Het patroon is vrijwel altijd gelijk. Luidsprekers worden afgeleverd, dan begint het opstellen, het zoeken naar een goed geluidsbeeld, het vermijden van ongewenste interacties met de ruimte. Luisteren, met ze leven, ontdekken. Helemaal aan het einde van de rit worden de gevormde indrukken aan het toetsenbord toevertrouwd, gebruikmakend van muziekvoorbeelden om de in weken opgedane indrukken te vertalen naar woorden. Met een Qln Signature luidspreker is dat patroon niet anders, behalve het alsmaar uitstellen van die laatste stap omdat het onvermijdelijk het einde van een relatie tussen luispreker en recensent inluidt. Je weet dat het afscheid nadert, dat het vertrek slechts is ingegeven door waar het altijd om draait – om geld. Het lot van een schrijver die niet alles kan houden dat zijn hart begeert.
Gelijk luisteren
Deze theatrale inleiding heeft alles te maken met het pure muziekgenot dat Qln in de Signature heeft weten te stoppen en dat laat vrijkomen met zo ongeveer elke soort muziek die je kunt bedenken. Neem als voorbeeld het nieuwste album van Allan Taylor met de titel “The Road Well Travelled” dat ik als 88.2/24 FLAC file kon ophalen en opslaan op mijn eigen Melco. Zijn albums gebruik ik al veel vaker voor reviews, dit is weer een parel. Zowel qua heerlijk rustige muziek als technisch gezien.
De Qln Signature maakt het wel moeilijk om wat ik waarneem te beschrijven, simpelweg omdat ik geen hifi voorgeschoteld krijg, maar de artiest Allan en zijn muziek. Op een zo ongedwongen en natuurlijke wijze dat omschakelen naar wat ik benoem als technisch luisteren verdraaid lastig wordt. Ongeacht het volume, van heel zacht tot eigenlijk voor singer/songwriter te luid, blijft de muziek en blijven de stemmen in optima forma beluisterbaar.
Niets wordt anders in klank, niet in rijkdom aan klank, het volume is het enige dat wijzigt naarmate de pleasure control omhoog of omlaag gaat. Dat alles in een voorbeeldig stereobeeld, net wat voor de luidsprekers neergezet, waarna het naar achter loopt in de diepte. Breed genoeg om tot buiten de luidsprekers te komen, op een natuurlijke manier compact gehouden om stem en band tot een eenheid te maken. Losgemaakt van de weergevers met een gemak alsof ze niet fysiek aanwezig zijn.
Detailrijk mag je de weergave zeker benoemen, transparant zodat zelfs de kleinste finesses hoorbaar worden gemaakt, maar op een zo rustige wijze gepresenteerd dat ook alle hoge tonen een natuurlijke rust presenteren. Lage tonen, ze lopen verder door dan ik kon vermoeden gezien het conusoppervlak van de woofer en de afmeting van de Qln Signature. Perfect passend in mijn ruimte, voldoende druk, diep reikend in het frequentiegebied naar onder, maar zo beheerst en bovendien prachtig in balans met het middengebied.
De kracht van een tweewegsysteem is integratie van woofer en tweeter. Indien goed gedaan is het een puntbron, maar zelden is het frequentiebereik zo groot en het evenwicht tussen de drivers zo goed als met een Qln Signature.
Na veertig minuten is Taylor klaar met het album en laat ik het bezinken. Daarna probeer ik in dezelfde sfeer te blijven met Simone Kopmajer, een soort van Diana Krall, veel evergreens die goed in het gehoor liggen. Kopmajer brengt met “With love” haar zang en arrangementen over de Qln Signature de huiskamer in. Meer instrumenten dan bij Taylor, ook veel duidelijker aanwezig zijn bas, slagwerk, saxofoon, daaraan toegevoegd cello, viool en gitaar. Voor het sfeertje, het sentimentele trekje waar de stem van Simone tussen past als een Cancan danseres in de Moulin Rouge.
Bij elke track van deze cd krijg ik door de Qln Signature het gevoel in een club te zitten waar Kopmajer van plek wisselt, soms staat ze te zingen geleund tegen de bar, dan weer op een klein podium, soms in een zaaltje. Altijd dichtbij, tastbaar, zichtbaar, aanwezig en in de perfecte setting. Het is voor een heel groot deel de Qln Signature die er iets bijzonders van maakt. Kopmajer is afkomstig uit Oostenrijk, heeft de charme en het charisma van een Amerikaanse jazz zangeres die daarin opgroeide.
