Lord of the Rings - The fellowship of the Rings
In 1937 publiceert een hoogleraar Engels aan de Oxford universiteit het boek ‘The Hobbit’. Uiteraard is de schrijver de op 81 jarige leeftijd overleden J.R.R. Tolkien. Pas in 1954 komt een vervolg op de The Hobbit uit in de vorm van ‘The Fellowship of the Ring’. Dit boek vormt het begin van de Ring triologie. De wereld die Tolkien schetst mag bekend verondersteld worden, getuige de miljoenen boeken die van de ‘Ring’ verkocht zijn. Allerlei mythen en sagen zijn door Tolkien verbonden en gesmeed tot een Midden Aarde waar de boze Lord Sauron twintig ringen vervaardigt en die verdeelt over de Mensen, Dwergen en Elfen. Maar een ring houdt hij zelf want deze ring heeft macht over alle andere. Midden Aarde is echter niet alleen door genoemde groepen bevolkt. De meest vriendelijke en zachtaardige groep is de Hobbits en ze hebben geen ring. Tenminste niet in eerste instantie.
En zo begint een spannend en vooral boeiend avontuur in een sprookjesachtige omgeving. En door zowel de omvang van het werk als de inhoud ontstaat een ware Tolkien cultus. Degenen die gegrepen worden door het verhaal lezen de boeken keer op keer en net als bij Startrek verenigen de aanhangers zich in allerlei clubs om nog meer Tolkien ‘te doen’.
De wens om de boeken te verfilmen bestaat al lange tijd, maar weinigen durven het aan. In 1978 waagt Ralph Bakshi een poging om er een animatiefilm van te maken. Deze poging loopt op financiele gronden vast. En dan eindelijk in 1998 durft New Line Pictures het aan om een speelfilm van Tolkiens werk te maken. En dat pakken ze groots aan. Met een uiteindelijk budget van 270 miljoen dollar wordt in een tijdsbestek van ruim een jaar in Nieuw Zeeland een film opgenomen die meer dan 9 uur duurt. Dat zo’n monsterproductie niet in één keer in de bioscoop komt is duidelijk. Net als de boeken komen de delen na elkaar uit. Het eerste deel ‘The Fellowship of The Ring’ is zo succesvol, dat de productiekosten al zijn terugverdiend voordat deel twee, ‘The Two Towers’ binnenkort in premiere gaat.
Uiteraard komt van LOTR een DVD uit, de kassa moet immers blijven rinkelen. De eerste DVD uitgave is een dubbel DVD, met op de ene schijf de film van 3 uur en op de andere de extras. Maar regisseur Peter Jackson is niet voor niets ruim 10 jaar bezig geweest met het idee om de film te maken, hij is een Tolkien adept en wil dus meer. Deze wens resulteert in wat nu al de meest begerenswaardige DVD genoemd mag worden. Het is een als boek uitgevoerde set met vier DVDs. De bedoeling is om de komende twee andere films op identieke wijze op DVD uit te brengen zodat deze netjes naast de drie boeken in de kast kan.
De uitgave is heel bijzonder. Allereerst bevat de set een andere versie van ‘The Fellowship of the Ring’ dan die in de bioscoop te zien was. Omdat er voor het DVD medium minder beperkingen zijn qua lengte van een film, was Jackson in staat de film met 30 minuten uit te breiden. Zo wordt het verhaal wat uitgebreider, krijgen de karakters nog meer gestalte en de kijker meer inzicht in het geheel. Door de extra lengte paste de muziek niet meer. Dus zijn kosten noch moeite gespaard om een compleet nieuwe score te maken.
In tegenstelling tot de eerdere DVD uitgave van LOTR 1, is de film nu over twee schijven uitgesmeerd. Op deze manier kon met een lagere compressie een beter beeld worden gecreeerd. Nu staat het eerste deel op de eerste twee-laags schijf met een overgang van laag 1 naar 2 na 47:10 minuten. Heel fraai is de overgang naar de tweede schijf. Het beeld wordt langzaam zwart en de tekst “The story continues on disc two”. Na het laden van de tweede schijf komt het beeld wederom zwart op met een aantal keuzes waarvan ‘Continue Film’ de meest voor de hand liggende is en de resterende film komt. Op de tweede dubbel-laags schijf is de laag-overgang na 54:35 minuten. Afhankelijk van de kwaliteit van de DVD speler zijn deze overgangen niet of nauwelijks waarneembaar.
