Wie bij Mark van Braam over de drempel stapt van zijn karakteristieke pand waant zich even in een andere wereld. Een wereld waar muziek en techniek slechts worden verbonden door organische vormen van luidsprekers, waar elektronica schuil gaat achter goud, zilver en zwart, waar de grammofoonplaten tegen de wanden staan. Zelfs een motorfiets staat opgesteld in de luisterruimte, de andere bezigheid en hobby van Mark. Zowel de ontvangstruimte als de luisterruimte zien er op het eerste gezicht uit alsof je bent binnengestapt in een mannenhuishouden, met moderne en vintage meubels door elkaar, met ornamenten aan de muur die alles te maken hebben met muziek.
Schijn bedriegt, Mark is wel degelijk al heel lang samen met zijn charmante partner en de winkel is deels tevens de entree tot zijn woning. Het resultaat is dat veel klanten zich ogenblikkelijk op hun gemak voelen, de sfeer ervaren en ontspannen het gesprek aan gaan met Mark over de gezamenlijke hobby. Althans zo ervaar ik AUDIO21, en zo ga een geanimeerd gesprek met Mark aan.
Geen hifi, maar muziek
Mark ervaart bij veel merken dat er sterk is gefocust op hifi weergave, terwijl muziek wordt vergeten. Het kiezen van een veilige sound waar veel winkels mee uit de voeten kunnen, waar klanten gemakkelijk in mee gaan. Terwijl audio primair moet kunnen overtuigen met gespeelde muziek, opdat emotie overdracht kan plaatsvinden en interesse in een muzikant wordt gewekt. Wat wordt er gespeeld, welke woorden gezongen, wat is de betekenis daarvan of de achterliggende gedachte. Kortom liefde ontwikkelen voor muziek ongeacht de muzieksoort. De afspiegeling van die filosofie is te vinden in de winkel. Waar liefde is gegroeid voor merken waaraan Mark al jaren en jaren trouw is. Geen snelle wisselingen naar de waan van de dag. Eerder het besef dat wat goed is langzaam aan zal verbeteren met het uitbrengen van nieuwere producten, maar in basis een zelfde kwaliteit blijft bieden aan muziekbeleving.
Soms komt daar een nieuw merk bij, de achterliggende reden van dit bezoek is immers de introductie van het voor Nederland nieuwe luidsprekermerk Audel. Qua beleving, kwaliteit en uiterlijk perfect passend in een winkel als AUDIO21. Daar komen we laten uitgebreid op terug.
Bij AUDIO21 tref je merken aan die minder voor de handel zijn gemaakt en meer voor de muziekliefhebber, die de ontwerper daarvan zelf veelal ook is. Merken waarin ambacht aanwezig is, gefabriceerd met aandacht en passie. Bij die merken gaat de liefde groeien bij Mark en uiteindelijk vinden ze een plekje in de winkel. Zoals de winkel uitstraalt wie Mark is, zo passen de producten bij hem. Daarvoor heeft hij zich verdiept in; hoe wordt een product gemaakt, met welke houtsoorten, welke drivers en wat voor filters. Weet de luidspreker wel of niet een natuurlijke en organische weergave te bereiken. Past het product binnen de filosofie van de winkelier. Dat klinkt misschien deels zweverig, Mark heeft een nuchter beeld van wat hij wil, kijkt naar prijs versus kwaliteit, naar hoe een product is gemaakt en welk idee daar achter schuil gaat. Daarin staat hij met beide benen op de grond. Hij kan ook zo erin staan, zonder personeel ben je als éénmanszaak vrij in elke te maken keuze.
