Toen ik gisteren een Rega P5 platenspeler ter recensie thuis ontving realiseerde ik mij dat ik nog steeds probeer vast te houden aan een technologie die volgens velen sterk verouderd is.
Toegegeven tijdens het draaien van zwarte schijven kraakt het wel eens als de groef een beschadiging heeft en stof is natuurlijk een vijand van de elektrostatisch geladen plakken kunststof. Het is ook een heel ritueel dat je volgt. Plaat wassen als je hem al jaren hebt of net opduikelde op de rommelmarkt. Naald reinigen en een Decca borstel van 30 jaar oud over de groeven om het losse stof te verwijderen. Daarna de diamant langzaam in de inloopgroef laten zakken, het volume iets opdraaien en dan klinkt er pas muziek. Soms heel fraai, soms gewoon slecht als de opname niet deugt. En soms zo fenomenaal dat er geen CD of SA-CD speler zelfs maar in de buurt komt van de geboden geluidskwaliteit. En daar doen we het voor. De magie van vinyl is en blijft onovertroffen.
Met het stijgen van de leeftijd en het verstrijken van de jaren heb ik heel wat platenspelers en elementen onder handen gehad. Begonnen met een koffergrammofoontje, doorgegroeid naar een mini Dual, daarna kwam een Garrard, gevolgd een Era, een Technics, een Thorens, een Pro-ject en nu weer een Garrard. De laatste op de markt gekomen in mijn geboortejaar 1954. Ik ben net 50 jaar geworden en als ik in de vroege morgen de stijve ledematen voel dan bedenk ik mij dat de platenspeler de tand des tijd beter aankan dan ik. Een drupje Singer naaimachine olie is voldoende om de lagers te smeren. Bij mij allang niet meer. Denkt u nou niet dat de Garrard er staat omdat hij uit 1954 is. Nee, het is en blijft een dijk van een speler die zorg en aandacht verdient en waarschijnlijk nog wel 50 jaar meegaat. Iets waar ik mijn lichaam niet toe in staat acht.
Elementjes waren ook zo leuk. Ik herinner mij als de dag van gisteren een speurtocht naar een element dat in staat was mijn toenmalige Rogers transmission lines diep laag te laten weergeven. Alle elementen lieten steken vallen naar mijn bescheiden mening. Zelfs de mooiste Sonus, Stanton en ADC elementen. Moving coil kwam al snel om de hoek kijken en de eerste Ortofon verdween in de shell. Maar ook die vielen toen tegen, net als Dynavector en Denon. Uit Japan haalde ik een Supex SD900 Super element op aanraden van bladen als HiFi News en HiFi Choice. Het bleek de beste keuze ooit gedaan. Super diep en strak laag, een heel fraai midden en een zijdezacht maar vol details doortekent hoog. Een trip naar Engelland leverde de bijbehorende arm (Hadcock) en pre-pre-amp op (Lentek). Mijn geluk kon niet op toen de hele zaak draaide op een zelf gemodificeerde Thorens TD160. Met Dynaco versterkers en later een Kenwood had ik eindelijk voor elkaar dat de Rogers lieten horen over welke kwaliteit ze beschikten. Helaas, de Supex is door iemand zonder kennis van zaken om zeep geholpen net als de Hadcock arm. Ik had de speler nooit moeten verkopen en zelf moeten blijven koesteren. Berouw komt na de zonde. Vooral om dat de Supex tot op de dag van vandaag thuis nooit meer is geëvenaard. Maar mogelijk speelt de herinnering parten en stel ik het verleden te fraai voor.
De ervaring die ik heb met platenspelers en het genoegen dat ik eraan beleef wilde ik graag overdragen op mijn kinderen, helaas die zijn meer geïnteresseerd in MP3 of in de laatste mode. De audiogenen zijn niet overgebracht naar het nageslacht. Of ze hebben zich bewust afgekeerd omdat ze stil moesten zijn als pa muziek luisterde en het halve huishouden wel eens alleen om audio leek te draaien. Maar er gloort hoop. Kort geleden kwam onze dochter vertellen dat wij opa en oma worden. En na bekomen te zijn van de mededeling (niet van de schrik) met een fors glas cognac in de hand bekroop de gedachte dat als het een jongetje word ik hem alles ga leren over platenspelers. En over muziek. Hebben zijn vriendjes het straks over hun first Sony, hij kan vol trots zijn first Benz Micro laten zien. En als het een kleine dame zal zijn, dan krijgt ze samen met de pap van de lepel de liefde voor het Franse chanson ingegoten. “Opa zet Juliette Gréco nog eens op”, ik zie er nu al naar uit! Mogelijk dat audio de komende maanden een stapje lager aan de ladder staat. Eerst de spruit verwelkomen in ons midden.
Met vriendelijke groet,
René van Es
Hoofdredacteur hifi.nl