Het onvoorstelbare gemak waarmee de Qln Signature elk aspect van haar stem naar voren haalt, de instrumenten die geen wanklank kennen, het valt als een warme deken over je heen. Slagwerk is steeds aanwezig, bekkens, snare drum, basdrum heel zacht. Bas is melodieus en overduidelijk geplukt op een contrabas. Pianonoten zijn helder, pittig in de hoge tonen, lang doorlopend in de lage registers, saxofoon is nadrukkelijk, maar zo zuiver dat hij nooit de stem wegdrukt.
Weet u, dit is het tweede album op rij dat ik van voor tot achter beluister. Geen moment ontstaat de neiging tracks over te slaan of zelfs verder te graven in de collectie. Muziek is zo natuurlijk en zo boeiend op een Qln Signature dat luisteren en genieten alle onrust in je hoofd wegneemt.
Terugdenkend aan de afgelopen weken is dat eigenlijk steeds het geval geweest, het uitluisteren van complete albums. Zittend op de bank, een boek lezend, intens luisterend met de ogen dicht, radio op de achtergrond, de Qln Signature heeft iets verslavends dat stukken gezonder is dan een drug.
Fagot van een god
Sophie Dervaux speelt samen met La Folia Barockorchester een aantal door Vivaldi voor fagot gecomponeerde concerten. De Qln Signature weet het kleine orkest fraai op de juiste maat te houden qua afbeelding. Uitgespreid tegen de achtermuur, met naar voren komende solisten waaronder natuurlijk de fagot van Sophie, maar ook een heldere, krachtige en tegelijk teder bespeelde viool. Keer op keer valt op hoe evenwichtig de weergave is, zonder een deel van het frequentiegebied dat de Qln aan kan te bevoordelen of te benadelen.
De weergave is uitermate compleet, ook klassiek gevuld met details kent een hoge mate van transparantie, wat goed hoorbaar is met deze kleine orkestbezetting. Orkestleden zijn aan te wijzen in de strakke plaatsing. Een stukje met fagot, cello’s en klavecimbel, hoe heerlijk om de oren mee te strelen. Alles klopt, klank, stereobeeld, plaatsing, losraken van weergevers. Ik kan niet genoeg benadrukken hoe weinig hifi ik op mij afkrijg en hoeveel natuurlijkheid in de illusie van aanwezig zijn bij een concert. Met de beste plaats in de zaal voor mij gereserveerd.
De Noor Oja Gjello heeft op “Dreamweaver” alles samengebracht dat een reviewer kan verlangen. Zijn compositie kent sopraan, koor, orkest, piano en viool, ondergebracht in acht delen en voorwaar schitterend opgenomen. De sopraan knalt werkelijk de weergevers uit met een krachtige stem die buitenaards lijkt.
Dan het koor, mannen en vrouwen, die gaan los in een hal, zo opgenomen dat de akoestiek bewaard is gebleven, terwijl het koor nog verstaanbaar is. Mijn hemel, kippenvel. Daarachter het orkest dat de basis legt waarop de stemmen zich vormen. Overweldigend op de Qln Signature is een understatement met deze muziek. Als je het qua volume aankunt in je ruimte, want het gaat erg ver in dynamiek.
Vaak is dat laatste een beperking en laat je continue grijpen naar een afstandsbediening, de Qln voorkomt de neiging omdat muziek op elk volumeniveau compleet blijft. Een intermezzo met Gjello als solist op piano doet je even wegdromen, even maar, het koor komt daarna terug, de sopranen dringen naar een ereplaats.
Het is onmogelijk de oorspronkelijke akoestische informatie terug te laten keren in een huiskamer, maar de Qln doet een dappere en zeker niet onverdienstelijke poging om op zijn minst de illusie op te wekken. Ik ben ervan overtuigd dat in een grotere luisterruimte het resultaat nog stappen verder zal gaan.
Nieuwe dag, nieuwe indrukken. Ik moet bekennen dat ik gisteren muziek voor mijzelf ben gaan draaien na Oja Gjello, zonder aantekeningen, puur om te genieten. Dus pas vandaag verder met ‘verplichte kost’. “Spiegel im Spiegel” werd gecomponeerd door Arvo Pärt en ditmaal uitgevoerd door Anne Akiko Meyers. Fabuleus hoe haar viool in de ruimte hangt met daarbij de tonen van de vleugel, de continue hoge noot en soms de indrukwekkende aanslag op het klavier. Het is ijl, het is zuiver, het is intens. Twee instrumenten in volledige harmonie met elkaar.
Niet de meest gevoelige uitvoering, wel één van de best opgenomen. Voor een setje Qln Signature zou ik op dit moment grif mijn handtekening zetten. (N.b. op verschillende andere systemen geprobeerd de magie van de herschapen viool opnieuw op te roepen, het is niet gelukt om de Qln te evenaren!).
