Een portret van de Griekse wetenschapster Hypatia, ten tijde van de nadagen van het Romijnse rijk, vierde eeuw na Christus. Haar inzichten vormen de basis voor de omschakeling van geocentrisch naar een heliocentrisch wereldbeeld: de aarde draait om de zon in plaats van andersom. Een groots vormgegeven epos van Alejandro Amenábar vol verwijzingen naar de door religieus fundamentalisme bepaalde actuele toestand van de wereld.
Terwijl Hypatia (Rachel Weisz) een groep leerlingen om zich verzamelt in de bibliotheek op agora (het centrale plein) van Alexandrië rukt het christendom op. Een fenomeen dat nu zeker de noemer ‘achterlijke godsdienst’ zou verdienen. Populisme leidt tot een niet te stuiten golf van agressie die zich tegen de heersende cultuur keert en deze vernietigt met alles wat zij voortgebracht heeft. Zo zou er meer dan een millennium overheen gaan voor de inzichten van Hypatia opnieuw tot stand kwamen. Vanaf de agressieve overname was de wereld weer gewoon plat.
Om een zo groot mogelijk publiek deelgenoot te maken van zijn boodschap èn zijn fascinatie voor de geschiedenis van de astronomie heeft Amenábar gekozen voor een grootse visuele stijl met alles wat bij een epische publieksfilm hoort. Dat betekent amoureuze ontwikkelingen, collaborerende medewerkers, verraad en vooral veel fysieke strijd. Bijna alles hieraan is verzonnen, want over het leven van Hypatia is niet veel bekend gebleven. Wel dat zij gruwelijk aan haar eind kwam door een menigte christenen.
Agora is een enorme productie. Op Malta werd Alexendrië geconstrueerd en bevolkt door talloze figuranten en een internationale cast. Zowel de een uur durende making of als het commentaarkanaal van de regisseur geven blijk van bevlogenheid en toewijding, waarbij verwijzingen naar de actualiteit schitterend door afwezigheid. Zelfs dat de kostuums van de christenen geïnspireerd zijn door die van de huidige Taliban wordt afgedaan als een onnozel feitje.
Als de vervelende trailers eenmaal doorgezapt zijn is het genieten geblazen van de schitterende, messcherpe beelden. De oudheid komt tot leven in extreme detaillering. Naast virtuoze decorbouw is er veel animatie aan te pas gekomen, en het resultaat is verbluffend. De visuele perfectie staat het verhaal nergens in de weg, maar draagt juist bij aan het effect.
Amenábar toont dat hij na meer kleinschalige meesterwerken als Abre los ojos (1997), The Others (2001) en Mar Adentro (2004) ook prima inspirerend leiding kan geven aan de productie van een grootschalige publieksfilm vol effecten. Natuurlijk betekent werken met een budget dat nodig is voor een dergelijke productie dat er compromissen gesloten moeten worden, maar Agora is zeker geen leeghoofdige film geworden. Integendeel.
Aanvullende informatie:
Spanje, 2009
Speelduur: 126 minuten
Regie: Alejandro Amenábar
Scenario: Alejandro Amenábar, Mateo Gil
Productie: Álvaro Augustín, Fernando Bovaira
Camera: Xavi Giménez
Montage: Nacho Ruiz Capillas
Art direction: Guy Dyas
Muziek: Dario Marianelli
Met: Rachel Weisz, Max Minghella, Oscar Isaac
Extra’s: Audiocommentaar door de regisseur, Making of (60 min in HD), Deleted scenes, Introductie door de regisseur, fotogallery, production/costume design gallery
Beeld: 1080p HD 1:2,35
Geluid: DTS HD Master 5.1, Engels gesproken
Uitgave: Video/Film Express www.videofilmexpress.nl
Website: http://www.agorathemovie.com/
