Operatie Bernard is een weinig bekend voorbeeld van hoe zelfs concentratiekampen in de tweede wereldoorlog productief werden gemaakt in de strijd. Rond de opgepakte meestervervalser Salomon Sorowitsch werd een team samengesteld dat via massaal nagemaakte Britse Ponden en Amerikaanse Dollars economieen moest ontwrichten. De Oostenrijkse regisseur Stefan Ruzowitzky won een Oscar met zijn verfilming.

Uitgangspunt voor de film vormden de herinneringen van Adolf Burger, beschreven in een boek. In een op de DVD meegeleverde ‘Making Of’ wordt de hoogbejaarde man geïnterviewd, wat de film een extra authentieke lading geeft. Ongelofelijk dat die Burger het kamp overleeft heeft, want zijn principiele sabotage van de productie van bankbiljetten maakte zijn positie erg kwetsbaar. De ultieme opportunist Sorowitsch, met wie hij doorlopend een morele strijd voerde, redde herhaaldelijk zijn leven.

Het verhaal draait helemaal om Sorowitsch. Het heeft de vorm van een raamvertelling, waarbij we de vervalser eerst even na en dan voor de oorlog zien, voordat het eigenlijke verhaal in het kamp begint. Karl Markovics speelt de onaantastbare crimineel zeer overtuigend, met een onafscheidelijk pokerface. Sympathiek wordt hij nooit. Begin en eind van de film tonen hem als een nihilistisch levensgenieter, maar in het kamp is hij moreel gezien meer ambivalent, onder andere omdat zijn overlevingsdrang moeilijk afgekeurd kan worden. Het maakt hem enerzijds interessant, maar anderzijds roept het de vraag op welk punt de film nu eigenlijk probeert te maken. Misschien volstaat het de film gewoon te zien als een weergave van een vergeten episode van de oorlog, maar de signalen dat er meer beoogd wordt zijn onmiskenbaar. Het geeft de film wel iets intrigerends.

Die Fälscher is erg mooi gemaakt, met effectief gebruik van handheld camera’s die de film een documentaireachtig gevoel geven. In het begin gaat het verhaal wel erg jachtig, bijna Zwartboek achtig gemonteerd, maar eenmaal in het kamp wordt dat minder. De korte making of en een interview met de regisseur leveren toegevoegde waarde aan deze uitgave.


Aanvullende informatie:
Oostenrijk, 2007
Speelduur: 94 minuten
Regie en scenario: Stefan Ruzowitzky
Met: Karl Markovics, August Diehl en Devid Striesow
Extra’s: Making of, deleted scenes, interview met Stefan Ruzowitzky
Beeld: 16:9 anamorf
Geluid: Dolby digital 5.1
Uitgave: Homescreen 
Website: http://www.diefalscher.nl