En over kwaliteit gesproken. Deze versie heeft naast een verbeterde beeldkwaliteit door de lagere compressie ook een verbeterde geluidskwaliteit. Vooral de DTS 6.1 ES optie is de moeite waard. Andere opties zijn DD 5.1 EX en DD 2.0. De hier besproken regio 1, NTSC versie heeft enkel engelstalige ondertitels. Nu volgt een overzicht per schijf van deze uitzonderlijke set.
Schijf 1 bevat dus deel een van de film dat 105 minuten duurt van de in totaal 228 minuten die de gehele film in beslag neemt . Deze 228 minuten is inclusief een 20(!) minuten durende titelrol van alle LOTR fanclubleden op schijf twee. Naast de film bevat schijf 1 ook productie schetsen en vier gesproken commentarreeksen door onder meer regisseur Peter Jackson, leden van het ontwerp team, post proction medewerkers en acteurs als Elijah Wood, Ian McKellen, Liv Tyler en Christopher Lee. Dan is er nog een twaalf paginas tellend boekje met een grafische weergave van de structuur op de schijven. Als grapje bevat schijf een ook nog een verborgen scene (easter egg) van een nagenmaakte MTV Award uitreiking.
Schijf 2 bevat het tweede deel van de film, 123 minuten en de genoemde uitgebreide aftiteling. Ook hier weer vier gesproken commentaren. Het is mogelijk te schakelen tussen de diverse commentaar tracks. De easter egg op deze schijf is een preview van de tweede film, ‘The Two Towers’.
Schijf 3 bevat aanhangels, de Apendices, deel 1 – From Book To Vision. Allereerst een introductie van Peter Jackson, dan een 22 minuten durende featurette van J.R.R. Tolkien. Vervolgens een verslag – 20 minuten - hoe van het boek naar een script wordt gekomen, het maken van de storyboards – 20 minuten en een drietal storyboards in een vroeg stadium (11 minuten). Hier blijkt dat Geaorge Lucas een grote hulp is geweest. Animatics van onder meer Gandalf op weg naar Orthanc en de trappen van Khazad-Düm duren 3 minuten. In twee maal 2 minuten zijn multi-angle storyboard vergelijken te zien naast een zes minuten durende Bag End Set test. Het ontwerp van Midden Aarde wordt in een 41 minuten durende documentaire uitgelegd en in 43 minuten wordt een bezoek aan de Weta Workshop gebracht (special effects). Kostuum ontwerpen krijgen een 12 minuten durende featurette. In wel 19 gallerien komen de verschillende volkeren en landschappen aan bod en de intercatieve atlas van Midden Aarde verduidelijkt veel, net als de mogelijkheid Midden Aarde te mappen op de opnamelocaties in Nieuw Zeeland. De DVD is ook een DVD-Rom waar ondermeer allerlei weblinks op te vinden zijn. De schijf kan in zijn geheel bekeken worden – Play All – of per deel vanuit een geanimeerd menu.
Schijf 4 vervolg met het tweede deel van de aanhangels. Na een introductie van hoofdrolspeler Elijah Wood wordt de rest van de cast in 35 minuten voorgesteld. In ‘A day in the Life of a Hobbit’ krijgen we een beeld van de Hobbits in 13 minuten. Vijftig minuten duurt de documentaire ‘Cameras in Middle Earth’. Naast een gallerie met productie foto’s volgen er dan 2 featurettes en een gallerie met informatie over de schaling van de grootte van personen en wezens. Weta’s digitale werkzaamheden worden in 25 minuten belicht. Hoe het epos tot stand komt vertelt een featurette in 13 minuten en hoe Midden Aarde klinkt laat de Sounscapes featurette zien en horen net als Music for Middle Earth (12 min). Ook bevat deze schijf een DVD-Rom gedeelte met diverse links.
Conclusie? Iedere liefhebber van een sterk verhaal, goede acteerprestaties, heel fraaie beelden en effecten en goed geluid is bij LOTR aan het goede adres. Iedereen die LOTR als boek meer dan 1 keer heeft gelezen moet deze DVD aanschaffen. De extra’s zijn overweldigend. Alleen al vijf maal 208 minten film kijken – een maal de film ‘kaal’ en dan vier verschillende commentaar tracks is fantastisch. En dan het bijna complete overzicht van hoe het boek uiteindelijk in een film uitmondt. Het lijkt erop dat er tijdens de opnamen meer film-over-de-film is geschoten dan voor de film zelf.
Over de DVD
Special Extended Edition, 208 minuten
New Line Entertainment N5549, ISBN 0-7806-3893-X
DTS 6.1 ES, Dolby Digital 6.1 EX, DD 2.0
Regio 1, NTSC
Dr Longbeard & Marja
