Ik ben opgegroeid met vinyl. Mijn vader draaide vroeger 78 toeren platen en daarna kwam er eerst een Garrard wisselaar en vervolgens een Philips stereo platenspeler met twee luidsprekers die op de platenspeler bevestigd konden worden waarna het geheel vrij eenvoudig te vervoeren was. Ik bewaar maar weinig concrete herinneringen aan die periode uit mijn jeugd maar ik herinner me nog als de dag van gisteren dat hij met dit in teakhout uitgevoerde muzikale wonder thuis kwam. De luidsprekers werden van het chassis losgemaakt en zodanig opgesteld dat ze de draaitafel flankeerden. Vervolgens werden de Din stekertjes van de speakerkabeltjes op de draaitafel aangesloten en het geheel was speelklaar.
Tegelijk met de installatie had hij drie nieuwe langspeelplaten aangeschaft; één van de Amerikaanse zanger Jim Reeves en twee van de Nederlandse organist Cor Steyn waarop deze zijn “Magic Organ” bespeelde. Ik geloof niet dat ik later ooit meer onder de indruk geweest ben van een installatie dan op het moment dat de orgelklanken door de kamer klonken. Ik voel nog het kippenvel en de brok in mijn keel. Deze beelden en gevoelens komen in alle hevigheid naar boven als ik op een door de plaatselijke voetbalvereniging gehouden rommelmarkt bij een kraam sta en één van die orgelplaten in mijn handen hou. De jongeman die de kraam beheert is te jong om deze plaat te kennen en ik zie een verbaasde, of is het spottende, trek op zijn gelaat. “Eén Euro meneer”. Ik knik. Maar in deze specifieke plaat ben ik niet echt geïnteresseerd.
Nee, in deze plaat niet. Evenmin in de “Alle dertien goed”die ik vervolgens met mijn vingertoppen een zetje geef waardoor hij omklapt. Ook de plaat van André Hazes is aan mij niet besteed. Corrie Brokken, Neil Diamond, nog een “Alle dertien goed”, de Havenzangers, het Urker mannenkoor, de één na de ander wordt omgeklapt en langzaam maar zeker bekruipt mij het gevoel dat het deze keer niet gaat lukken. Vreemd eigenlijk, want dit soort “garage sales” zijn normaal gesproken de ideale plek om leuke tweedehands voordeeltjes te scoren. Inmiddels ben ik halverwege de eerste van de drie inklapbare Curver bakken. Links naast mij schuift een oudere heer aan die eveneens een bak begint te doorzoeken. Wantrouwend neem ik hem vanuit mijn ooghoeken op. Het zal toch niet waar zijn hè? Sta ik hier te blauwbekken – hoe bedoelt U 4 mei valt in het voorjaar – en een bak met rommel door te spitten terwijl iemand die zomaar langs komt straks de mooiste lp’s voor mijn neus wegkaapt.
Oké, ik geef het toe; ik word heel hebberig in dit soort situaties. Als reactie verhoog ik mijn scan snelheid. Dat is echter lastig met mijn dochter die rechts naast me op de kraam zit en continu aan mijn mouw trekt. De irritatie sluipt onmerkbaar naderbij. Mijn echtgenote kent mijn reacties en zegt voordat het echt tot een uitbarsting komt; “Zal ik Isabeau meenemen? Ik heb verderop een kinderboekenkraam gezien.” “Graag”, antwoord ik kort en meteen verhoog ik mijn zoeksnelheid. Op de plek van mijn dochter verschijnt een oudere dame die eveneens begint te zoeken. Geen nood; dat is het kleine bakje met singletjes. Niet interessant voor mij. Maar die pet staat nog steeds naast me. Gelukkig, hij heeft nog niets gevonden. Hé, hij gaat zelfs weg. Pfff! En wat is dit? De op één na laatste plaat in de eerste bak? Een fraaie lp van Barbra Streisand. Terwijl ik hem uit de rij licht schiet de vraag door me heen wanneer Barbara nu veranderd werd in Barbra of andersom. “The Broadway Album”. Wow! Ik heb de cd en vind die prachtig; met name de nummers “Send in the Clowns” - van de grootste musical schrijver van de laatste jaren; Stephen Sondheim – en “If I loved you” van Rodgers en Hammerstein. Deze zal ongetwijfeld duurder zijn. “Hoeveel?” vraag ik aan de jongeman. Hij kijkt me aan met dezelfde medelijdende blik die ik reserveer voor personen die lijden aan Alzheimer. “Ik zei toch 1 Euro?” En voor het eerst voel ik me door zijn blik echt oud.
