Morelenbaum/Sakamoto - Casa

Ryuichi Sakamoto is zeker één van de meest veelzijdige muzikanten op deze planeet. Pionier in elektro en dance in de zeventiger jaren met de Japanse tegenhanger van Kraftwerk, Yellow Magic Orchestra, componist van filmmuziek, orkestrale en elektronische modern klassieke werken en maker van een reeks soloalbums waarin zo ongeveer alle denkbare soorten wereldmuziek door elkaar gehusseld worden, liefst in samenwerking met zoveel mogelijk beroemdheden.

In zijn nieuwste project laat hij zich van een bescheiden, dienstbare kant zien. Samen met het Braziliaanse echtpaar Morelenbaum, cellist Jaques en zangeres Paula, maakte hij namelijk een eerbetoon aan Antonio Carlos Jobim, overleden in 1994. Bekende, maar vooral onbekende stukken, waarvan een aantal nooit eerder opgenomen, van deze grootmeester van de bossanova. Zeker geen greatest hits, zijn befaamde Girl from Ipanema ontbreekt zelfs. Opgenomen in het huis (casa) van Jobim in Rio, met Sakamoto aan de piano waarop de stukken gecomponeerd werden vanaf 1958. Morelenbaum in het kwadraat waren al gerenommeerd op dit gebied. Ze maken deel uit van Quarteto Jobim-Morelenbaum, en kenden de componist persoonlijk. En het huidige trio heeft de smaak te pakken, want de opvolger van dit album is al opgenomen. A day in New York zal naast meer Jobim, stukken van Caetano Veloso, Joao Gilberto en Ryuichi Sakamoto zelf gaan bevatten.

Casa is dus echte huiskamermuziek. Je slaat niet meteen onstuimig aan het dansen, de bossanova blijkt ook zeer bedaard bedreven te kunnen worden. Men musiceert relaxt maar geconcentreerd, waarbij op een aantal nummers assistentie verleend wordt door een kleinzoon van de componist, Paulo Jobim, en Luiz Brasil, beiden op gitaar (oftwel violão), Zeca Assumpção op bas en percussionist Marcos Suzano. Ed Motta zingt mee in Imagina. De setting, het spel en de prachtige opnamen benadrukken het klassieke kamermuziekgehalte van de stukken. De invloed van componisten als Ravel, Debussy, Satie en Chopin is goed hoorbaar. Die wordt door Jobim vermengd met samba en jazz. De cello is natuurlijk bij uitstek een melancholieverwekkend instrument. Zo ook hier, met groot effect. Paula Morelenbaum heeft een kraakheldere, vibratoloze stem die zich perfect leent voor dit repertoire. Zij steekt Astrud Gilberto minstens naar de kroon. Prachtig!

De CD werd tot het randje opgevuld met twee bonus tracks. Het betreft live opnamen uit Tokyo, 2001. In het laatste daarvan laten Jaques Morelenbaum en Ryuichi Sakamoto zich van een heel andere kant horen, in een atonale jazz improvisatie.

Dit is niet alleen heerlijke luistermuziek, met werkelijk perfecte uitvoeringen. Het is ook sfeervolle gebruiksmuziek, die zich prima als behang laat misbruiken bij een drankje, met borrelnootjes en gesprek. Je mist dan natuurlijk alle finesse van de muziek, inclusief de grandioze opnamekwaliteit, maar dat komt weer goed als je hem opnieuw opzet als de visite vertrokken is. Ik ben nauwelijks bekend met Zuid-Amerikaanse muziek, maar ga er naar aanleiding van deze CD zeker verder induiken. Hier ligt een werelddeel te ontdekken. Japanner Sakamoto toont aan dat je wat dat betreft niet te eenkennig moet zijn.

Over de CD:
18 tracks, 71:44
Label: Sony Classics, www.sonyclassics.com
Distributie: www.challenge.nl
Websites Ryuichi Sakamoto: www.ryuichi-sakamoto.com, waarop een onderdeel over deze CD waar we de zon op zien komen over de hoesfoto, en www.sitesakamoto.com