De Canadese filmmaakster Patricia Rozema, inderdaad, van Nederlandse komaf, heeft in de loop der jaren geen groot, maar wel een fraai oeuvre opgebouwd. Twee van haar bescheiden filmhuishits, I’ve Heard the Mermaids Singing en When Night is Falling, beiden naar een eigen scenario, zijn recentelijk op DVD uitgebracht door Homescreen.

I’ve heard the mermaids singing uit 1987 heeft alles wat een debuut vaak zo moeilijk te overtreffen maakt. Een hartverwarmende film propvol ideeen, gedreven en volkomen authentiek. En vooral ontzettend komisch, op een trieste manier.

Alles draait om Polly, een eigenzinnige 31-jarige puber zonder ambitie. Ze woont alleen en vindt bij toeval een baantje bij een galerie. Het klikt goed met haar bazin, de neurotische Gabrielle, maar Polly komt wel in een totaal nieuw wereldje terecht. De lesbische relatie van Gabrielle, het snobistische gebabbel over kunstwerken, chique diners, alles brengt het gemoed van Polly behoorlijk op hol. Ze maakt flater op flater, maar blijft in wankel evenwicht toch overeind, onderweg de hypocrisie van de mensen waar ze zo tegen opkijkt genadeloos blootleggend.
Rozema gebruikt allerlei beeldtechnieken om de lagen in het verhaal te scheiden. Er zijn de videobeelden die Polly van zichzelf maakt, die fungeren als het kozijn van de raamvertelling, en er zijn zwart-wit passages die de dag dromen van Polly verbeelden.

Waar homoseksualiteit in I’ve heard the mermaids singing meer een achtergrond dan het centrale thema vormt, is When night is falling uit 1995 een klassiek ‘coming out’ verhaal.

Camille is een keurige jongedame, vooraanstaand in een streng religieus milieu, op het punt om met een theoloog te gaan trouwen. Dat is nu eenmaal nodig om carrière te kunnen maken in het christendom, helemaal van harte lijkt het niet te gaan. Als haar hondje overlijdt – ze bewaart het lijk in de koelkast – verandert haar leven drastisch. In de wasserette ontmoet ze de flamboyante Petra, werkzaam in het circus dat de stad aandoet. De vonk slaat over en er ontstaat een heftige verliefdheid. In haar eigen omgeving gedraagt Camille zich ongebruikelijk recalcitrant. Als het circus verder trekt en Camille’s vriend hoogte krijgt van de uitspattingen van zijn vriendin moet dat wel tot een heftige ontknoping leiden.

Zo verrassend en grappig als I’ve heard the mermaids singing, zo serieus en gewoontjes is When night is falling. De film heeft een eenvoudige, voorspelbare plot en een even opzichtige als eenvoudige boodschap: pluk de dag en volg je gevoel. De originaliteitprijs win je er niet mee, maar de film is duidelijk met liefde gemaakt en is vooral populair op Gay & Lesbian filmcircuits. Vooral de erotische scènes zijn erg mooi gefilmd. Prachtige muziek ook.

De beide films zien er redelijk goed uit op deze uiterst sobere uitgaven. Er is een menu met extra’s, maar de enige optie die daar te vinden is betreft de trailer van de andere film van dit koppel. Daar was geen submenu voor nodig geweest. In tegenstelling tot de informatie op het doosje staat When night is falling in anamorf breedbeeldformaat op de DVD, wat een fijne meevaller is.


Aanvullende informatie:
Regie en scenario: Patricia Rozema
Camera: Douglas Koch

I’ve Heard the Mermaids Singing:
Canada, 1987
Speelduur 83 minuten
Productie: Alex Raffé & Patricia Rozema
Muziek: Mark Korven
Met: Sheila McCarthy, Paule Baillargean en Ann-Marie MacDonald

When Night is Falling:
Canada, 1995
Speelduur 93 minuten
Productie: Barbara Tranter
Muziek: Lesley Barber
Met: Pascale Bussières, Rachael Crawford en Henry Czerny
Beeld: 16:9 (anamorf)
Geluid: Dolby digital 2.0
Uitgave: Homescreen 
Website Patricia Rozema