en dat is niets te veel gezegd. Perfecte registraties van bands die het beste laten horen wat ze in huis hebben. Bijna twee uur hoogtepunten uit tien jaar harde muziekgeschiedenis, van Sonic Youth uit 1992 tot Foo Fighters uit december 2002. En als een nummer niet bevalt is er snel doorgezapt naar een volgend hoogtepunt. In totaal zijn 32 minuten aan interviewtjes toegevoegd, met Metallica, Henry Rollins, Garbage, The Hives, Courtney Love, P J Harvey en New Order. Meestal gaat het over vroege muzikale herinneringen. Wie tijdens de live nummers snel reageert op een muzieksleutel die in beeld verschijnt, kan het interview met betreffende artiest meteen tussendoor bekijken. Foo Fighters vertellen uitvoerig over hun visie op Later in een niet eerder uitgezonden speciaal interview, buiten een Later aflevering om.

Consequentie van de genregerichte aanpak is dat de DVD niet het omnivoren karakter heeft van een aflevering van Later. De afwisseling is weg, evenals de continuïteit van het samen in één ruimte muziek maken. Jools Holland loopt slechts af en toe in beeld. Voordeel is natuurlijk dat liefhebbers van het genre niet geconfronteerd worden met muzieksoorten die ze niet lusten. Een echte archiefkast is het.

De DVD is zeer verzorgd uitgevoerd, zoals meestal bij BBC producties. Opvallend is dat het beeldformaat 16:9 is, het formaat van een breedbeeldtelevisie. Dat terwijl de uitzendingen van Later altijd in 4:3 zijn, want de BBC heeft net als de Nederlandse omroepen nog altijd geen consequentie getrokken uit het feit dat er al jaren meer toestellen van het brede formaat dan van het ouderwetse type verkocht worden. Iemand heeft blijkbaar het idee dat breedbeeldtelevisies alleen voor DVD`s zijn. Als je er op let valt wel op dat er gekozen is voor een uitsnede uit het oorspronkelijke beeld. Je zit als kijker wat dichter op de artiesten dan gebruikelijk. Zo vallen er nogal eens een scalp en wat voetjes buiten het beeld. Echt hinderlijk is het niet, temeer daar de muziek alle aandacht opeist. De keuze om het beeld zo op te blazen is te respecteren, en het is binnen de mogelijkheden smaakvol gedaan. Het voorkomt in ieder geval dat mensen zelf gaan oprekken om het televisiescherm helemaal te vullen, waardoor alle muzikanten spontaan vele kilo`s aankomen. Dat is pas echt geen gezicht. Het beeld is ondanks de uitvergroting zeer scherp, en de beeldregie
voortreffelijk.

De DVD biedt ook nog de mogelijkheid een eigen setlist samen te stellen van zes favoriete tracks. Eens kijken, dat worden dan eh... Sonic Youth, At the Drive-in (een ongelofelijke manische explosie met rondvliegende stoel, van de mannen die nu als The Mars Volta weer een nieuwe muzikale dimensie betreden), P J Harvey natuurlijk, Afghan Whigs, New Order, de fantastische oude surfer Dick Dale, shit, nou is tie al weer vol! Nou ja, dan maar weer de hele DVD opgezet!

Over de DVD:
Label: Warner Music Vision
Productie: BBC, 3DD en Baker Street
Speelduur: hoofdprogramma 112 minuten, extra`s 32 minuten
Beeldformaat: 16:9
Ondertiteling: Engels, Frans, Duits en Spaans
Geluid: Dolby Digital 2.0 stereo
Met: Foo Fighters, Queens of the Stone Age, Screaming Trees, The Hives,
Metallica, Ash, Hole, Sonic Youth, At the Drive-in, The Datsons,
Stereophonics, The Von Bondies, P J Harvey, The Jesus & Mary Chain,
B.R.M.C., The Cardigans, Rollins Band, Mercury Rev, The White Stripes, Alice
in Chains, Garbage, The Afghan Whigs, Dick Dale, The Vines, Porno For Pyros,
New Order, The Soundtrack of our Lives, Mazzy Star, The Black Crowes with
Stereophonics en Primal Scream.
Website: www.bbc.co.uk/later
Complete tracklist op
www.noblepr.co.uk/Press_Releases/warner_vision/later_louder.htm