Martina Topley-Bird - Quixotic

Tricky is zo`n artiest die zijn debuut waarschijnlijk nooit zal overtreffen. Een grote rol op Maxinquaye uit 1995 was weggelegd voor de zwoele, slaperige stem van Martina, de jonge vriendin van de schorre rapper die faam gemaakt had bij Massive Attack, grondleggers van de Bristol-sound. Het aandeel van Martina in de CD`s van Tricky nam geleidelijk af, waarbij hij in interviews steeds aangaf dat ze nog steeds bevriend waren, maar dat Martina aan een soloalbum werkte. Daar heeft ze blijkbaar lang aan gewerkt, want nu pas is het album gereed.

Niet vreemd dus dat Quixotic klinkt als een plaat waaraan eindeloos gesleuteld is. Mede door de inbreng van een flink aantal grote namen is er een enorme variatie aan sferen. Er zijn welluidende arrangementen van David Arnold, samples van David Holmes en gezang van Queens Of The Stone Age. Of Martina wil laten horen wat ze allemaal in haar mars heeft of bang is het publiek te vervelen blijft de vraag. Afwisselend of wisselvallig, zal dan afhankelijk van de welwillendheid van de luisteraar het oordeel zijn. Die voorkeuren bepalen ook van welk type nummers men er te veel dan wel te weinig opgenomen vindt.

Want wat vinden we zoal. Sfeervolle soulballads (Macy Gray style), softe popsongs (slaapliedjes), voorzichtige neigingen tot jazz (Billie Hollyday), een snufje psychedelica, de ouderwets onderhuids bruisende Tricky triphop (jawel, ze kunnen het nog samen, hij produceerde wat, speelde het fraaie instrument `programming` en ook de stem is even te horen). Enkele harde punky rocksongs (in I wanna be there speelt Martina voor PJ Harvey) en opmerkelijk genoeg een tweetal nummers waarop Martina precies klinkt als Cocteau Twin Elizabeth Fraser, compleet met de typerende bak echo, stijkers toe. Een eenheid valt in dit alles nauwelijks te ontdekken, vooral omdat Martina haar typerende lome intonatie regelmatig achterwege laat om te tonen dat ze ook heel anders kan klinken.

De foto`s in het boekje illustreren de contrastrijke wereld die Martina schept, maar ook buiten lijkt te staan. Steeds in het wit gekleed staat of zit ze voor een hangend kleed, met daarop een afbeelding die totaal afwijkt van de omgeving. Een flatgebouw in een idyllisch landschap etc. Een beetje platte symboliek natuurlijk, die de verdenking op zich werpt van een halfslachtige verklaring voor het niet maken van keuzes.

De plaat komt langzaam op gang, bewaart de hoogtepunten voor de tweede helft. Voor mij zijn dat Sandpaper kisses en Ilya. Beiden tracks waarop Tricky meedoet. Voor het geheel is te zeggen dat het erg verzorgd opgenomen is, met goed spel van haar begeleidingsband Amp 9, met wie Martina het merendeel van de nummers schreef. Op de momenten dat de vonk echt overspringt realiseer je je dat er wellicht wel teveel geschaafd is - de ruwe diamant is scherper. Zo`n gospelachtig openingsnummertje van een minuutje, toepasselijk Intro geheten en in haar eentje thuis opgenomen heeft aan directheid en emotie zeker zoveel te bieden als de opgepoetste vijftig minuten die volgen. De enorme variatie geeft de plaat bijna de sfeer van een verzamelalbum. Een uitstekend verzamelalbum, dat wel. Van mij mag Martina gerust wat meer irriteren, over de schreef gaan, zoals Tricky dat als geen ander kan. Urgentie zou haar tot meer dan een fantastische zangeres maken. Dit album behaagt net ietsje te veel om echt emotioneel te raken. Wel is het allemaal heel aangenaam om naar te luisteren, niks mis mee verder.

Over de CD:
13 tracks, 51:10
Website: www.martinatopleybird.com
Label: Independiente Ltd www.independiente.co.uk
Distributie: Sony Music www.sonymusic.nl