Benjamin Britten - St Nicolas Op. 42 (A Cantata) / Christ`s Nativity / Psalm 150 (Op. 67)
Philip Langridge, tenor,  Tallis Chamber Choir, English Chamber Orchestra, BBC Singers o.l.v. Steuart Bedford

Bijna Sinterklaas, dus de ideale tijd voor Challenge Classics om dit werk over de goedheiligman onder de aandacht te brengen. Wie verwacht dat Benjamin Britten (1913-1976) een suite samengesteld heeft met Zie ginds komt de stoomboot, O kom er eens kijken en Hoor wie klopt daar? komt zeer bedrogen uit. Het oratorium van Britten gaat over de historische figuur Nicolaas, bisschop te Myra in de vierde eeuw. Op het portret uit 1600 dat het hoesje siert heeft hij een aanzienlijk bescheidener baard dan de zijn hedendaagse dubbelganger. Wel de puntmuts al.

Het libretto is geschreven door Eric Crozier, die eerder met Britten samenwerkte aan een opera. Negen delen beschrijven het leven van de heilige in episodes gebaseerd op schaarse informatie uit diverse legendes. Na een introductie wordt de jeugd van Nicolaas behandeld, waarbij zijn stem uitgroeit tot die van de gloedvolle tenor die verder de hoofdrol in het stuk vertolkt. Na de dood van zijn ouders weidde Nicolaas zijn leven volledig aan God, en zwoer alle materiele rijkdom en wereldse pleziertjes af. Zijn bootreis naar Palestina eindigde bijna in schipbreuk, aanleiding voor een heftige passage. Verder wordt zijn weiding tot bisschop behandeld. Hij werd door de Romeinen gevangen gehouden wegens zijn Christelijke opvattingen. Ook het wonder dat hij verrichtte door drie vermoorde jongens weer tot leven te wekken is stof voor een deel. Geprezen voor zijn goedheid voor de armen eindigt zijn leven zoals dat van iedereen met de dood. Verzacht door het vooruitzicht God te ontmoeten, dat spreekt.

Er zitten twee kerkhymnes opgenomen in het stuk, gezongen door de uitvoerende koren samen met het publiek, de congregatie. Het zijn pakkende, meeslepende melodieen. Vooral de finale, God moves in a mysterious way, is groots. St. Nicolas is geschreven voor een bijzondere bezetting. Professionele kwaliteiten zijn alleen vereist voor de solotenor, een slagwerker en de leiders van de vijf strijkersecties. De partijen van overige strijkers, pianisten, organist, tweede slagwerker en de koren (eentje vierstemming, plus een meisjeskoor) zijn zo geschreven dat amateurs ze uit kunnen voeren. Het knappe is dat Britten daarmee geen enkele muzikale concessie doet, er kleeft niets minderwaardigs aan deze muziek.

De aanleiding voor het drie kwartier durende stuk en de bijzondere bezetting zat hem in de opdracht van het jubilerende Lancing College, de oude school van de tenor en vriend van Britten, Peter Pears, met wie hij intensief samenwerkte. De solopartij bij de première was vanzelfsprekend voor Pears.

Naast het grote oratorium St. Nicolas zijn twee kortere religieus getinte gelegenheidswerken opgenomen op de CD. Christ`s Nativity is een jeugdwerk uit 1931, toen Britten op het conservatorium studeerde. Het hier door the BBC Singers gezongen stuk is gebaseerd op een boek met kerstliedjes dat de componist van zijn zus kreeg. Het is een voorloper van het grote koorwerk A Boy Was Born dat hij een kerst later schreef. Christ`s Nativity werd pas in 1991 voor het eerst compleet uitgevoerd, en in 1994 gepubliceerd.

Net als St. Nicolas werd Psalm 150 (Op. 67) geschreven voor een jubilerende school, nu de basisschool van de componist zelf. Het eenvoudige stuk, hier uitgevoerd door het New London Children`s Choir en het London Schools Symphony Orchestra, is zo geschreven dat iedereen mee kan spelen in de meeslepende canon die een mooie afsluiting van deze CD vormt. Een decemberplaatje dat zeker ook de rest van het jaar voor veel genoegen kan zorgen. 

Oorspronkelijk werd de CD in 1996 uitgegeven door het Britse label Collins Classics. Mooi dat Naxos deze opnamen weer beschikbaar maakt, op hun bekende sobere maar kwalitatief uitstekende wijze.

Over de CD
Speelduur: 66:00
Label: Naxos (8.557203) www.naxos.com
Informatie over de uitgave: http://www.naxos.com/scripts/newreleases/naxos_cat.asp?item_code=8.557203&memberID=
Distributie: Challenge classics www.challenge.nl