Er zijn behoorlijk wat koptelefoons op de markt, in veel verschillende uitvoeringen, maar hoe weet je of een bepaald model echt goed is? Met deze playlists heb je alvast tien nummers waarmee je een hoofdtelefoon op de proef kunt stellen.

De juiste hoofdtelefoon kiezen is niet eenvoudig. Er bestaan verschillende types (over-ear of oortjes en draadloos of met kabel) en veel merken (kijk maar eens op onze Hoofdtelefoon Special). Als je dan weer rekening wil houden met zaken als herstelbaarheid, dan wordt het nog moeilijker beslissen. Al heb je wel bijvoorbeeld de volledig herstelbare hoofdtelefoons van het Nederlandse Repeat Audio die de weg wijzen qua duurzaamheid om ze theoretisch levenslang kunnen gerepareerd worden (onze onafhankelijke review door Jamie vind je hier).

Elke selectie van muziek is subjectief, maar onderstaande tracks bieden voor ieder wat wils. Omdat oudere nummers wel vaker aan bod komen (ja, Hotel California hebben we nu allemaal wel al gehoord, dank je wel), vind je hier vooral recenter werk. Met een paar klassiekers, uiteraard. Het luisteren, dat gebeurde met de eerder vermelde Prince.

State Of The Art (A.E.I.O.U.), Jim James 

De hoge stem van Jim James en de spaarzame piano die beide in een grote ruimte afspelen geven iets heel melancholisch aan deze track. Misschien daarom dat het wel vaker is opgepikt door filmmakers.

Onder meer in The Accountant en het vierde seizoen van True Detective duikt het op. Via een goede hoofdtelefoon moet je die ruimtelijkheid echt kunnen proeven, ook als het nummer tegen het einde wat complexer wordt.

Beginnings Are Such Delicate Times;
Hans Zimmer 

Na vier seconden weet je al hoe het zit. Dit nummer van de Dune: Part Two-soundtrack laat eerst die buitenaards overkomende percussie op je los die Zimmer en z’n team bedachten om de intrigerende Dune-composities meteen herkenbaar te maken.

Het duikt heel diep (op de Prince voel je het echt) en zindert enkele seconden na, een echte uitdaging voor de drivers van je koptelefoon. En daar stopt het niet, want het gaat over in een heel fijne fluit die bol staat van zacht detail. Ook dat is best moeilijk voor een hoofdtelefoon om natuurlijk én compleet weer te geven.

Als dit nummer rond je oren zweeft, word je zo meegevoerd naar de woestijnen van Arrakis. Na zeven minuten krijg je op een goede over-ears echt die overschakeling naar een epische modus mee.

Angel, Massive Attack 

Een van de pluspunten van een goede hoofdtelefoon is dat je een bijna fysieke connectie krijgt met bas. Lage tonen werken ook het best als ze recht op je skelet kunnen inwerken. Wat iedereen die ooit op een dancefestival een muur van bas op zich voelde afkomen kan beamen. Dat is ook een troef van een over-ears boven oordoppen, die ook wel laag kunnen overbrengen. Maar een nummer zoals Angel van Massive Attack wordt pas echt indrukwekkend met oorkussens rond je oren. Wat deze track nog uitdagender maakt voor een koptelefoon is de pulserende baslijn en toevoeging van een muur van vervormde gitaren. Het kan een minder geslaagd design overweldigen. Het draait niet enkel om de diepte van bassen, maar ook het kunnen overbrengen van snelheid. Wil je echt iets met een nog diepere bastoon? Probeer Bury a friend van Billie Eilish.

The Proposal, Ibrahim Maalouf 

Kort maar krachtig, of een prachtig voorbeeld van een nummer dat je oftewel geweldig opzwepend vindt of je net helemaal zenuwachtig maakt. Het heeft een heel nerveus ritme en een hoop blazers die tegen elkaar op alles uit hun instrument halen, met een lading Oosterse feestsfeer er overheen. 

Wat hier vooral de test is voor een hoofdtelefoon vormt die hoge noten die meestertrompettist Maalouf uit z’n (aangepast met extra ventielen) instrument haalt.

Saman (Sunrise Session III), Ólufar Arnalds 

De ubercreatieve Ólufar Arnalds produceert aan de lopende band nieuwe werken, vaak heel minimalistisch maar ook echt muziek van nu. Hier zouden verschillende van zijn tracks kunnen staan, maar we gaan voor dit klein werk op de Sunrise Session II-EP die bedoeld is om afgespeeld te worden op de korte dag van het jaar.

In het verre IJsland met z’n lange winterdagen zonder zon is dat natuurlijk net meer een ding, het hoopvolle gevoel dat daarbij hoort versta je meteen als je dit nummer met je hoofdtelefoon beluistert. Het is een echte test voor het weergeven van microdetail, want in de achtergrond zou je de mechanische geluiden van de piano moeten meekrijgen die het nummer iets heel intimistisch schenkt.

