Onlangs werden we door importeur ERCT uitgenodigd om kennis te maken met de hoogwaardige Von Schweikert VR-55 MKII SE Aktive luidsprekers. We stuurden Harro naar het in Zwolle gevestigde AudioTempel, merkdealer van dit ultra high-end luidsprekermerk.
Wanneer ik de ruime luisterruimte betreed maak ik voor de eerste maal kennis met de creaties van dit uiterst exclusieve Amerikaanse merk. De optiek van deze in het hogere audio segment gepositioneerde luidsprekers is in een woord prachtig. De vorm en de grootte moeten je natuurlijk passen, maar de kwaliteit van afwerking is werkelijk onberispelijk.
Muziekliefhebbers die al eens een bezoek hebben gebracht aan de in het stadshart van Zwolle gevestigde AudioTempel zullen het met me eens zijn; deze specialist levert in elk segment een uitgebreid aanbod om de betreffende doelgroep te bedienen. Vooral in het hogere segment is deze audiowinkel subliem uitgerust. Naast enkele grote merken levert AudioTempel vele minder bekende pareltjes. Denk aan merken als Octave, Vandersteen en Daniel Hertz. Merken waarbij een selecte groep muziekliefhebbers zal watertanden op het moment dat ze de exclusieve merknamen op het netvlies krijgen.
Von Schweikert Audio zal je misschien nog niet bekend in de oren klinken. Dit kan ik je ook niet kwalijk nemen. Deze luidsprekers vind je namelijk niet snel bij een plaatselijke winkelketen vinden en zijn gepositioneerd in het hogere prijssegment. Von Schweikert Audio is een fabrikant die inmiddels alweer vier en een half decennium topluidsprekers fabriceert. De VR-55 MKII SE luidspreker waar ik vandaag naar ga luisteren worden build-to-order geproduceerd. Dit luidsprekermodel is feitelijk gebaseerd op de compromisloos ontworpen ULTRA 55 die destijds is ontwikkeld met de filosofie “Wat zou ik maken wanneer het budget geen rol speelt?”
Von Schweikert Audio
De VR-55 MKII SE is een opgewaardeerde versie van de inmiddels veel geprezen Von Schweikert VR-55 MKII. Deze Special Edition heeft de midrange driver uit de Ultra topserie gekregen en is hiermee in staat om muziek met een nog hogere resolutie en met nog meer muzikaliteit weer te geven. Hiermee overstijgt deze VR-55 op sommige vlakken zelfs de prestaties van de ULTRA-55, zonder het exorbitant hoge investeringsniveau. De door mij beluisterde Aktive exemplaren hebben desondanks toch nog een prijskaartje van 95 duizend euro per paar. Ja, dit is zelfs voor mij een bedrag waar ik even van slik. Je zult begrijpen dat ik hier dan ook iets van verwacht.
De VR-55 MKII SE is verkrijgbaar in twee varianten. Een passieve variant, de VR-55 MKII Special Edition en een hybride variant, VR-55 MKII Special Edition Aktive. Deze is voorzien van een actieve laagweergave, maar heeft geen Digital Sound Processing waardoor de weergave in het laag wel eerlijk blijft en niet door de DSP wordt ‘aangetast’. Een dergelijk hybride principe wordt vandaag steeds vaker door verschillende luidsprekerfabrikanten bij luidsprekermodellen in het topsegment toegepast. Het passief uitgevoerde midden-hoog is hierbij een belangrijk onderdeel. Deze laat de specifieke aard van de gebruikte versterker namelijk optimaal tot recht komen en hierbij worden de prestaties dankzij de bi-amp configuratie ook niet nadelig beïnvloed door de stroomvraag in het laag.
Combineer deze luidsprekers dankzij de impedantie van vier ohm en een gevoeligheid van 88dB dus met een relatief bescheiden buizenversterker waarbij je muziek met delicate precisie weergeeft en toch beschikt over voldoende kracht en stabiliteit in het laag.
