REVIEW

Méliès de tovenaar

Ferd Op de Coul | 11 augustus 2005

Hoewel de film tijdens de eeuwwisseling – van de 19e naar de 20ste eeuw – nog in de luiers lag en het begrip "filmkunst" als zodanig in onbereikbare nevelen gehuld, in die tijd dus, rond 1900, wist een groot genie de betoveringen van die flakkerende beelden van bewegende mensen en dieren boven het niveau van * kermisvermaak* uit te tillen: de franse cineast-entertainer Georges Méliès (1861-1938).

Méliès de tovenaarHij opent een ware falanx van cinegrafische kunstenaars, zoals Eisenstein, Trauberg, Dreyer, Chaplin, Welles, Reed, De Mille, Spielberg, Fellini, noem maar op. Méliès zag met visionaire verbeeldingskracht en creatief vermogen kans, verhalende elementen vanuit die bewegende beelden van essentiele expressieve waarden te destilleren, waarmee ze volstrekt authentiek in een suggestieve, beknopte dramatische vorm gegoten konden worden.

Van lange, breed uitgesponnen avondvullende films was aanvankelijk nog geen sprake. Méliès zocht en vond het in, bijna aforistische, korte, tot zeer korte "verhaaltjes", maar allemaal "up-to-date" en àf. Hij organiseerde alles zelf, hij schrok niet terug voor complexe ensceneringen en talrijke figuranten, voerde zelf de regie, hanteerde soms zelf de primitieve hand-aangedreven camera’s en leverde aldus een grote hoeveelheid korte films af, die in de ogen van hedendaagse toeschouwers nog steeds verbazingwekkend zijn om hun vernuft, hun magie, hun trucages, hun timing, hun decors en montage en mise-en-scène.

Zijn oeuvre telt in totaal plm. 500 films, later ook van grotere lengte.

Vijftien van zijn korte films – sommige beeld voor beeld met de hand ingekleurd – zijn nu op dvd uitgebracht en het is de moeite waard! Niet alleen als een zeer belangwekkend cinegrafisch document maar ook omdat de opzet – een Parijs theaterzaaltje vol hedendaagse toeschouwers die de films komen bekijken - een prima keuze is. Bovendien: de explicatrice, een Parijse dame op leeftijd, Madeleine Malthête-Méliès, is een kleindochter van de grote cineast. Ze praat de filmpjes vakkundig met humor aan elkaar en de historische beelden worden muzikaal begeleid door de pianist Eric Le Guen, die net als destijds, knap improviserend de beeldritmiek en dramatiek van de gebeurtenissen onderlijnt. Net zoals het destijds moet zijn gebeurd.

Een hoogtepunt is de spectaculaire "Reis naar de maan" uit 1902, maar ze zijn alle de moeite waard, te meer omdat de beelden knap digitaal zijn opgepoetst op deze unieke dvd-documentaire van Arte Video.

Aanvullende informatie:
"Méliès the Magician" dvd-documentaire met 15 gerestaureerde korte films van Georges Mélíès.
Regie: Jacques Meny.
Interviews in Frans en Engels,
Dolby Digital 2.0.
Duur: 185 min.
Arte Video/CNC.


EDITORS' CHOICE