De meerwaarde van een dealer
Mark vindt dat een dealer een duidelijke meerwaarde moet brengen voor elke klant. Dozen doorschuiven kan iedereen, zich echt in de wensen van een klant verdiepen kunnen weinigen in de audio branche, maar ook daarbuiten. Wat Mark voor ogen staat is het wegnemen van onrust bij de klant. De wens om steeds maar te upgraden en nieuwe merken in huis te halen. Daarom neemt hij uitgebreid de tijd met een klant te praten over wat wordt gezocht en waarom. Waarna een advies volgt, dan wordt samen met de klant een set gecomponeerd, er wordt uitgebreid geluisterd en het eindresultaat is maatwerk voor een klant. Tot en met de installatie aan huis en het geven van adviezen over opstelling en akoestiek. Is de onrust weggehaald bij de kopers, dan zullen die hoogstens nog willen upgraden uit tevredenheid met de installatie. Omdat de weergave kwaliteit omhoog kan, niet persé moet, binnen de gekozen range van merken. Niet langer uit ontevredenheid met de misaankoop, de mismatch of het gevoel dat het beter moet. Hetgeen AUDIO21 bij monde van Mark voor ogen heeft is dat kopers heel lang plezier beleven aan hun aankoop en dat gevoel van tevredenheid zich over een heel lange periode uitsmeert. Sinds zijn eerste aanzet in de audio in 2012 vraagt Mark elke klant: “Wat zoekt u, wat heeft er al in huis gestaan en vooral waarom wilde je een merk/product ooit snel kwijt?” Het aftasten van de motieven van de klant. Daarvoor is de winkel gedurende twee en een halve dag geopend voor wie wil binnenlopen en de rest van de week wordt er gewerkt op afspraak.
De houten winkelvloer, de aanwezigheid van kleden, de aangename banken en stoelen, ze zijn er niet alleen vanwege het oproepen van een huiselijke sfeer, ze werken mee aan een akoestiek die niet perfect is, wel gemiddeld voor veel woonkamers. Al snel voel je je thuis bij AUDIO21 en ga je een gesprek aan over de aanwezige merken en types. Mark kent ieder product inmiddels door en door, een groot voordeel van het beperkt houden van je assortiment. Net als alleen investeren in wat je zelf zou willen houden in je eigen woonomgeving.
Elk nieuw product wordt beluisterd voor het in een schap mag staan of voordat het aan een klant wordt aangeboden. Zonder de liefde voor het vak was Mark nooit begonnen aan audio. Daarvoor is het te passievol. Het assortiment is opgebouwd in de diepte, niet in de breedte. Een beperkt aantal merken, maar van die merken veel speelklaar in huis. Of, dat gebeurt ook, de krenten uit de pap van een merk.
Voor de buizenliefhebber staat er Jadis uit Frankrijk en Mastersound uit Italië. De transistor is vertegenwoordigd in Gold Note en Nagra. Luidsprekers tref ik aan in afwijkende vormen, zoals Gold Note, Diesis, Davone en sinds kort Audel. Wie toch liever een rechthoekige kast heeft en vasthoudt aan een meer conventionele vorm kan zijn ei kwijt met Marten en weer met Gold Note. Draaitafels van Transrotor, VPI en Gold Note bieden plaats aan elementen van onder meer Dynavector, Gold Note, Charisma en Etsuro. Platen houd je schoon met Degritter platenwassers. Streaming, dat bij AUDIO21 ondergeschikt is aan platen afspelen, wordt gedaan met Leema en alweer Gold Note. Ten slotte is het vermelden waard QRT voor schone stroom en bekabeling van Nordost en Tellurium Q. Het zijn merken die Mark hebben bewezen dat ze stabiel zijn in bestaan, kwaliteit leveren, afspraken nakomen en weinig problemen geven voor de klant.
Met Audel aan de slag
Praten is leuk, luisteren en muziek met elkaar delen nog veel leuker. Daarom worden een drietal Audel luidspreker modellen neergezet. De Audel U-Basik 5/8 en grotere broer 6/3, monitoren die naast de zuilluidspreker Malika Plus staan. Eerlijk is eerlijk, bij binnenkomst dacht ik “mijn hemel, hoe ziet dit er uit?”. Bij vertrek was ik heel content met de vormgeving, werd er zelfs blij van. Een Audel uiterlijk moet een beetje in je ziel kruipen, waarna de weergave kwaliteit de rest doet. Al zal het nooit een allemansvriend worden, daarvoor is zowel de vorm als de weergave te specifiek. Met andere woorden, te weinig hifi en teveel muziek voor sommigen. De website van Audel is grotendeels in het Italiaans en daarom hou ik beschrijvingen noodgedwongen aan de korte kant.