Het laag van de hybride uitgevoerde VR-55 MKII SE modellen is voorzien van interne Foundation eindversterking en Shockwave subwoofers uit eigen huis. Hierbij staat er een RMS-versterkervermogen van 525 watt tot je beschikking. Hierbij levert de luidspreker een indrukwekkende frequentieresponse van 21 hertz tot 40 kilohertz. Dankzij de regelbare gain kun je de laagweergave zodanig aanpassen op de eigenschappen van jouw ruimte dat je hiermee het best mogelijke resultaat bereikt.
Omdat veel kritische muziekliefhebbers liever een passief concept verkiezen heeft de fabrikant ook een geheel passieve variant van de VR-55 MKII SE vervaardigd. Deze beschikt over een handige toonregeling waarmee je deze speaker, net als de hybride variant, altijd optimaal kunt afstemmen op jouw ruimte. Dit is overigens een ‘vergeten’ trend die ik gelukkig steeds vaker tegenkom op luidsprekers in het highend audio segment.
Technisch is de Von Schweikert VR-55 MKII SE een meesterlijk ontworpen luidspreker. Er is niets aan toeval overgelaten. De interne signaalpaden zijn individueel afgeschermd. De twee 8-inch laag en de 6,5-inch midrange drivers zijn voorzien van ultra stijve keramische conussen voor een zo laag mogelijke vervorming. Door de stijfheid van de kastconstructie worden kastvibraties voorkomen.
Dankzij de vorm van de klankkast zijn de drivers optimaal qua onderlinge timing op elkaar uitgelijnd en worden interne reflecties tot een minimum gereduceerd. Het resultaat is een uiterst consistent afstraalgedrag met een perfect fasegedrag en hoge mate van coherentie tijdens de muziekweergave. Door het dipool ontwerp waarbij de luidsprekers op het front zijn voorzien van een Beryllium tweeter en op de achterzijde beschikt over een atmosferische ribbon tweeter ontstaat er een bubbel van geluid in plaats van een smal gerichte bundel. Met de volumeregeling van de atmosferische tweeter vergroot of verklein je dit bubbel effect.
Octave Audio
De Von Schweikert VR-55 MKII SE luidsprekers zijn voor deze luistersessie gecombineerd met de hoogwaardige buizenversterkers van Octave Audio. Het merk Octave wordt eveneens gedistribueerd door ERCT en geniet een toename in naamsbekendheid bij een eveneens groeiende groep muziekliefhebbers. Dit is niet voor niets. Waar vele highend merken vooral zorg besteden aan de geluidskwaliteit, hebben de ontwikkelaars van Octave ook een goed oog voor design en detail. Een goed klinkende versterker mag er natuurlijk ook goed uitzien.
De in Duitsland gevestigde fabrikant vervaardigt haar hifi-componenten met hoge precisie. De fit en finish zijn dan ook van sublieme kwaliteit. Welk model ik ook onder ogen krijg, de look en feel maakt me gelukkig. Niet te druk of schreeuwerig, vooral niet te ingetogen. Strakke lijnen, symmetrische styling en met een zalig tactiel gevoel. De geluidskwaliteit? Lees snel verder.
Bij de luistersessie is gekozen voor een combinatie die bestaat uit de HP 700 SE voorversterker en RE 320 eindversterker. De eindversterker levert tweemaal 75 Watt aan 4 Ohm, ruim binnen het door de luidsprekerfabrikant aanbevolen minimale versterkervermogen. Hierbij zijn de buizen in triode geschakeld waarmee muziek met een heerlijke finesse wordt weergegeven.
Kies je liever voor een ultra-lineair configuratie met meer pure versterkerkracht, dan is dit eenvoudig met een schakelaar op de eindversterker in te stellen. Maak je je zorgen om het ‘lage’ vermogen van ‘slechts’ vijfenzeventig watt? Geloof me, dit vermogen zul je zelfs met een geheel passief uitgevoerde luidspreker nooit in de praktijk benutten. Zeker niet wanneer je je trommelvliezen en buren liefhebt.
Audiocomponenten van Octave bieden het beste van twee werelden. De charme en muzikale grootsheid van een buizenversterker gecombineerd met de kracht, stabiliteit en betrouwbaarheid van een Solid State versterker. Volgens Cor van Empel, directeur-eigenaar van importeur en distributeur ERCT, zijn er best veel mensen geïnteresseerd in buizenversterking, maar zijn deze in de veronderstelling dat er flinke nadelen kleven aan buizentechniek. Nu weten jij en ik inmiddels dat veel producenten van buizenversterkers voldoende feedback loops, slimme bias schakelingen en protectie circuits hebben ingebouwd om de levensduur te verhogen en de kans op gevolgschade bij defecten tot nul te reduceren. Zo ook Octave.