Nog zo iets moois horen? Denk dan aan “Same girl” gezongen door Youn Sun Nah. Waar alle nadruk ligt op de stem van de zangeres. Deels is het geweldig om te kunnen concentreren op één stem, met een tingeltje op de achtergrond. Deels mis je de complexiteit in muziek waar sommige systemen helemaal niet mee om kunnen gaan. Zanger en gitaar geweldig, een orkest of een band is dan teveel. Niet dat ik dat in enige mate kon vinden bij Qln, getuige de Oja Gjello opname van koor, orkest, solisten en Oja zelf op vleugel.
Anette Askvik met “Liberty”, uitgekauwd op audioshows. Alleen heb ik het nooit zo fraai beluisterd in demo, niet elders en niet eerder als nu thuis. Diep laag, cello machtiger dan ooit, tweede stem als entiteit en niet als invulling, sax groot en vol lucht. Zelden was weergave zo transparant, strak, detailrijk, opgebouwd uit laagjes en vervuld met muziek. De Qln set die ik eerder in huis had, in prijs aanzienlijk lager, liet een geweldige indruk achter, dit gaat nog de nodige stappen verder.
Eerlijk, ik wist niet dat mijn systeem zoveel kwaliteit heeft en dat komt eindelijk eens in alle glorie naar buiten. Daarom moet ik nog “Truly” van Lori Lieberman spelen, ik wil zeker weten dat ik niet op een verkeerd been ben gezet. Track voor track zo los neergezet in de ruimte, met gebruikmaking van breedte, diepte en volledige hoogte.
Er lijken geen speakers te staan, zelfs met de ogen wijd open is geluid niet te herleiden naar de Qln. Daarbij speelt de Signature zo open en zuiver, met zo weinig kleuring, dan zij zichzelf volkomen wegcijferen. Is dit mijn favoriete soort weergave? Ja Ja Ja, zo hoort muziek te spelen. Einde review, ik ga alleen maar in herhalingen vallen.
Spullenboel
Hierboven gaf ik een hint naar het systeem dat staat te spelen. Schone stroom is het begin, AudioQuest Niagara netfilter, Crystal Cable en AudioQuest netsnoeren. Digitaal is uitgebreid met een Melco N10 muziekopslag, ROON Nuc, Auralic Aries G2.1 streamer waarin een andere voeding zit dan standaard, allemaal met AudioQuest RJ/45 kabels aangesloten op een Melco S100 ethernetswitch, om uiteindelijk analoog te eindigen achter een Metrum Acoustics Pavane d/a converter.
Analoge voor- en eindversterker zijn een Audia Flight Strumento No.1 en een FLS 4. Die FLS 4 staat garant voor 200 Watt per kanaal aan 8 Ohm. Interlinks naar en tussen de versterkers zijn Inakustik NF-2404 AIR Helix en de luidsprekerkabels Crystal Cable Speak Reference.
Afstand tussen speaker en zijmuur is 88 cm, tussen speaker en achtermuur 25-28 cm (ingedraaid), onderling 180 cm uiteen. Alles gemeten op de hoeken van de weergevers. De Qln Signature staat op Signature stands, niet gevuld, wel voorzien van de kunststof spikes en onderzetters die Qln meelevert.
Qln Signature ontleed
Bijna altijd begin ik met het beschrijven van het te recenseren product, een soort van logische opbouw is ‘met wat’, ‘waarmee’, ‘hoe speelt dat’. In heel enkele gevallen wijk ik daarvan af, eigenlijk alleen als het toestel of de luidspreker zo exceptioneel presteert dat het luisteren naar muziek bovenaan komt te staan. Zoals met de Qln Signature, welke ik toch maar op papier ga ontleden voor u. De Qln Signature luidspreker is een tweeweg systeem met een dome tweeter, een woofer en een basreflexpoort. Gevat in een behuizing waarvan alleen de zijwanden onder dezelfde hoek staan. Voor- en achterwand staan ieder onder een hoek die ten opzichte van elkaar een paar graden afwijkt, de bovenplaat loopt schuin naar beneden, slechts de bodem is vlak. Een crime om een zaagplan voor te maken. Niet tot in millimeters achter de komma gemeten is de Qln Signature aan de onderzijde het grootste met 28 x 48 cm, het smalste aan de top met 18 x 36 cm, het hoogste aan de voorkant met 42,5 cm en het laagste aan achterkant waar ik 38 cm meet.
De QLN Signature stand meet 30 x 48 cm en is inclusief spikes en schotels 67 cm hoog. Past precies onder de Qln Signature en heeft daarom ook afgeschuinde kanten. Totale hoogte samen is één meter tien. Aan de voorzijde gezien zijn ze samen redelijk slank, vanaf de zijkant bekeken lijdt de Qln Signature op de Signature stand aan obesitas. Wat zich laat vertalen in het gewicht, de luidspreker 31 kilo en elke stand (ongevuld) 13 kilo. De luidspreker is leverbaar in mat walnoot of wortelnoot pianolak. De stand in zwart of bijpassend fineer. Een frontdoekje wordt meegeleverd.