Ik haal de plaat er uit en zet hem tussen de bak en mijn lichaam. Die is voor mij en een knappe jongen die hem van mij afpakt. Zo oud ben ik dus ook weer niet want dit lijkt meer op het gedrag dat mijn dochter regelmatig tentoon spreidt. Vooraan in de tweede bak ontdek ik opnieuw, net na Lenny Kuhr, een juweeltje; “Love over Gold” van Dire Straits. Nummer twee die tegen mijn lichaam aangedrukt wordt. Mijn dag kan al niet meer stuk. Hoe gelukkig kan een mens zijn voor het luttele bedrag van 2 Euro. En direct daarna een lp van Sade. Even twijfel ik. Zal ik hem nemen? Tenslotte heb ik hem al. Maar het is zo’n ontzettende mooie opname. Ik verman mezelf. Kom nou toch Jan, wat moet je er mee? Tenslotte kun je er maar één tegelijk draaien. Ik klap hem om en sta oog in oog met nog een hoes die ik al thuis heb staan; “The concert in Central Park”van Simon and Garfunkel. Eén van mijn meest geliefde dubbel lp’s en wederom sta ik voor hetzelfde dilemma. Maar ditmaal verhuist de hoes wel naar de plek waar de twee andere lp’s wachten. In gedachten hoor ik het mijn echtgenote al zeggen; “Maar die heb je toch al? Wat is het verschil?” Goed, ik geef het toe. Dit is pure hebberigheid, maar ik kan hem niet laten staan; dit is te mooi! En dan, misschien gebeurt er nog eens iets met mijn eigen exemplaar en dan heb ik in ieder geval een reserve exemplaar. Zelfs voor mezelf klinkt deze rechtvaardiging niet echt overtuigend. Maar ik neem hem wel.
De rest van de tweede bak levert niets op en ik begin me al te verzoenen met het idee dat het bij deze drie, of eigenlijk vier, lp’s blijft. Op dat moment raken mijn vingers “The Dream of the Blue Turtles” van Sting aan. Ik twijfel geen seconde. Deze derde bak blijkt de meeste schatten te bevatten; “Private Dancer”van Tina Turner, “Les Grands Succes de Edith Piaf”, de dubbel lp “An Evening with Diana Ross”. Het lijkt niet op te kunnen maar er volgt nog meer; een mooie Decca opname van “La Bohème” van Pucini en de “Faust”van Gounod op La Voix de son Maître. Tot slot zijn de laatste vier lp’s ook allemaal interessant. Ik pak het stapeltje en leg het plat op de bak waar ik voor sta. De jongeman komt naar me toe lopen met een verwachtingsvolle blik in zijn ogen. Ik negeer hem echter en neem de eerste hoes ter hand waarna ik behoedzaam met kloppend hart de binnenhoes naar buiten trek. Terwijl ik twee door gefronste wenkbrauwen bekroonde ogen op me gericht weet schuif ik het zwarte goud naar buiten. Mint!
Bij de zevende plaat draait de verkoper zich om en loopt naar zijn maat. Het duurt hem te lang. Tot nu toe zien ze er allemaal goed uit. En ook deze is weer perfect! Uiteindelijk is er maar één die een fout heeft. Tina Turner heeft een vrij sterk geprononceerde bobbel die me zorgen baart. Verder ziet de oppervlakte er perfect uit. Ik besluit het risico te nemen want er staan een paar hele fraaie nummers op. “Deze worden het” zeg ik en de kraambeheerder komt samen met zijn zakelijke partner naar me toe om het stapeltje in ontvangst te nemen. “Ik tel er dertien” zeg ik, daarbij refererend aan het aantal hoezen en hopend dat hij niet het aantal lp’s zal tellen. “Ik ook” zegt hij en ik reken af. “Die zijn over honderd jaar goud waard, meneer” voegt de andere man nog toe. “Dat zijn ze voor mij nu al” antwoord ik. Op zijn volgende opmerking “En ze worden nergens meer gemaakt” reageer ik maar niet ook al weet ik dat er zelfs in Nederland weer een fabriek geopend is.
Voldaan loop ik de rommelmarkt over naar de plek waar zich de boeken bevinden. Mijn echtgenote heeft inmiddels een grote stapel kinderboeken onder de arm en op het moment dat ze me ziet roept ze met een glimlach; “Heb je wat geld voor me Jan?” “Hoeveel krijgt U van me?” vraag ik de man achter het geldkistje. “Twee Euro”antwoordt hij en hoewel de gedacht nog door mij heen schiet dat hij daarmee mogelijk de prijs per stuk bedoelt, geef ik hem een 2 Euro stuk. “Dank U”, antwoordt hij en terwijl hij het muntstuk aanpakt richt hij zich alweer op een volgende klant.
Weglopend zie ik uit mijn ooghoek een kraam die vol staat met oude audio apparatuur van zo te zien Philips en Aristona. Voor andere liefhebbers, bedenk ik me en even later zitten we gedrieën tevreden in de auto. Bij thuiskomst haal ik meteen mijn platenwasser tevoorschijn en begin het ritueel dat o.a. nicotineaanslag, huidvet en oude reinigingsmiddelen moet verwijderen en de hopelijk ongeschonden groeven bloot moet leggen. Ik kan bijna niet wachten tot ze weer in hun hoezen zitten en ik met het stapeltje naar mijn platenspeler kan lopen. Ze blijken de één na de ander prima te klinken. Behalve Tina. Haar bobbel is te weerbarstig en het Clearaudio Victory H mc element verliest het contact met de groef. Bij nader inzien dus toch niet alle dertien goed. Maar twaalf is ook niet slecht. Of eigenlijk 14 van de 15. Wanneer is de volgende rommelmarkt?
Links
Nationaal Comité 4 en 5 mei
Markt pagina
Fansite Tina Turner
Vlekkentips-1
Vlekkentips-2