Hedendaagse buizenversterkers zijn nagenoeg onverwoestbaar. Gaat er dan toch een buis stuk tijdens een luistersessie of bij een spontaan feestje op de vrijdagavond, dan is er helemaal niets aan de hand. Bij een fout schakelt de versterker binnen een paar milliseconden in de beveiliging. Hierna is het een kwestie van een set nieuwe buisjes bestellen en de defecte buis die door de versterker wordt aangegeven wisselen met een verse kandidaat. Je kan het buisje zelfs zonder uitschakelen tijdens het feestmoment uit de socket kunnen tillen en er een nieuwe buis insteken waarna je tot in de late uurtjes verder feest. Maar ik wil het tijdens deze sessie niet zover laten komen om dit voor je te testen als je dit niet erg vindt. Nu is het de hoogste tijd om plaats te nemen in een van de comfortabele fauteuils. Het is een maandag, dus ik hoef geen rekening te houden met bezoekers en mag er dus alle tijd voor nemen om meerdere tracks in verschillende muziekgenres te beluisteren.
Nu zul je je misschien afvragen waarom ik de luidsprekers niet in mijn eigen luisterruimte af heb laten leveren voor een nog accuratere indruk. Normaliter luister ik inderdaad het liefst in een omgeving en apparatuur die ik ken. De Von Schweikert hifi-luidsprekers zijn echter vervaardigd in de Verenigde Staten van Amerika en beantwoorden dan ook aan de Amerikaanse ‘Go Big or Go Home’ filosofie. Aangezien de door ons beluisterde VR-55 MKII SE modellen met 84 kilogram per stuk een flink gewicht in de schaal leggen scheelt een bezoek aan een merkdealer ons beiden enig versleep. Bovendien beperkt ik hiermee de kans op beschadigingen en scheelt dit de importeur een flinke som aan transportkosten. Een bezoek aan Von Schweikert en Octave Audio dealer AudioTempel loont dus de moeite voor beide partijen.
Luistersessie
Op het moment dat ik in de luisterruimte plaatsneem staat er al muziek te spelen. De eerste noten op deze slordig 180k kostende set inclusief de bekabeling vloeien heerlijk ongedwongen mijn gehoorgang in. Het team van AudioTempel heeft de tijd voor genomen om een goede set samen te stellen en de luidspreker optimaal op de ruimte af te stellen. Ik ervaar nergens een fel randje of overdreven bundeling van energie waarbij iets in de muziek me overvalt. Mijn eerste indruk kan ik beter betitelen als coherent, ietwat laid back en bovenal heerlijk ruimtelijk. Een goed begin.
Ik onderbreek de spelende playlist voor de openingstrack van het album Continuüm van Bärtsch die nog vers in mijn geheugen ligt na een eerdere luistersessie op een set in een vergelijkbare prijsklasse elders. Direct ervaar ik een fraaie open muziekweergave waarbij elk instrument exact van elkaar gescheiden wordt weergegeven. Woodblock heeft een mooie warmte en nergens ervaar ik een felle, laat staan agressieve attack. De dieptewerking waarmee de muzieklijntjes worden weergegeven is fraai. Klokkenspel wordt met snelheid weergegeven waarbij ik het houten balletje op het muzikale staafje hoor landen en vervolgens de aangeslagen toonhoogte heerlijk naar de achtergrond toe hoor uitsterven. Ook de saxofoon wordt met snelheid weergegeven waarbij ik het rietje zonder enige scherpte zijn werk hoor doen. De totale soundstage is breed, diep en hoog. Hiermee laat deze set horen waar deze toe in staat is.
Om in holografische sferen te blijven selecteer ik vervolgens via streamingdienst Qobuz het nummer “Secret technique” van Eprom. Dit is een stukje techno waarbij de experimentele atmosfeer als een warm bad over me wordt uitgestort en hierbij wordt getrakteerd op een diep doorlopend laag. Het moet je genre zijn, maar dit stukje elektronica klinkt me vandaag magisch in de oren.