De Malika Plus (hier rechts op de foto, red.) is dus een slanke zuil, geplaatst op een trillingen absorberende basis. Met als extra voetjes voor onder de spikes, die nogmaals ontkoppelen van de vloer. Het is een tweeweg met een 29mm softdome tweeter en twee 5,5 inch woofers. Een basreflex me de poort dicht bij de grond. Bijzonder voor de Malika maar ook voor de U-Basik is het gebruik van berken multiplex in een zeer dichte persing als kastmateriaal.
Elke Audel is opgebouwd uit lagen berkenmultiplex, waarbij elke laag op een andere manier is uitgefreesd. Zodat in de kast nergens hoeken zijn en nergens rechte wanden. Staande golven krijgen geen kans op deze manier, terwijl er maar weinig of geen demping nodig is als watten of wol. Daarmee behoudt Audel rendement, dynamiek en microdetail. De behuizing is afgewerkt met berken fineer, aan de voorzijde en deels aan de achterzijde ingelegd met walnoot of gevlamd notenhout (burl walnut). De slanke zuil is 110cm hoog, slechts 20cm breed en 29,5cm diep. Aansluitingen bestaan bij Audel uit een enkel paar terminals, geen bi-wire wat eigenlijk wel zo fijn is.
U-Basik
De U-Basik modellen zijn monitoren, meten 35 x 22 x 21 cm en 43 x 28 x 34 cm (HxBxD). Zijn in diverse afwerkingen verkrijgbaar, houdt u wel rekening met een soms bijzondere, soms traditionele afwerking met fineer. Het zijn tweeweg modellen, basreflex, met een 29mm softdome tweeter en een 5 of 6 inch woofer. Uiteraard weer de berkenmultiplex verlijmde en geschroefde lagen voor de opbouw van de kasten. Voor het kleine model is er een 3-poot stand, de 6/3 kan daar ook op staan, maar Audel-importeur More Music heeft Audel naar de tekentafel gestuurd voor een veel steviger en meer onderscheidende stand. Massiever, optisch en voor het geluid beter passend bij de grotere luidspreker. Om een prijsindicatie te geven, de U-Basik 5/8 begint bij 2600 euro per paar, de 6/3 (onderstaand, red.) bij 4500 euro per paar. De Malika Plus gaat naar 11900 euro per paar in walnoot.
Mark zet aan de twee U-Basik modellen een kleine Jadis Orchestra neer als versterker. Een instapmodel met EL34 buizen, tegelijk een parel die al jaren vele muziekliefhebbers gelukkig weet te maken. Bron voorlopig een Gold Note Giglio platenspeler, Donatello element en PH-1000 phono versterker. De 6/3, het grotere model, weet met een paar Franse chansons per direct enorm goed een sfeer te creëren die past bij de zangeres en haar band. Jazzy uitvoeringen van Cécile McLorin Salvant op “Woman child”.
Muziek speelt gemakkelijk en soepel op de luidspreker die wel wat weg heeft van het geluid van een hoorn systeem, maar dan zonder de nadelen van een hoorn. Dat komt ongetwijfeld door de behuizing waarin weinig of geen demping zit. Dynamiek, ruimte, snelheid en microdetails worden ons deel.
