Er is momenteel extra veel muziek van Mahler te horen in de concertzalen, want 2010 was zijn 150e geboortejaar en in 2011 was hij 100 jaar dood. De componist had een bijzondere band met Nederland en het Concertgebouw, en de wereldwijde reputatie van het aan die zaal verbonden orkest vloeit voor een belangrijk deel voort uit de Mahler interpretaties. Mariss Jansons voegt met de Derde een nieuw deel toe aan de cyclus.
De symfonieën van Mahler getuigen van een grote ambitie, en voor de derde geldt dat in extreme mate. Je hoeft de achtergronden van Mahler’s bedoelingen en inspiratiebronnen zoals die in het begeleidend boekje geschetst worden door Sabien van Dale niet te lezen om dat te kunnen horen. De omvang (ruim anderhalf uur) en de enorme bezetting alleen al spreken voor zich, maar vooral de intensiteit en grootsheid van de muziek is zelden overtroffen. Dat er twee koren aan moeten rukken alleen voor een deeltje van vier minuten maakt het organiseren van een uitvoering niet gemakkelijk. Dit is dan ook niet een van de meest geprogrammeerde Mahler symfonieën. Logisch om er als het dan een keer van komt meteen een opname van uit te brengen.
Weinigen kunnen de grote emoties en de lange spanningsbogen zo goed kanaliseren als Mariss Jansons. De uitvoeringen van 3, 4 en 5 februari 2010 werden gecombineerd tot een in vele opzichten ideale SACD. De klank is optimaal en legt tal van opmerkelijke details in de uitvoering bloot. Alleen al hoe de contrafagotten te horen zijn in het diffuse gerommel in de mysterieuze opening van het lange eerste deel, geweldig.
De derde symfonie is een staalkaart van sferen en gevoelens, een compleet wereldbeeld, vol duisternis maar ook waanzin in doldraaiende fanfares – de blazers kunnen hun kwaliteiten naar hartenlust etaleren. Mezzosopraan Bernarda Fink schittert in het lied O Mensch, op een tekst uit Friedrich Nietzsche’s Also Sprach Zarathustra. De verstilde finale is pure extase.
Aanvullende informatie:
Speelduur: 98:41 [34:19 + 64:22]
Gustav Mahler: Symphony No. 3 in D Minor (1893-96, revised 1906, K.H. Füssl Edition)
Koninklijk Concertgebouworkest, o.l.v. Mariss Jansons
Bernarda Fink, mezzo sopraan
Groot omroepkoor, Jongens van het Sacramentskoor Breda, Jongenskoor Rijnmond
Hybride SACD: 5.0, stereo en CD.
Uitgave: RCO Live
Distributie: Codaex