The Imperial March, John Williams 

Wie herkent niet dit iconisch werk van Williams niet? Al van de eerste tonen beeld je een immense rij uniformen in die perfect in het gelid en onverbiddelijk op je af komen gemarcheerd. Het briljante van Williams is dat hij met door enkele tonen te laten horen meteen een beeld kan oproepen. Maar zijn werken, incluis deze, hebben meer te bieden. Neem de versie van The Imperial March op The Berlin Concert erbij, met de man achter de dirigentenstok en een van de beste orkesten ter wereld die alles geeft.

Het is een uitmuntende opname die niet alleen de geweldige akoestiek van het Berlijnse concertgebouw blootlegt (luister naar hoe de hoorns weerklinken!), maar ook een test is voor de balans van een hoofdtelefoon en het vermogen om snel te schakelen tussen luide en zachte tonen.

Invincible, Tool 

Tool heeft wel meer tracks in z’n repertoire zitten die een hoofdtelefoon echt kunnen uitdagen. De opnamekwaliteit is bij de metalband altijd uitstekend. De keuze voor Invincible op hun recentste album is dus wat willekeurig, het had ook Stinkfist, Sober, Pneuma of een van hun vele andere topnummers kunnen zijn. De lange gitaarintro is alvast een goede manier om te ontdekken of je hoofdtelefoon alle nuances van dit instrument kan weergeven, ook later als de effectpedalen worden bovengehaald. Een hoofdtelefoon met een doffere weergave en minder prominent midden gaat de rijkdom van dit nummer niet kunnen overbrengen.

Lost Voices of Hagia Sophia,
Capella Romana 

Middeleeuwse byzantijnse kerkelijk gezang, het zal niet bij veel mensen op het luistermenu staan. Waarom dit toch een kans geven, zelfs al is het niet je ding? In de eerste plaats omdat dit album iets heel uniek is. Deze oeroude nummers zijn gemaakt om gezongen worden in de Haga Sophia, de eeuwenoude kathedraal die toen Byzantium Istanbul werd transformeerde in een moskee, waar een enorm 56 meter hoge marmeren gewelf zorgt dat een stem een immense 12 seconden kan nagalmen.

Kerkelijke componisten wisten dit en maakten er gebruik van, wat leidde tot heel trance-achtige koorwerken die enkel in dit gebouw correct klinken. In de hedendaagse Haga Sophia mogen deze werken echter niet worden gezongen, dus hoor je op dit album gezang die in een gesofistikeerde digitale simulatie van het gebouw gecreëerd door Stanford weerklinkt. Opnieuw een unieke luisterervaring via een koptelefoon, waarbij het je vooral de losse lagen van het gezang en de echo’s moet kunnen ervaren.

Blue Train, John Coltrane 

Over een klassieker gesproken! Het mag uit 1958 dateren, dit jazz-meesterwerk is nog altijd een echte referentie opgenomen door Rudy van Gelder. Met name de versie op The Complete Masters is een feest voor je oren, en dat bijna elf minuten lang. Tijd genoeg voor Coltrane, Fuller, Morgan, Joe Jones en Chambers om hun virtuositeit te bewijzen. En voor jou om te beoordelen of je koptelefoon die individuele instrumenten wel vol en authentiek neerzet. Bij de trombone van Curtis Fuller en Coltrane’s saxofoon is het opletten of die hogere noten geen vervorming of hardheid vertonen.

Chandelier (Piano Version), Sia 

Wie houdt van vrouwelijke vocals, vindt via elke streamingdienst waanzinnig veel hedendaagse popzangeressen op een hoog niveau. Waarom Sia boven pakweg Lady Gaga of Adele kiezen (laat staan namen als Nina Simone of Aretha Franklin)? In dit nummer hoor je, opnieuw op een goede hoofdtelefoon, hoe talentvol de Australische is. Autotune komt er niet aan te pas, wel pure vocale kracht en wendbaarheid. Als er ook maar iets niet klopt aan de drivers van de koptelefoon, dan zullen die krachtige uithalen flets en misschien wel vervormd klinken.

Bovenstaande lijstje is zeker niet exhaustief, maar geeft je een goede leidraad om een koptelefoon uit te proberen. Dat moet niet per se een peperdure high-end bekabeld exemplaar zijn, want goede kwaliteit vind je aan bijna elk prijspunt. Bij het samenstellen van dit lijstje werd bijvoorbeeld de Prince van Repeat Audio gebruikt, een betaalbare draadloze hoofdtelefoon die eerder hier getest werd en opvalt door zijn herstelbaarheid.