Hierna is het de beurt aan de track “Emerald Grooves” van Tipper. Een heerlijke ambient nummer met een meer ontspannen karakter. Synthesizer effecten worden in de volle breedte, diepte en hoogte neergezet waarbij het laag voor mijn gevoel tot in de kelders van het pand rijkt. Deze track laat me wegdromen bij de gedachte aan een live performance in een fabriekshal zonder publiek waarbij de artiest speciaal voor mij een show geeft om me te laten beleven welke soundscapes dagelijks door zijn hoofd spoken. Heel bijzonder.
Een stukje klassiek mag natuurlijk niet ontbreken. Ditmaal weer eens het prachtige “Questa Notte” van Einaudi. Een rustgevend stukje pianomuziek waarbij de vleugel denkbeeldig ver achter de luidsprekers is neergezet. De set dikt het instrument nergens aan en ben aangenaam verrast dat ik de zachte klop van de hamertjes en minimale snaarresonanties in de weergave van de muziek terug hoor. Door de lange uitsterftijd van de aanslagen en de doodse stiltes wanneer er een rust in het muziekstuk is gelast lijkt de ruime luisterruimte met gesloten ogen zelfs een maatje in grootte te groeien.
Nu selecteer ik het nummer “Sacrefied Sons” van het album Octavarium van de progressive rockband Dream Theater. De transparantie waarmee de muziek wordt neergezet is redelijk hoog. Een heerlijk nummer om met gesloten ogen naar te luisteren. Ook de scheiding tussen de effecten is prima en de tekstlijnen in de intro van dit nummer zijn goed verstaanbaar. Artificiële pianoklanken komen, net als bij het stukje van Einaudi, realistisch op me over. Drums klinken droog, direct en zonder felheid. Cymbalen met een heerlijke koperklank op een realistische afstand in de achtergrond. Leadzang wordt netjes vanuit het centrum weergegeven terwijl keyboard en gitaar een soort van holografische bubbel om de leadzang heen leggen.
Het geheel klinkt lekker, vriendelijk en muzikaal. Heel eerlijk toegegeven mis ik hier wel de rauwheid die me bij dit genre aanspreekt. Hier kom ik later op terug.
Een van de nummers die me als met een kaakslag kan raken is “Lege Stoelen” van het album Sterrenlopen van Wende. Dit nummer begint heel onschuldig waarbij Wende me denkbeeldig op afstand in een ruime zaal persoonlijk toezingt. De minimale muzikale begeleiding wordt met een mooi en vol laag en een uitstekende openheid over alle assen weergegeven. Deze set geeft dit emotionele nummer niet zozeer met de energie weer dat de tranen je in de ogen zullen springen, maar het is ditmaal heel goed te verteren. Het klinkt haast lief, vriendelijk en mooi. Te mooi, want dit nummer is niet mooi. Het is best een naar nummer. De tekst in elk geval. Hierom draai ik de gain voor de laagweergave twee klikjes terug om gehoormatig meer energie naar de midrange frequenties van de zang te sturen. De afname van het laag geeft inderdaad meer ruimte aan de zang. Misschien kan ik met het opvoeren van de ambiance via de achterwaarts gerichte tweeter ook een fractie meer betrokkenheid creëren en draai deze bij beide luidsprekers ongeveer 30 procent in kracht op. Hierbij groeit de ruimte denkbeeldig zo’n 30 procent in grootte en betrekt de atmosferische tweeter me nog intenser bij de muziek en wordt alles nog eens een fractie indrukwekkender, niet zozeer emotioneler.