Dezelfde Audel U-Basik 6/3 speelt op een grotere Jadis als een DA50 met KT-120 met meer kracht en daarmee strakker in de lage tonen. Nog steeds plakt muziek op geen enkel moment aan de weergever en zet hij een groot stereobeeld neer. Harder of zachter geeft geen verandering in klank, overtuiging of frequentieverloop, uitsluitend in volume. Laat een trompet los op de 6/3 of een piano en de illusie dat het om een echt instrument gaat wordt sterk. Een trompettist als Ibrahim Maalouf laat je niet denken in termen van audio, maar in muziekbeleving met deze luidsprekers.
Stapje kleiner
Het kleinere 5/8 model kent een zelfde filosofie, is beperkter en gaat zoals te verwachten minder ver door in de lage tonen. Maar weer treffen we dat vrije en losse geluid dat zo makkelijk de luisteraar in de muziek trekt. Anouar Brahem doet vergeten dat je naar een audio systeem luistert waar je iets over moet schrijven.
De klanken zijn aangenaam en natuurlijk, of beter gezegd andersom, in de eerste plaats natuurlijk. De 5/8 komt net uit de doos, dus het laag zal losser worden en toenemen in druk na inspelen. Volgens Mark ging de 6/3 steeds meer vloeien en werd rustiger het hoog.
En dan groter
De grotere Malika Plus staat dichterbij opgesteld dan de twee monitoren en gaat spelen op de Jadis DA50. Hier valt op dat er meer rust in de weergave zit. Overeenkomstig zijn organische vormgeving is ook de muziek organisch. Geeft met de twee kleine woofers veel laag in de ruimte van AUDIO21. Dat ligt voor een groot deel aan de muziek, want een volgende track heeft dat weer niet. Akoestiek speelt een rol en de gebruikte versterker. De Malika Plus brengt meer controle dan de kleinere modellen, is iets minder wild en levendig. Het karakter van een hoornweergever is nu minder aanwezig. Behouden is de dynamiek van de kleinere modellen, een minder speelse, eigenlijk meer volwassen, behoudende generatie. Let wel, blaasinstrumenten en stemmen zijn nog altijd prachtig om naar te luisteren. Een contrabas heeft de warmte en kracht van een groot instrument met een kast. We luisteren inmiddels naar gestreamde muziek van Eric Vloeimans.
Nog even terug naar de platenspeler. Ik ervaar een subtiel hoog, heel fijnmazig, haast filigraan. Zonder scherpte, eerder mooi rond zonder iets te verliezen. Het is uiteraard slechts een luisterindruk die ik kan geven, geen review in een ruimte die ik niet ken met versterkers waar ik niet dagelijks mee werk. Als we de DA50 even vervangen door de Orchestra dan wordt de weergave met EL34 buizen net wat subtieler, maar ook met verminderde kracht, kaler van klank, tegelijk extra ruimte, extra lucht om een stem en meer naar voren gehaald. De Malika Plus verbloemt geen enkele eigenschap van een versterker en geeft die één op één door aan de luisteraar. Dat is dus precies de ontdekkingsreis die Mark graag met een klant maakt. Waar liggen de eisen, de voorkeuren en hoe kunnen die in een budget worden ingepast.
Heerde here we come!
Het werd een lange, gezellige dag bij AUDIO21, waarbij toch meer naar elkaar geluisterd werd dan naar de Audel luidsprekers als ik er op terug kijk. Niet zo verwonderlijk want Mark is een open prater en wisselt net als ik graag ideeën uit waarvan wij beiden kunnen leren.
Het was even rijden naar Heerde, ik kom er niet elke dag, de reis is zeker de moeite waard. Als ik iets speciaals zou willen, met veel nadruk op muziek, waarbij techniek slechts ten dienste staat van de muziek, dan is AUDIO21 zeker een adres waar ik aan zou kloppen. Dat was al zo in 2012, het is gebleven in het huidige pand waar Mark werkt en woont sinds een jaar of vijf.
En Audel? Dat is een aanwinst waarvan ik afgesproken heb dat ze binnenkort bij mij langs komen om een paar weken mee te spelen. Heel benieuwd wat mijn eega denkt over het uiterlijk, maar met de weergave zit het alvast goed.