Grappig om te lezen, nadat er drie weken is geluisterd en ik zelf al tot de conclusie kwam, Qln mikt niet als eerste en enige op een vlak frequentieverloop, lage vervorming en hyper detaillering, ze mikken op muziek maken en emotie overdragen. Daarvoor gebruiken ze technieken als correct fasegedrag door een schuine baffle, een kleine baffle voor minimale reflecties, het vermijden van kastresonanties, fase correcte scheidingsfilters met gelijkmatige impedantie en het vermijden dat in de speaker opgewekte spanning terug kan naar de aangesloten versterker (EMF).
De behuizing van de Qln Signature met zijn Pyramide vorm voorkomt interne staande golven en draagt bij aan het fase correcte gedrag. De kast is gemaakt uit Qboard, een meerlaags opbouw met demping tussen binnen- en buitenwand. Ook de stand is vervaardigd uit Qboard. Wie een blik door de reflexpoort werpt, kan nog net een schot zien in de kast en de weinige demping van echte wol, met versteviging van een synthetische vezel om de wol op zijn plaats te houden. De woofer heeft een 7 inch Kevlar conus en een “under hung” magneet.
Dat laatste geeft aan dat de spreekspoel nooit buiten de luchtspleet kan komen, zwaar van gewicht en kostbaar vanwege de grote magneet, maar met een super lineair gedrag. De opbouw van de magneet voorkomt turbulentie in de spreekspoelruimte, waardoor microdetails behouden blijven. De tweeter is een 25mm dome met een grote surround. Het AirCirc magneetsysteem bestaat uit meerdere magneten geplaatst in een ringvorm voor een extra hoge veldsterkte. De tweeter loopt door tot boven de 30kHz.
De kamer achter de magneet dempt alle reflecties en resonanties. Voor het filter, dat een constante impedantie heeft, gebruikt Qln niet inductieve condensatoren met koperfilm voor de tweeter en vlakdraadspoelen voor de woofer. Weerstanden zijn precisie metaalfim. De interne bekabeling maakt Qln zelf, massief koper gewikkeld op een drager van polypropyleen en voorzien van polypropyleen isolatie. De terminals achterop de Qln zijn WBT Nextgen zilver op koper. Al met al heeft de Qln Signature een rendement van 87dB aan 8 Ohm. Met een -3dB punt op 38Hz en Qln beveelt een versterker aan met een vermogen tussen de 50 en 250 Watt.
Ze gaan weg...
Welke bewoordingen zijn nog te gebruiken om een eindoordeel te vellen over de Signature? Laat ik beginnen met de stelling die ik helemaal aan het begin van de review neerschreef, de Qln Signature is er om van muziek te genieten. Dat er techniek achter schuil gaat, meer dan mogelijk wordt gedacht en meer dan Qln prijsgeeft, is slechts een gegeven waar de fabrikant zich druk over mag maken.
Wat de luisteraar voorgeschoteld krijgt staat verder van de techniek af waar dan menig andere luidspreker op kan bogen. Je wordt elke seconde dat er geluid uit de Qln Signature komt in de muziek gezogen. Waarbij plaatsing, stereobeeld, gebrek aan vervorming, correct fasegedrag en breed frequentiebereik een zeer grote rol spelen, maar daar wordt de luisteraar niet mee lastig gevallen. Naar mijn mening komt dat door de balans die Qln tussen techniek en muziek heeft weten te bereiken.
Ik heb ademloos naar muziek zitten luisteren, mij afvragend of ik ooit een luidspreker in huis heb gehad die beter emotie en sfeer wist over te brengen. Mij afvragend of er ooit een luidspreker in huis was die zo dicht naderde aan de bron, aan de artiest zelf. Mij daarbij realiserend dat het gehele systeem achter de Qln Signature in de loop der jaren ook steeds beter is geworden, wat zeker zal helpen om deze prestatie te bereiken. Desalniettemin kan ik niet anders dan de Qln Signature bestempelen als een topklasse weergever die boeide van de eerste tot de laatste minuut. En helaas is de laatste minuut inmiddels verleden tijd. Zeer, zéér aanbevolen om zelf naar te gaan luisteren.
QLN Signature
22.000 euro per set in mat walnoot
25.000 euro per set in wortelnoot piano
2.000 per set stands in zwart
2.750 per set stands in zwart/wortelnoot piano
qln.se | City Audio Trade
Beoordeling 5 / 5 met een gouden randje
