REVIEW

Sam Cooke

Jan Luijsterburg | 24 november 2005

Hoewel het typisch een uitspraak is voor op de wervende sticker op de voorkant van een CD, wordt Sam Cooke inderdaad door velen gezien als de uitvinder van de soulmuziek: Mr. Soul. Populaire muziek die gedurende uit mijn allervroegste jeugd, nog onbewust werd geconsumeerd via de radio. De drie geremasterde heruitgaven van zijn albums roepen veel nostalgie op – alles is blijven hangen blijkbaar, maar ook bewondering. Wat een stem! en wat een kraakheldere opnamen werden er gemaakt rond 1960!

Sam CookeVerreweg de bekendste LP van de in 1964 neergeschoten zanger is zijn verzameling hitsingles, The Best of Sam Cooke. Singles waren in die tijd veel belangrijker dan albums, en zo’n verzamelalbum biedt op gemakkelijke wijze de essentie van de artiest bijeen, oftewel de nummers waaraan hij herinnerd wordt. In de loop der jaren zijn er meer uitgebreide verzamelalbums verschenen, maar dit is de plaat die vroeger iedereen in de kast had, aangevuld met drie bonus tracks.

Erop staan de hits tussen 1957 en 1962, waarvan een jonger publiek zich wellicht It’s a Wonderful World het best herinnert, door een recentere tv-reclame voor Levi’s jeans. Bijzonder in die tijd was het feit dat de zanger de meeste van zijn liedjes zelf componeerde en arrangeerde.

Grootste gemis is het ontbreken van het prachtnummer dat hij kort voor zijn dood maakte, A Change is Gonna Come. Opgenomen na het compileren van Best of, maar wel een fantastische hit, die uitvoerig in het boekje bij de CD behandeld wordt.

Twee andere, echte albums van Sam Cooke, beide gemaakt in 1963, werden in fraaie digipacks gestoken, voorzien van uitgebreide toelichtingen van biograaf Peter Guralnick.

Sam CookeOne Night Stand! biedt een verslag van een concert in The Harlem Square Club op 12 januari, waaruit blijkt dat Sam Cooke op het podium aanzienlijk heftiger tekeer ging dan in de studio.
Niet de heldere pianoriedels, lieve oe-oe koortjes, strijkjes en subtiele plonkjes op de gitaar, maar een ruig bruisende show waar de adrenaline vanaf spat.

Met de opnamen die James Brown een paar weken eerder in de Apollo maakte de beste live opnamen uit die tijd. De kunst van een overrompelende live show had Cooke net afgekeken van Little Richard tijdens een gezamenlijke Engelse tournee.

De gitaar en het opgezweepte publiek, dat een grote rol speelt in de show, konden wat harder in de mix, de saxofoon is al helemaal nauwelijks te horen, maar de schurende stem van Cooke ontroert er niet minder om. Het dak gaat er af, en het is geweldig om dat meer dan veertig jaar na dato opnieuw te kunnen meemaken.

Sam CookeNight Beat laat precies de andere kant van Sam Cooke horen: subtiel en ‘smooth’. Veel meer gospel en blues dan soul. Aan het eind nog een moppie rock ‘n’ roll (Shake, Rattle and Roll), maar verder meer haardvuurmuziek, met fraai orgelspel van Billy Preston. Gemaakt als een echt album, met een eigen sfeer, niet een paar hits met vulling. Hoogtepunt is het ontroerende Trouble Blues. Opvallend veel covers. Er wordt met bezieling gemusiceerd, maar van de drie is dit wel verreweg het meest belegen album.

Aanvullende gegevens:
The Best of Sam Cooke: 15 tracks, speelduur 38:49
One Night Stand! Live at the Harlem Square Club: 10 tracks, speelduur 38:53
Night Beat: 12 tracks, speelduur 37:51
Label: RCA / Legacy Recordings 
Distributie: Sony/BMG 

Uiteraard heeft High Fidelity Discs ook titels van Sam Cooke in haar assortiment, klik hier voor een compleet overzicht.


EDITORS' CHOICE