Tot slot stream ik het nummer “Let it Grow” van het album Ocean Boulevard van Clapton. Eerst in normaal cd-formaat, daarna in highres geluidskwaliteit. De band staat bij dit nummer denkbeeldig op een podium te spelen waarbij zang vanuit het midden op me afkomt en gitaar me via de flanken omarmt. Ten opzichte van cd-kwaliteit streams neemt de hele presentatie een stapje naar achteren bij highres streams. Wat me opvalt in de weergave van dit nummer is dat niets in de muziekweergave me echt verrast. Dit is natuurlijk op twee manieren uit te leggen, maar dit bedoel ik heel positief. Ik ervaar deze set met dit karakter vooral als een laagdrempelige ‘luister’ set. Een set om muziek te ontdekken zonder luistermoe te worden en niet zozeer een set om nieuwe muziekinstrumenten of in de achtergrond verstopte lijntjes te ontdekken. Toch worden al deze zojuist genoemde zaken onverbloemd en op de juiste plek weergegeven. Het verschil is dat deze niet in een felle spotlight worden gezet wat sommige sets wel doen en juist deze spotlights kunnen door sommige muziekliefhebbers als vermoeiend worden ervaren.
Wat vind ik ervan?
De afgelopen tijd heb ik verschillende sets beluisterd in het highend en ultra highend audiosegment. En welke set ik ook heb beluisterd, elk van deze sets leverden op zichzelf een bijzondere muziekbeleving. Zo ook de Von Schweikert Octave combinatie. Maar dat mag natuurlijk ook wel bij een set die inclusief de bekabeling al snel op een 180k+ in euro’s uitkomt.
Wat me bij veel ultra highend sets vooral opvalt is dat deze vooral uiterst snel, open en direct op me overkomen. Natuurgetrouw klinkende sets, maar vooral imponerend en soms ook wel provocerend. Dit is iets dat zeker bij me past, maar ik weet ook dat dit niet iedere muziekliefhebber aan zal spreken. De vandaag beluisterde set biedt juist een totaal andere muziekbeleving. Deze is eerder natuurgetrouw met een tonaal correcte weergave waarbij de nadruk wordt gelegd op een holografisch muzieklandschap. Niet zo zeer imponerend of provocerend. Heerlijk, eerlijk en vooral voorspelbaar. Dit is een fijne eigenschap die vooral aansluit bij de Octave Audio versterking. Kies je bijvoorbeeld voor de versterking van Daniel Hertz, Vandersteen of Bryston, dan transformeert de Von Schweikert VR-55 MKII SE de muziekbeleving volgens Cor van Empel compleet.
Om deze verandering aan me te demonstreren laat hij me het verschil tussen de Octave Audio buizenversterking met die van een Solid State Bryston 4B3 eindversterker en de Bryston BR20 voorversterker horen. Hiervoor combineert hij deze versterkers met een set slanke Von Schweikert Endeavor luidsprekers. Deze presteren eveneens op hoog niveau, maar hebben een veel toegankelijker prijspunt.
Al bij de eerste noten met de versterking van de geïntegreerde versterker van Octave beluister ik dezelfde ongedwongen signatuur die ik ook in combinatie met de Von Schweikert VR-55 MKII SE Aktive luidsprekers heb ervaren. Hierna wordt omgeschakeld naar de Bryston combinatie. Direct transformeert de muziekweergave naar de signatuur waar ik Bryston in herken. Tjonge, wat een verschil. Het is geen beter of best, maar vooral anders en heel goed. Hiermee laat Cor me ervaren dat het effect van de verkozen versterker op de luidsprekers van Von Schweikert wel degelijk een groot verschil kan maken.
Conclusie
Vandaag heb ik vooral geluisterd naar ‘muziek’. Ik heb niet geluisterd naar de pingeltjes of verborgen muzieklijntjes in het geluidsbeeld. Ik heb me aan de muziek overgegeven en dit in alle rust op me af laten komen zonder onderzoekend door het muzikale landschap te struinen om er tot het laatste verloren detail in terug te vinden. Deze details zijn er namelijk gewoon. Het landschap is groots en weids. Ondanks deze grootte worden muziekstukken met een holografische precisie en op een realistische plek in de ruimte neergezet. Dit is een van de sterke eigenschappen van de combinatie van Octave Audio met Von Schweikert. De formidabele weergave-eigenschappen wennen snel, werken verslavend en nodigen bovenal uit tot het luisteren naar meer. En meer. En meer. Dit is toch waar het allemaal om gaat? Een combinatie die ik kan aanraden om eens op je gemak te gaan beluisteren als deze signatuur bij jou past. Is de investering te hoog? Vraag dan zeker om ook eens naar een luidsprekermodel uit de Endeavor serie van Von Schweikert te mogen luisteren.
