Gisteren zijn we met de vaste redactieleden en een aantal auteurs van HiFi.nl in De Doelen in Rotterdam geweest, om naar het Rotterdams Philharmonisch Orkest te luisteren, dat onder leiding van de bij leven reeds legendarische dirigent Valery Gergiev (zie foto) een aantal werken van Brahms ten gehore bracht. Op het programma stonden de Tragische Ouvertüre, de Tweede Symfonie, en het Tweede Pianoconcert, waarvoor de Braziliaanse pianist Nelson Freire aan de vleugel plaatsnam.
Het eerste dat opvalt in een concertzaal is de enorme dynamiek, en het totaal ontbreken van het gevreesde `dichtlopen` van het geluid. Een orkest is nu eenmaal geen versterker die het benauwd wanneer er bij een tutti opeens tien keer zoveer vermogen wordt gevraagd. Zeer zware eindversterkers daargelaten natuurlijk. Maar dan komt het volgende grote verschil. De akoestiek van een concertzaal kan wel op een geluidsdrager worden vastgelegd, maar de installatie voegt daar vrolijk de akoestiek van de luisterruimte aan toe. Dat is niet erg (want vaak onvermijdelijk), maar het ontbreken van toegevoegde ruimtelijke informatie in zo`n concertzaal valt wel op.
Het `stereobeeld` bestaat niet in een concertzaal. Natuurlijk hoor je dat de eerste en tweede violen links van de dirigent zitten (vanuit de zaal gezien), en de celli rechts, maar het geluidsbeeld is meer diffuus, en ook de dieptewerking van het geluid is beperkter. Wat daar tegenover staat is een hogere mate van rust. Ook bij hardere passages is er geen enkele sprake van vervorming, en is de perceptie van luidheid dus volkomen anders.
Auteur René van Es verwoordde het vanmorgen in een mailtje aan onze hoofredacteur alsvolgt: "Ja ik heb genoten. Fijn om weer eens te horen hoe live muziek is t.o.v. thuis. Waar maken we ons thuis eigenlijk druk om? Hoorde gisteren nauwelijks een stereobeeld, diepte, definitie, laat staan `lucht om de instrumenten".
Als je die verschillen eenmaal hebt waargenomen kun je ze gebruiken om te beoordelen hoe dicht de weergave op een geluidsinstallatie bij de werkelijkheid in de buurt komt. Het was dus niet alleen een genoeglijke, maar ook een leerzame avond.
Dat het concert in De Doelen plaatsvond levert overigens nog een extra link op met ons vak, omdat daar in voorgaande jaren een interessante HiFi en High-End show werd georganiseerd. In 2007 werd er een jaartje overgeslagen, maar hier is het beursverslag van de editie 2006 te lezen. Daar vindt u ook een link naar de verslagen van eerdere edities.
Mijn tip: laat de geluidsinstallatie eens een avondje uit, en bezoek dan een concert. Dat is een leuke en vooral verhelderende ervaring.
