Sam ontwaakt in zijn naargeestige flat om naar zijn werk te gaan. Hij is bewaker van een winkelcentrum waar als de film tien minuten bezig is en Sam goed en wel aan zijn werkdag begonnen is een explosie plaats vindt. Hij probeert wat mensen te helpen, tot zijn stoppen doorslaan.
22 mei is de tweede film van Koen Mortier. Hij debuteerde met de verfilming van Herman Brusselmans boek Ex Drummer. De provocerende humor van die film is ver te zoeken in het zwaarmoedige, zelf geschreven 22 mei. De film maakt de chaos in het hoofd van Sam (Sam Louwyck) na het trauma van de zelfmoordaanslag tastbaar door een gefragmenteerde verhaalstructuur en een surrealistische vormgeving. De film is geschoten in schemerige bruintinten; alle kleur is weggetrokken uit het leven. Daglicht is een schaars goed.
Sam ontmoet de slachtoffers van de explosie, zowel voor als na het drama, en maakt kennis met de zelfmoordenaar die verantwoordelijk is voor de ramp. Of Sam zelfs nog leeft is onduidelijk, en uiteindelijk nauwelijks relevant. De wereld is tot stilstand gekomen. Tijd bestaat niet meer, of lijkt in cirkels te draaien rond het verwarrende zwarte gat. Uiteindelijk komen de personages elkaar op het moment van de ramp tegen in een soort parallel universum.
Dit is een ongegeneerd ambitieuze film. Mortier durft het aan de realiteit los te laten en de kijker in een ongewis en onbestemd avontuur te storten. Een dramatische ramp als knooppunt van levens is op zich een niet heel erg origineel uitgangspunt. Gus Van Sant’s Elephant en Michael Haneke’s 71 Fragmente einer Chronologie des Zufalls concentreren zich op wat er vooraf gaat aan zo’n rampzalig moment. Bij Mortier is de ramp er al snel en duiken we vervolgens de hallucinatie in, als verwerkend mechanisme.
Zeker in vergelijking met genoemde films zet Mortier het drama zwaar aan. Hierdoor is het gemakkelijk mee te gaan in de koortsachtig vertroebelde belevingswereld van Sam, al moet de kijker veel geconditioneerde verwachtingen rond speelfilms overboord zetten.
Na alle soberheid wordt de kijker beloond met een bijna extatische epiloog van schitterend gestileerde vertraagde beelden van de explosie, met afscheidswoorden van de slachtoffers.
Aanvullende informatie:
België, 2010
Speelduur: 90 minuten
Regie en scenario: Koen Mortier
Met: Sam Louwyck, Gunter Lamoot, Titus De Voogdt, Norman Baert, Steffi Peeters e.a.
Beeld: 16:9 anamorf
Geluid: DD 5.1
Uitgave: Cinéart
Distributie: Twin Pics
Website